Uit angst voor de kosten brengen behoorlijk wat mensen hun dier niet of te laat naar de dierenarts, merkt dierenarts Claartje Freriks. Met alle gevolgen van dien. Om de drempel te verlagen begint ze daarom deze maand met een 'minima-spreekuur'.
"Veel mensen kunnen hun eigen kosten al moeilijk betalen, laat staan de kosten voor de gezondheid van hun huisdier", signaleert Claartje Freriks van De Dierenkliniek in Hoogeveen. Ze merkt dagelijks in de praktijk dat een aantal mensen in hun klantenbestand weinig te besteden heeft.
Minima-spreekuur bij dierenarts
Voor hun eigen klanten beginnen ze in Hoogeveen daarom nu met een minima-spreekuur. Mensen met een inkomen op of onder het bijstandsniveau kunnen daar een ochtend in de week terecht voor een behandeling tegen gereduceerd tarief. Dat tarief is gebaseerd op de kostprijs. Freriks verdient dan ook niet aan de behandeling.
Iemand mag maximaal twee huisdieren aandragen voor dit sociale tarief en de dieren moeten ouder zijn dan zes maanden. "Daarmee willen we voorkomen dat mensen denken: 'Oh, de dierenarts is goedkoper, we nemen er nog wat dieren bij'. We willen mensen niet aanmoedigen nieuwe puppy's of kittens te nemen. Want dan maken we het probleem alleen maar groter", zegt Freriks.
Te laat naar de dierenarts
Freriks vindt het belangrijk om iets te doen omdat ze ziet dat huisdieren vaak te laat gebracht worden: "We hadden laatst een hond die last had van het gebit. Als we die eerder hadden behandeld, was het niet een enorme klus geweest. Nu moesten we ongelofelijk veel elementen trekken. Vervelend voor het dier, maar het werd uiteindelijk ook een veel duurdere behandeling."
Naast de speciale medische ingrepen doet de dierenarts jaarlijkse gezondheidscontroles en vaccinaties. Behoorlijk wat mensen mijden deze preventieve zorg, vanwege de kosten. "Daardoor staat dierenwelzijn meer onder druk. Mensen die minder te besteden hebben, twijfelen bijvoorbeeld of ze aan vlooienbestrijding moeten doen zolang er geen vlo in huis is. Als er dan een vlooienplaag ontstaat, is het veel moeilijker te bestrijden. Dan heeft het dier meer last en wordt het duurder en dus vervelender voor de eigenaar."
900.000 dieren in armoede
Dat mensen meer moeite hebben met het betalen van de rekening bij de dierenarts merkt Lilianne van Doorne van de Stichting Bevordering Huisdierwelzijn. Ze springt met haar stichting financieel bij als mensen de dierenarts niet kunnen betalen. Ze heeft dit jaar al 40 procent meer hulpvragen ontvangen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
Door de koopkrachtcrisis hebben meer mensen het financieel zwaar, zegt ze. "Als we naar honden en katten kijken, heb ik berekend dat rond de 900.000 dieren wonen bij mensen met een laag inkomen. Deze dieren leven vaak in armoede. Dat wil niet zeggen dat ze allemaal ziek zijn, maar potentiële risico's op extra schulden voor de eigenaar zijn er natuurlijk wel."
'Neem niet weer een kitten mee'
Zou je eigenlijk wel een dier in huis moeten halen, als de verzorging ervan te duur voor je is? Freriks gunt iedereen de liefde die je krijgt van een dier. "Wat wij wel promoten is dat mensen die moeite hebben om de kosten te betalen één dier nemen. Niet meer en het liefst een klein dier."
Dat zegt ook Van Doorne. "Als je buiten de boot valt, niet meer werkt, dan zit je in een heel
eenzaam circuit. Je sociale netwerk raakt weg en dan is een dier om je heen voor sommige mensen heel essentieel. Want dat is het doel van je dag. Maar ik zeg er wel bij: neem niet weer een kitten mee als je buurvrouw een nestje heeft, want je weet wat het kost."
Meer dierenartsen met minima-spreekuur
Van Doorne juicht het minima-spreekuur van Freriks toe. Ze weet dat meerdere dierenartsen in het land iets soortgelijks doen. Ook vertelt ze dat in sommige gemeenten mensen met een stadspas met korting naar de dierenarts kunnen. Toch vindt ze het belangrijk dat er meer gebeurt. "Zeker voor minima zou het btw-tarief op dierenzorg van 21 procent naar 9 procent moeten", zegt ze.
Volgens haar zou dat niet alleen voor baasjes, maar ook voor dierenartsen een hele opluchting zijn. "En we moeten mensen met een huisdier informatie geven over de kosten: dat het belangrijk is om juist wel naar de controles te gaan. Daarmee voorkom je dat een dier zieker wordt en je juist duurder uit bent. Bij een ingewikkeldere medische ingreep moet je informeren naar de kosten."
Duurste optie niet altijd de beste
Dierenartsen kunnen veel en willen tot het uiterste gaan in de zorg voor een dier, maar daar hangt een prijskaartje aan. Van Doorne vindt dat mensen vanwege dat prijskaartje goed moeten worden voorgelicht, zodat mensen daar een goede afweging in kunnen maken. Niet alle ingrepen zijn noodzakelijk.
Ook Freriks wil pragmatisch denken. "Een aangereden dier met een gecompliceerde botbreuk kan je repareren. Daar zijn eventueel stichtingen voor om bij te dragen aan de kosten. Maar soms is het net zo prima voor een dier om over te gaan tot het amputeren van een poot. Dat is een heel stuk goedkoper."
Proef van half jaar
Freriks houdt in haar behandeling ook altijd rekening met de prognose. In sommige gevallen komt ze met de eigenaar overeen dat het beter is om het dier in te slapen. Dat gebeurt 'als er echt iets aan de hand is wat heel moeilijk te verhelpen is en heel duur, terwijl onzeker is of het dier er beter van wordt.'
Op dit moment ziet Freriks het minima-spreekuur als een proef voor een half jaar. Daarna zal de kliniek in Hoogeveen besluiten of ze doorgaan met de sociale tarieven voor minima.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.