De meeste VVD-, D66-, CDA- en ChristenUnie-kiezers denken dat het kabinet er niet uit gaat komen als het gaat om asiel. Dat terwijl de zorgen over de instroom en de noodzaak die te beperken, stijgen. Ook bij D66- en CU-kiezers.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 25.000 leden van het Opiniepanel. Nadat er vorig jaar mensen buiten moesten slapen in Ter Apel en de voorspelling is dat er dit jaar nog meer mensen naar Nederland komen, praat het kabinet al maanden over mogelijke oplossingen. Tot nu toe zonder succes.

Onenigheid in coalitie

Een ruime meerderheid van de coalitiekiezers zijn ervan overtuigd dat kabinetspartijen er onderling niet uit gaan komen op asiel. In de VVD- en CDA-achterban is de twijfel het grootst, maar ook flinke groepen D66- en ChristenUnie-kiezers denken niet dat ze het eens worden. Daarmee zijn ze net zo pessimistisch als de oppositiepartijen.

Gaat het kabinet eruit komen op asiel?

Een CU-kiezer licht zijn antwoord toe: "De regering regeert niet. Als het even botst, is vooruitschuiven de oplossing." En een CDA-kiezer vat kort samen: "Aanblijven is goed voor de stabiliteit, maar niet ten koste van alles."

Ook D66- en CU-kiezers willen instroom omlaag

Tegelijkertijd zijn bijna alle kiezers, van links tot rechts en van conservatief tot progressief, ervan overtuigd dat de asielinstroom beperkt moet worden. Van de (middel)grote partijen denkt alleen de GroenLinks-achterban daar fundamenteel anders over.

Moet asiel beperkt worden?

Het meest opvallend is dat ook D66- en ChristenUnie-kiezers minder instroom willen, aangezien hun partijen in de coalitie niet bepaald voorstander zijn van asielbeperkende maatregelen. Een ChristenUnie-kiezer zegt: "Als je asielzoekers welkom wil heten, moeten de opvang en andere voorzieningen goed geregeld zijn. Het is nu verre van goed geregeld." Anderen vermoeden dat veel asielzoekers die naar Nederland willen komen uit veilige landen komen en opvang in Nederland niet strikt noodzakelijk is.

'Grip krijgen kan niet'

Desondanks denkt slechts een derde (34 procent) dat Nederland grip kán krijgen op het aantal mensen dat hier asiel aanvraagt. Zij wijzen erop dat Nederland vanwege allerhande verdragen mensen niet op eigen houtje mag weigeren.

Ook de grote verschillen tussen standpunten binnen de coalitie wekken weinig vertrouwen over een heldere aanpak. Dit is ook een belangrijke reden waarom ze verwachten dat het kabinet er onderling niet uit gaat komen.

Verdeeldheid over spreidingswet

Wel kwam het kabinet met een noodplan om te voorkomen dat er ook dit jaar asielzoekers buiten moeten slapen en heeft de coalitie ingestemd met de omstreden spreidingswet. In beide gevallen krijgt het kabinet in geval van nood de mogelijkheid zelf asielzoekers te plaatsen, ook als gemeenten dat zelf niet willen.

D66- en ChristenUnie-kiezers zijn, net als hun partijen in de Tweede Kamer, voorstander van deze plannen. Zes op de tien ChristenUnie-kiezers (60 procent) vinden dat het kabinet gemeenten mag dwingen om asielzoekers op te nemen; onder D66-kiezers vindt zelfs driekwart (75 procent) dat. Kiezers van de VVD en het CDA, wiens partijen na maanden discussie tegenstribbelend instemden, zijn verdeeld over de spreidingswet.

Tweestatusstelsel

VVD- en CDA-kiezers zijn in kleine meerderheid wel voorstander van het recent geopperde tweestatusstelsel. Daarmee wordt onderscheid gemaakt tussen mensen die in hun eigen land permanent of tijdelijk gevaar lopen. De laatste groep, die bijvoorbeeld vluchten voor een kortstondige oorlog, krijgt dan minder rechten dan de eerste. Over dit plan zijn juist kiezers van de ChristenUnie en D66 weer verdeeld.

Al met al zijn coalitiekiezers het eens dat er een aanpak moet komen om de asielinstroom te beperken, maar verschillen zij van mening over wat die aanpak dan moet zijn. Coalitiekiezers zien dat niet alleen zij, maar ook hun partijen daar met elkaar over van mening verschillen. Mede door die tegenstellingen in de coalitie, verwachten zij, moeten veel asielzoekers deze zomer toch weer buiten slapen.

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 29 tot en met 31 mei 2023. Het onderzoek is gehouden van 29 tot en met 31 mei 2023. Aan het onderzoek deden 24467 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor 6 variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.