Hongarije plaatste in 2015 metershoge hekken aan de grens om de asielstroom tegen te gaan. Maar deze zorgden volgens experts niet voor een vermindering van het aantal asielzoekers, iets wat Mona Keijzer vanmorgen wel beweerde in Goedemorgen Nederland.
"Dat is wel de eerste kentering geweest in de grote toestroom", zei Mona Keijzer vanochtend over de Hongaarse grensmuren in het tv-programma Goedemorgen Nederland. "In de tijd dat ik woordvoerder asiel en migratie was, toen zette Orbán hekken neer. Daar vond iedereen van alles van."
Effect van Syrië
"Dat is onzin", vindt directeur van het Internationaal Instituut voor Sociaal Geschiedenis Leo Lucassen van de claim dat hekken de asielstroom tegen gaan. "Die kentering is een effect van wat er in Syrië is gebeurd." In die periode kwamen er minder asielzoekers uit Syrië.
Volgens hem is er geen groot verschil te zien in het aantal asielzoekers voor en na 2015, als je Syrië weglaat. "Wat wel een licht effect heeft gehad is die deal met Turkije in 2016, maar dat is een heel ander verhaal dan die hekken."
Podcast
De rubriek 'Feit of Fictie?' is nu ook te beluisteren als podcast.
Andere routes
Volgens politicoloog Saskia Bonjour zorgen grensmuren niet tot minder migratie. "Muren kunnen ertoe leiden dat mensen een andere route nemen, maar het leidt er nooit toe dat mensen beslissen om helemaal niet te migreren."
Er komen ondanks die muren alsnog mensen langs Hongarije, ziet Bonjour. "Maar wel veel minder op dit moment."
Geen vermindering maar verplaatsing
Europarlementariër Tineke Strik ziet ook dat de muren niet voor vermindering, maar voor verplaatsing hebben gezorgd. "Ze hadden een bepaalde route die via Hongarije ging. Toen dat hek werd geplaatst hebben mensen hun route verplaatst naar Kroatië."
Volgens Strik zijn die nieuwe routes vaak langer, gevaarlijker en duurder. "Omdat je dan toch weer afhankelijk bent van mensensmokkelaars." Maar het is volgens Strik niet zo dat gevaarlijkere routes ervoor zorgen dat mensen het niet wagen. "Ze konden in ieder geval niet terug."
De oorzaak van alle problemen
De reden dat deze hekken alsnog worden gebouwd komt volgens Bonjour door uitspraken die politici maken over migratie. "Ze wekken eerst de indruk dat immigratie de oorzaak is van ongeveer alle problemen in een samenleving."
Vaak worden hier dan beloftes gemaakt om immigratie te stoppen. "Dat is een belofte die ze niet kunnen waarmaken." Volgens Bonjour nemen politici daarom steeds radicalere stappen die alsnog niet werken, zoals het bouwen van muren.
Niet de enige
Hongarije is niet het enige Europese land dat de stap heeft genomen om grensmuur te bouwen tegen migratie. Onder andere Belarus, Polen en Griekenland hebben muren opgezet. In totaal is er nu meer dan 2.000 kilometer aan grensmuren gebouwd in Europa.
De meest recent geplande grensmuur is een 35 kilometer lange verlenging van de grensmuur tussen Griekenland en Turkije. Volgens de Griekse regering is deze verlenging eind dit jaar nog afgerond.
Kort door de bocht
De Hongaarse grensmuren zorgden dus niet voor een afname in het aantal asielzoekers in Europa. "Als een land hekken gaat bouwen, wil dat niet zeggen dat migratie een halt wordt toegeroepen." Strik vindt dat te kort door de bocht en kortzichtig.
Er is volgens Lucassen ook geen verband te leggen. "Dan zou je moeten denken dat er minder asielzoekers sinds 2016 naar Europa zijn gekomen." Volgens hem zijn de aantallen de laatste jaren juist gestegen.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.