"Een ondoordacht besluit en een buitengewoon gevaarlijke ontwikkeling." Dat vindt oud-rechter Frank Wieland van de schaduwactie van twee advocaten tijdens de zoektocht naar de toen voortvluchtige Ridouan Taghi, juni 2019. "Politie en OM wilden scoren."
Morgen gaat het liquidatieproces Marengo weer verder. Hoofdverdachte is Ridouan Taghi, die in december 2019 werd aangehouden in Dubai. De druk hem aan te houden was indertijd groot, en in een ultieme poging nam het Openbaar Ministerie (OM) in de jacht op de drugsbaron, het vergaande besluit om de Amsterdamse strafrechtadvocaten Nico Meijering en Leon van Kleef te volgen op Schiphol en in Dubai. Dit deden ze in samenwerking met de lokale politie van de oliestaat.
'Het zal je de kop kosten, zeg'
"Politie en justitie hebben zich niet gerealiseerd dat waar zij visten naar de verblijfsplaats van Ridouan Taghi", vertelt Wieland, "dat zij tegelijkertijd deze twee advocaten aan de haak hadden, die in feite als lokaas dienden." De ervaren oud-rechter, ooit de pater familias van de Amsterdamse rechtbank genoemd, vindt de politieoperatie niet kunnen.
"Stel je zit daar als gezochte, zware crimineel. Hoe weet je dan dat die advocaten niet met het OM onder een hoedje spelen? Jouw eigen advocaten! " Wieland wijst erop dat de advocaten in Dubai in een schietpartij hadden kunnen belanden. "Dat lijkt me nogal gevaarlijk. Het zal je de kop kosten zeg. Ik vind dit niet kunnen."
'Politie en OM wilden scoren'
Wieland was 34 jaar werkzaam als rechter, veroordeelde honderden criminelen en gaf Willem Holleeder levenslang. Zijn vermoeden is dat het OM niet goed heeft nagedacht welk gevaar de advocaten liepen tijdens de schaduwactie: "Ik denk dat hier sprake is geweest van een ondoordacht besluit."
"Politie en OM wilden scoren. Terecht, dat wilde de hele samenleving", zegt Wieland. "Maar niet met de inzet van deze operatie. Daarmee neem je een heel groot risico over de rug van twee advocaten. Terwijl zij hier niets mee te maken hebben. Het enige is dat ze als advocaat betrokkenheid hebben bij deze zaak. Maar ze vlogen niet voor Taghi naar Dubai."
Ongebruikelijke beslissing
Volgens justitie kwam er in juni 2019 een tip binnen bij het Team Criminele Inlichtingen (TCI) dat advocaat Nico Meijering 'hoogstwaarschijnlijk' Ridouan Taghi in Dubai zou gaan ontmoeten. De politie nam daarop de ongebruikelijke beslissing de Amsterdamse advocaat en zijn collega Leon van Kleef te volgen, zo onthulde het AD vorig jaar.
Op een observatiefoto, in handen van EenVandaag, is inderdaad te zien dat de twee advocaten van het bekende Amsterdamse kantoor Ficq & Partners op 19 juni bij de incheckbalie staan op de luchthaven, op weg naar Dubai. De politie besluit tot een 'kortdurende observatie op Schiphol'. In de lobby van hun hotel in Dubai worden de advocaten geobserveerd tijdens vertrouwelijke gesprekken die zij daar voeren met cliënten.
OM: operatie gerechtvaardigd
In de visie van het OM was de operatie gerechtvaardigd, omdat het enorm belangrijk was om Ridouan Taghi snel te pakken. Zijn aanhouding had de hoogste prioriteit. Niet alleen werd hij verdacht van meerdere liquidaties en moordpogingen, ook werd in maart 2018 de broer van kroongetuige Nabil B. vermoord. Een wraakactie van Taghi, zo is het vermoeden van de recherche.
De rechtbank in het Marengo-proces reageerde in een eerdere tussenbeslissing kritisch op de Dubai-observatie. Advocaten zijn geheimhouders die geen informatie over klanten of bronnen mogen verstrekken aan derden en daarom verschoningsrecht hebben, zoals artsen en journalisten. Het volgen van geheimhouders door de overheid is daarom een vergaand middel. "Dit is iets waar je als advocaat van kunt hopen dat het nooit meer gebeurt", zegt Wieland. "En waarvan je het aangenaam zou vinden als iemand formeel zegt: wij vinden dit een hele foute gang van zaken."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.