Jarenlang vervoerden ze goederen over het water, maar Eddie en Agnetha ruilden vorige maand hun schip in voor een huis. De druppel: steeds moeten voldoen aan regels voor grote schepen met personeel. Ook andere kleine zelfstandigen hebben hier last van.
Toen ze de woonkamer van hun schip net leuk ingericht hadden, moesten Eddie en Agnetha van der Vliet overal grote ronde stickers opplakken. 'Verboden te roken als je naar buiten gaat', stond er op. "Ook moesten we aan de binnenkant van deuren asbakken ophangen. En wij roken allebei helemaal niet", zegt Eddie. "We hadden op het laatst het gevoel dat de MS Hineni helemaal niet meer van ons was, dat we te gast waren op ons eigen schip."
Schipperskind aan wal
Hun schip de MS Hineni verkochten ze vorige week via een scheepsmakelaar aan een Belgische schipper. "Door de strenge regels van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) en omdat we overal als laatste schakel verantwoordelijk voor worden gehouden hebben we besloten te stoppen", zegt Eddie. Veel van de CCR-regels vindt het echtpaar onnodig. Omwille van duurzaamheid moest er een dure nieuwe generator geplaatst worden. "Het werd te veel. Je plaatst geen Mercedes-motor in een Fiat van 50 jaar. Die motor is tien keer zo veel waard als dat schip", zegt Eddie.
En een groot aantal voorschriften hebben weinig met duurzaamheid te maken: decibellen, isolatie, stahoogte (2 meter) of loopruimte. Nu kunnen Agnetha en hij hun huis aan wal inrichten zonder bemoeienis van de CCR. En Eddie heeft als schipperskind voor het eerst in zijn leven vaste grond onder zijn voeten.
Regen van regels
Ook schippers Sunniva Fluitsma en David Twigt hebben last van de onnodige CCR-regels. Zij blijven wel varen, ondanks de enorme kosten. "We mogen de binnenvaart niet kwijtraken," vindt David. De MS Franto, waarop ze zo'n 30 jaar varen, werd de afgelopen 3 maanden vanwege die regels onder handen genomen op een werf in Coevorden.
"We hebben nu een lampje dat groen licht geeft als het stuurhendel naar voren gaat. En als we het hendel naar achteren zetten brandt er een rood lampje. Dan weten we dat we naar achteren gaan." Op sarcastische toon zegt Sunniva: "Dat wisten we natuurlijk eerder niet, dat als we het hendel naar voren doen we vooruit gaan, maar gelukkig nu wel." Het schip van Sunniva en David is door een investering van 30.000 euro '2020-proof', maar veel collega's gingen failliet door de opstapeling van regels.
Truck in plaats van schip
"Sommige schepen hebben al voor tonnen geïnvesteerd en voldoen nog niet aan alle eisen. Ook nieuwe schepen blijven niet binnen de normen", vertelt Sunniva. Zo keldert de economische waarde van de schepen.
"Schepen die 100.000 euro waard waren, gaan nu voor 40.000 euro weg. Maar zo'n schip is het pensioen van een schipper", zegt Sunniva. "Als de minister nu niet snel ingrijpt zal de internationaal varende vloot van 2500 schepen tot 1.500 ton verdwijnen", zegt Sunniva. "Dan zullen er vanaf volgend jaar 74.000 trucks extra de weg op moeten." En zo wordt het vrije en reizende beroep steeds minder romantisch en vrij.
Liever via water
Ook de politiek ziet dat de binnenvaart in zwaar weer zit. Tweede Kamerlid Cem Laçin (SP) diende begin juli een motie in om de binnenvaartvloot te behouden. "Door de binnenvaart hoeven heel veel vrachtwagens de weg niet op. De schippers moeten enorm veel investeringen doen zonder dat er garanties zijn. Als we de zogenaamde hardheidsclausule aanpassen, geven we de schippers meer ruimte en bieden we hen een positief perspectief op de toekomst."
Minister Cora van Nieuwenhuizen (VVD) laat in een reactie weten dat ze samen met alle brancheverenigingen een werkgroep wil vormen om alle problemen op een rij te zetten, en die bij buurlanden aankaarten. 'Zo kan ik steun verzamelen om bij de internationale CCR-commissie een werkbare uitzonderingsclausule te laten opstellen.' Daarmee moeten Nederlandse binnenvaartschippers een uitzondering kunnen krijgen op enkele technische eisen. 'Zeker nu we meer goederen van de weg willen halen en via het water willen vervoeren, blijft de kleinschalige binnenvaart een essentiële schakel.'
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.