Je kan geen winkel meer binnenlopen of de radio aanzetten zonder vrolijke kerstmuziek te horen. Er zouden zo'n 200.000 kerstliedjes bestaan, toch horen we steeds dezelfde nummers. Hoe zit dat? "We hebben rond deze tijd behoefte aan traditie."
In de Telegraaf werd het playlist-beleid van Sky Radio, het zelfbenoemde 'Christmas Station' beschreven. Daarbij werd benoemd dat er naar verluidt 200.000 kerstliedjes zouden zijn gemaakt. Maar is dat wel zo?
Kerstbellen en tierelantijntjes
Het klinkt als heel veel. Maar wanneer is iets een kerstliedje? "Van oudsher is kerstmuziek natuurlijk liedjes over het christelijk feest", zegt muziekjournalist van 3voor12 Atze de Vrieze.
"Tegenwoordig zijn liedjes die gaan over samen zijn en familie in december al een kerstliedje. Zeker als je kerstbellen en andere tierelantijntjes erin hebt. De populairste komen nog steeds uit de jaren '80 en '90."
Allemaal hetzelfde
En die kleine selectie horen we op de radio, in supermarkten en in restaurants. Volgens De Vrieze komt dat doordat we rond deze tijd vooral behoefte hebben aan traditie. "De oude liedjes als 'Driving home for Christmas' en 'Last Christmas' zitten in ons collectieve geheugen en willen we steeds weer horen. Mensen willen niet verrast worden in december."
En het is lastig om daar tussen te komen, omdat kerstmuziek alleen tussen het sinterklaasfeest en kerst gedraaid wordt. "Je hebt eigenlijk maar 3 weken de tijd om een hit te scoren. Dus er gaat heel veel tijd overheen voordat een kerstnummer in het collectieve geheugen terechtkomt."
Nieuwe nummers
Toch worden nog steeds pogingen gedaan. Zo maakte het Nederlandse muziekduo 'Silicon Waves' zelfs een nummer met AI. Maker Remy Gieling van AI.nl vertelt dat ze heel lang hebben gedaan om de juiste songtekst uit ChatGPT te krijgen. "Ik denk dat het geen vervanger is. Je hebt die menselijkheid nodig om kwaliteit te maken."
Daar sluit De Vrieze zich bij aan. "Als je in jouw stijl of genre een liedje maakt en wat kerstbellen verwerkt, voelt het al snel als een kerstliedje. Maar uiteindelijk wil je het warme gevoel van samenzijn voelen in een kerstliedje."
200.000 unieke nummers?
Hoewel het dus lastig is om een succesvol kerstlied te produceren, zijn er wel degelijk ongeveer 200.000 pogingen gedaan. Dat bevestigt De Vrieze. "Het is onderzocht door een Amerikaan. Die bekeek de database van streamingsdienst Spotify. Hij vond een miljoen liedjes, waarvan veel dubbel zijn. Volgens hem kwam het uiteindelijk neer op 180.000 unieke liedjes die met de feestdagen bezig zijn."
Maar dat onderzoek komt uit 2014. En sinds die tijd zijn er ruim 80 miljoen liedjes bijgekomen op Spotify. Op één dag in 2023 kwamen er zelfs meer liedjes bij dan in heel het muziekjaar 1989. En daartussen zitten ongetwijfeld nog wel wat kerstliedjes. "Iedere malloot die nu een gitaar pakt en een kerstliedje gaat zingen, kan dat op Spotify zetten. En wie weet zit de nieuwe Last Christmas daar ooit tussen."
Podcast
De rubriek 'Feit of Fictie?' is ook te beluisteren als podcast.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.