Het is een bekende ergernis: telefoontjes van bedrijven die je iets willen verkopen. Staatssecretaris Mona Keijzer komt daarom volgende maand, op 1 juli, met een nieuwe wet: bel-me-niet wordt bel-me-wél.
Door middel van een nieuwe wet wil staatssecretaris Mona Keijzer telemarketing aan banden leggen. Maar dat betekent niet dat vanaf 1 juli de ongewenste telefoontjes verleden tijd zijn. De consument moet blijven opletten.
'Opt-out' wordt 'Opt-in'
Onder de huidige telemarketingwetgeving kan een consument in het Bel-me-niet-register aangeven niet gebeld te willen worden. Maar dat register werkt nauwelijks, omdat bedrijven waar je klant bent of bent geweest, of aan wie je op een of andere wijze toestemming hebt verleend, je nog steeds mogen bellen. Dat zorgt voor verwarring.
In de nieuwe wet kunnen bedrijven alleen bellen als je aangegeven hebt dat te willen, of als je een bestaande klantrelatie hebt. De maximale termijn voor een klantrelatie is drie jaar. Belangrijk verschil is dat niet de consument, maar het bedrijf dat jou belt moet kunnen aantonen dat je gebeld wilt worden. Kan het bedrijf dat niet, dan hangt ze een flinke boete boven het hoofd.
Winacties en prijzenpakketten
Maar wie denkt dat je vanaf 1 juli van telemarketing af bent, komt bedrogen uit. "De verwachting is dat er ongeveer 20 procent minder telefoontjes zullen zijn", zeggen Gerard Spierenburg van de Consumentenbond en Mathieu Paapst, universitair docent Privacy en IT-recht bij de Rijksuniversiteit Groningen. "Het is soms heel onduidelijk dat je toestemming geeft", zegt Paapst.
Een bedrijf mag je bellen als je aangegeven hebt dat te willen. Maar die toestemming geef je al snel en onbewust, als je bijvoorbeeld je nummer achterlaat bij het aanvragen van een prijzenpakket of meedoet aan winacties. De Consumentenbond vreest dat na 1 juli bedrijven dergelijke campagnes vaker zullen verzinnen, om op die manier toestemmingen te verzamelen.
Klantrelatie
Bedrijven mogen ook bellen als je klant bent. En dat recht houden ze tot drie jaar nadat je klant bent geweest. "Ik ben iemand die elk jaar van energieleverancier switcht. Daardoor kan ik dus door vier bedrijven gebeld worden", zegt Paapst. Het termijn om te bepalen tot hoelang de klantrelatie duurt liet de staatssecretaris over aan de sector. Zij hebben er drie jaar van gemaakt.
Paapst en de Consumentenbond vinden die drie jaar te lang. Omdat duidelijk is dat veel mensen niet zitten te wachten op telefonische verkoop. Keijzer heeft ruimte open gelaten in de wet om dat termijn in te perken. De Consumentenbond hoopt dat de staatssecretaris daarop zal ingrijpen.
Effectiever toezicht
De instantie die gaat controleren of bedrijven zich aan de wet houden is de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Zij zijn blij met de wet: "Met het omkeren van de bewijslast - het bedrijf moet aantonen dat ze mogen bellen - kunnen we effectiever toezicht houden en de consument beter beschermen", zegt Cateautje Hijmans van den Bergh, bestuurslid bij ACM.
De woordvoerder van staatssecretaris Mona Keijzer laat weten vanaf 1 juli goed in de gaten te houden of de wet werkt en mensen inderdaad minder last hebben van telefoontjes. Mocht dat niet het geval zijn, zal de staatssecretaris gebruikmaken van de ruimte in de wet om in elk geval het klanttermijn van drie jaar in te perken.
Wat kan je doen om telefoontjes te voorkomen?
Ondanks dat bedrijven na 1 juli nog mogelijkheden hebben je te bellen, kan je er zelf ook wat tegen doen. ACM, Consumentenbond en Paapst geven tips:
- Let op met het verstrekken van je telefoonnummer. Mogelijk geef je onbewust toestemming om te bellen, bijvoorbeeld bij winacties en gratis pakketten.
- Als je vanaf 1 juli ergens klant wordt, moet een bedrijf vragen of je ze mogen bellen. Vink dan meteen aan dat je ook als klant niet gebeld wilt worden.
- Hang niet meteen op. Maar maak gebruik van je 'recht van verzet'. Dit mag op ieder moment in het gesprek. Als je zegt dat je niet meer gebeld wilt worden, moet een bedrijf daar gehoor aan gegeven en je gegevens verwijderen. Vraag daar ook duidelijk naar. Je zou dan nooit meer gebeld mogen worden, ook niet als je klant bent of ooit toestemming hebt gegeven.
- Blijf je last houden, dien een klacht in bij de ACM. Zij kunnen dan het bedrijf beboeten.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.