Jongeren met ernstig hersenletsel kunnen binnenkort terecht bij een Erik Scherder Huis in Amsterdam voor 'de vergeten fase van revalidatie'

Amsterdam krijgt een Erik Scherder Huis, een dagopvang speciaal voor jongeren met ernstig hersenletsel. Deze jongeren een nieuwe toekomst geven, is het doel. "Dat ze in elk geval weer meedoen in plaats van weg zitten te kwijnen."

Elk jaar lopen in Nederland zo'n 400 tot 600 jongeren ernstig hersenletsel op als gevolg van een ongeluk of een hersenbloeding. Daarna volgt een lange periode van revalidatie, waarin ze veel opnieuw moeten leren.

Gapend gat

"De hoop is natuurlijk dat ze hun arm weer kunnen gebruiken, dat ze weer kunnen spreken", zegt initiatiefnemer van het Erik Scherder Huis, Adriaan Theeuwes. "Maar na hun revalidatie vallen veel jongeren in een diep gapend gat. Pas dan krijg je de verwerking en komen ze erachter dat hun oude toekomst weg is."

Theeuwes spreekt uit ervaring: zijn zoon Daan liep als twintiger hersenletsel op en had veel moeite het leven weer op te pakken. Voor Theeuwes was dat de reden om een revalidatiecentrum op zetten voor mensen met hersenletsel, het Daan Theeuwes Centrum in Woerden.

Nieuwe toekomst

"Bijna niemand heeft in de gaten wat voor impact hersenletsel heeft op jongeren." Hij ziet het als een plicht om ook na de revalidatiefase iets voor deze groep te doen. "Ze moeten vaak nog 50 jaar mee in de maatschappij."

Daarom start Theewes nu het Erik Scherder Huis. "We willen deze jongeren helpen aan een nieuwe toekomst, waarin ze kunnen participeren in de maatschappij. Of dat nu met vrijwilligerswerk is of met een baan, ze moeten in elk geval weer mee kunnen doen in plaats van dat ze thuis of in een verpleeghuis zitten weg te kwijnen."

'Vergeten fase van de revalidatie'

'De vergeten fase van de revalidatie', noemt Theeuwes het gat waarin mensen vallen na de eerste fase van hun revalidatie. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder herkende dat meteen, toen Theewes hem vroeg zijn naam te verbinden aan het Erik Scherder Huis. "Ik zit al mijn hele leven in de revalidatie en inderdaad: als die mensen thuiskomen, vallen ineens alle prikkels weg."

In het Erik Scherder Huis komen die prikkels juist volop aan bod. Zo worden de jongeren geholpen met hun studie of het vinden van (vrijwilligers)werk. En krijgen ze hulp van een psycholoog die ze stimuleert om weer initiatief en verantwoordelijkheid te nemen.

'Altijd een plafond'

"Het wordt een verrijkte omgeving", zegt Scherder. Hij verwijst naar onderzoeken bij zowel dier als mens: "Als je een dier in z'n eentje in een kooi zet, zonder vriendjes en speelgoed gebeurt er iets anders dan wanneer je hem omringt met vriendjes en speelgoed. Dan zie je wat een effect dat heeft op de ontwikkeling van het brein."

Scherder krijgt ook een rol in het huis. Hij wil de jongeren vooral vertellen hoe de hersenen werken en zal steeds weer benadrukken dat ze echt moeite moeten doen om stappen te zetten. "Dat is heel belangrijk." Tegelijkertijd wil hij een duidelijke waarschuwing geven: "Er is altijd een plafond, zeker ook in het geval van een verlamming. De vraag is waar zit voor wie het plafond? Dat gaan wij onderzoeken, we gaan samen kijken of dat plafond toch weer iets hoger kan."

Kostenbesparing

Het Erik Scherder Huis opent in juni. Vanaf dan kunnen 35 jongvolwassenen met een leeftijd van 16 tot en met 35 jaar er een jaar lang terecht voor dagopvang, 5 dagen in de week. De 35 plekken worden vergoed als dagopvang vanuit de Wet Langdurige Zorg (WLZ) of de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Er is nu al veel vraag naar. Als het een succes blijkt, zullen er waarschijnlijk meer Erik Scherder Huizen komen.

Theeuwes verwacht dat het zich zal terugverdienen: "Uiteindelijk zal het tot kostenbesparing leiden, omdat de zorgzwaarte omlaag gaat." Maar dat is niet het belangrijkste, benadrukt hij meteen. "Het allerbelangrijkste is dat de levenskwaliteit van die jongeren weer omhoog gaat en dat ze weer meedoen in de maatschappij."