Bemiddelaar Egypte trekt duidelijke lijn en voegt zich bij aanklacht tegen Israël: 'Grote en opvallende stap'

Het was een historisch moment te noemen: Egypte - inmiddels 45 jaar politiek bondgenoot - is klaar met de agressie van Israël in Gaza en heeft het land nu zelfs aangeklaagd. "Ze hebben altijd gezegd dat er een rode lijn is."

De aanklacht van Eypte is opvallend, omdat het als eerste Arabische land in 1979 Israël als staat erkende. Een jaar later tekenden beide landen de Camp David-akkoorden, die voor vrede tussen de landen zorgden.

Spagaat

Sinds de oorlog in Gaza is de relatie heel slecht. In februari dreigde Egypte zelfs de vredesakkoorden te vernietigen als Israël Rafah zou binnenvallen. Dat is nog niet gebeurd, maar Egypte sleept nu wel Israël voor het Internationaal Gerechtshof.

Egypte-correspondent Edward Cousin zegt dat Egypte in dit conflict in een spagaat zit. "Politiek gezien is Egypte een goede bondgenoot is van Israël, maar de bevolking is pro-Palestijns. Het lot van de Palestijnen gaat de Egyptenaren heel erg aan."

Grote en opvallende stap

Daarbij bemiddelt Egypte samen met Qatar in het conflict. "Anderhalve week geleden hoorden we dat een voorstel voor een staakt-het-vuren werd geaccepteerd door Hamas, maar niet door Israël", vertelt Cousin. "Ook daar was Egypte niet blij mee."

Het land heeft sowieso meerdere kritische verklaringen gemaakt, maar nooit echt stappen genomen om druk op te voeren of iets te doen om te verhinderen dat Israël zo doorgaat. "Dat Egypte dat nu wel doet, is een grote en opvallende stap."

Situatie nu

Het heeft alles te maken met de aanval van Israël op Rafah. De situatie in Gaza is nu heel slecht. Israël ziet Rafah als laatste bolwerk van Hamas. De stad ligt in het zuiden van de Gaza-strook, dicht bij de grens met Egypte. Maar door de oorlog in de rest van Gaza zijn ondertussen veel burgers naar Rafah gevlucht. En nu zegt het Israëlische leger tegen honderdduizenden Palestijnen: jullie moeten weg.

De VN schat dat inmiddels zo'n 360 duizend Palestijnen vanuit Rafah op de vlucht zijn geslagen. Zij moeten van Israël naar een evacuatiezone in het midden van de Gazastrook, maar ook daar is de situatie slecht. Volgens hulporganisaties is er geen plek voor zoveel mensen. Ook voedsel en medicijnen zijn er bijna niet. De grensovergangen in het zuiden, die belangrijk zijn voor hulpgoederen, heeft Israël inmiddels in handen. Volgens de VN houdt Israël die routes potdicht.

Rode lijn

"Voor zover ik het kan inzien is het overnemen van die grensovergang iets wat heel erg steekt bij Egypte, daar zijn ze echt niet blij mee", zegt Cousin. Daarbij is het een doorn in het oog voor Egypte dat Israël - ondanks de grote vrees voor veel burgerdoden - alsnog Rafah is binnengevallen. "Ze hebben altijd gezegd dat er een rode lijn is: niet Rafah binnenvallen. Nu dat toch is gebeurd, heeft Egypte zich aangesloten bij de aanklacht bij het Internationaal Gerechtshof."

De actie van Egypte is volgens Cousin ook een manier om te uiten dat ze echt niet blij zijn dat Israël die grensovergang heeft overgenomen. "Ze willen dat dat tussen hen en de Palestijnen is. De grensovergang is nu gesloten, terwijl Egypte de hulpgoederen het gebied in wil sturen." Het vredesverdrag opzeggen zit er alleen voorlopig niet in. "Dat is heel veel stappen verder dan wat we nu zien."