De Nederlandse Vereniging van Banken wil extra bevoegdheden om hypotheekfraude in de kiem te smoren. "Criminele netwerken bedenken allerlei constructies om documenten te vervalsen en dan is het heel moeilijk om te controleren of dingen echt zijn."
Uit onderzoek van verschillende politiekorpsen en het FD blijkt dat criminelen op grote schaal frauderen met hypotheekaanvragen.
Crimineel netwerk
"Een hele voorzichtige inschatting van de politie is dat het om zo'n 8000 huizen gaat die op een frauduleuze manier zijn aangeschaft", zegt onderzoeksjournalist bij het Financieele Dagblad Bart Mos. Hij legt uit hoe deze fraude in z'n werk gaat: "Het gaat om een heel netwerk. De drugscriminelen die in dit onderzoek naar voren komen, die faciliteren de aanvraag van de hypotheken met valse stukken. Ze huren kantoren in die valse loonstroken en soms zelfs valse salarisuitbetalingen maken."
Op deze manier wordt het inkomen van een potentiële koper kunstmatig verhoogd en kunnen mensen die eigenlijk te weinig verdienen, tóch een hypotheek krijgen. Mos ziet dat met name arbeidsmigranten hier vaak gebruik van maken, vaak niet wetend dat ze meewerken aan een crimineel netwerk.
Drugsgeld
Deze hypotheekfraude is voor criminelen een nieuw verdienmodel waar ze goed geld aan verdienen, maar Mos zegt dat dit ook een manier is om om aan drugspanden te komen én geld wit te wassen.
"Deze drugscriminelen hebben doorgaans heel veel cash geld (...) en op deze manier kunnen ze dus schijnbaar legaal aan aan huizen komen. Maar ja, deze huizen worden gewoon afgelost met drugsgeld."
Voorbeeld
Een glazenwasser verdient 2000 euro per maand. Daarmee kan hij geen huis kopen. Dan volgt mogelijk dit stappenplan:
- Bij de criminele organisatie betaalt hij cash 10.000 euro.
- Die organisatie zorgt er dan voor dat zijn inkomen vervalst wordt, via bevriende boekhouders, maar ook via hypotheekadviseurs of makelaars.
- Op papier verdient hij na de vervalsingen 6000 euro en kan hij toch een huis kopen.
'Rommelen met loonstrookje'
De Nederlandse Vereniging van Banken herkent de ontwikkeling, zegt directeur Eelco Dubbeling. "We zien een verschuiving van gewone mensen die rommelen met hun loonstrookje of iets proberen aan te passen voor een hypotheekaanvraag naar georganiseerde criminelen."
"Denk aan bendes die meerdere huizen willen kopen, meerdere hypotheken proberen aan te vragen en daar dingen doen die we allemaal niet willen in deze samenleving."
Waarom er niks tegen te doen is
Het probleem is volgens Dubbeling dat deze netwerken zo goed kunnen vervalsen, dat deze fraude voor banken in het huidige systeem moeilijk om te sporen is. Een simpel belletje met de belastingdienst zou in veel gevallen de fraude al snel aan het licht brengen, maar volgens de huidige wet- en regelgeving mag dit niet. "De belastingdienst heeft een hele zware geheimhoudingsplicht en die mogen geen gegevens met ons delen."
"Wij zouden heel graag op een goede manier, zonder de privacy van mensen te overtreden, die check willen doen. Er zijn ook landen in Europa waar dat al gebeurt. Dat is heel eenvoudig, dan check je dat even bij de belastingdienst en dan krijg je een rood of een groen lampje en dan kun je snel weer verder." Dubbeling wil snel in gesprek met het ministerie van Financiën om deze hypotheekfraude beter aan te kunnen pakken.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.