'Het was niet meer veilig om thuis te slapen': 8 op de 10 vrouwelijke journalisten hebben te maken met agressie, bedreiging en intimidatie

Het merendeel van de vrouwelijke journalisten maakt agressie, bedreiging of intimidatie mee. 8 op de 10 vrouwen geven dat aan in een onderzoek van I&O Research. "Het was niet meer veilig om thuis te slapen", vertelt ervaringsdeskundige Tara Lewis.

Online verbale agressie komt het meest voor, zoals berichten via social media of de mail. Daar hebben vrouwen meer mee te maken dan mannen, blijkt uit het onderzoek.

Politie aan de deur

Ook journalist Lewis heeft dit ervaren toen ze eerder dit jaar voor het NRC een column schreef over de Roze Kameraden en homofobie bij een deel van de Feyenoord-supporters. Toen ze haar column op Twitter deelde barstte er een storm los. "Ze wisten mijn nummer te achterhalen", vertelt ze.

"Ik had 30 gemiste oproepen en mijn telefoon stroomde vol met op z'n zachts gezegd ongezellige berichten. Ik kreeg berichten over psychiatrische instellingen, dat ik hen met spoed moest terugbellen." Ook schreven mensen haar in bij de PVV en Forum voor Democratie (FVD). "Een nieuw dieptepunt was toen er op een avond twee politieagenten voor mijn deur stonden die me vertelden dat het niet veilig was om nog thuis te slapen, omdat mensen die avond mijn huis in brand wilden steken en mijn ruiten wilden ingooien."

Gericht op vrouw-zijn

In tegenstelling tot mannen, krijgen vrouwen ook veel vaker woorden naar hun hoofd geslingerd die te maken hebben met hun geslacht. "Het is veel meer op vrouw-zijn gericht. Kleinerend, uitmaken voor hoer, woorden als: 'ga schoonmaken thuis'. Dus niet op de inhoud van wat ze doen."

En dat is echt een verschil met mannelijke journalisten. "Het komt neer op vrouwenhaat. "Dat is heftig en schokkend", zegt Peter ter Velde van PersVeilig, een initiatief dat journalisten helpt hun positie te versterken in het geval van bedreiging en intimidatie. "Dat is heftig en schokkend."

Effecten

De haatberichten hebben effect op het persoonlijk leven van de vrouwelijke journalisten en ook het werkplezier. "Een derde heeft ook aangegeven dat het echt gevolgen heeft voor hun geestelijke gezondheid. Dat is echt buitengewoon hoog", zegt Ter Velde.

Een groot deel van de vrouwen mijden social media, of schrijven zelfs niet meer over bepaalde onderwerpen. "Dat raakt de persvrijheid. Als je niet meer over bepaalden onderwerpen publiceert omdat je een hoos overheen krijgt, dan tast het onze beroepsgroep echt aan", zegt Ter Velde.

Merel Ek

Recent nog werd politiek verslaggever Merel Ek van Hart van Nederland overvallen met een draaide camera door FVD-Kamerlid Gideon van Meijeren. Van Meijeren zette Ek weg als 'riooljournalist'. Ek wilde niet aan de video meewerken, waarop Van Meijeren beweerde dat de camera weg was, wat niet zo was.

"We hebben gezien bij FVD en Merel Ek dat de hoofdredacteur maatregelen nam. Er is toen bijvoorbeeld iemand aangesteld die op dat moment haar social media in de gaten hield, zodat zij dat zelf niet hoefde niet te doen. Diegene maakte bijvoorbeeld screenshots zodat later eventueel aangifte gedaan kon worden. Je ontlast daarmee je medewerker en dat is op dat moment ook nodig", vertelt Ter Velde. Maar niet elke werkgever neemt maatregelen, ziet hij. "Daar is nog winst te behalen."

Stop-gesprekken

Daadwerkelijk iemand vervolgen voor online intimidatie, is heel lastig, zegt Ter Velde. "Een heel hoop gaat ook over wens-denken. 'Ik hoop dat je verkracht wordt, ik hoop dat er een bijl door je hoofd gaat', ja, dat mag je in principe zeggen. Maar we raden zeker aan het bij ons te melden, dan kunnen we een dossier opbouwen en kunnen we in een volgend geval mogelijk een collega helpen."

Een aantal keer is ook een stop-gesprek gevoerd, zegt Ter Velde. "Dus met de politie aan de deur staan en diegene zeggen dat ie ermee moet stoppen, omdat het anders gevolgen heeft. Maar het blijft natuurlijk heel lastig. Alle landen worstelen daarmee, met de kwestie: waar is het vrijheid van meningsuiting en waar stopt dat."