Abed zit al maanden vast in Gaza, wat wordt er in Nederland gedaan om hem terug te krijgen? 'Niemand heeft me gebeld'

De 32-jarige Abed Al Attar zit sinds het begin van de oorlog vast in Gaza. Zijn situatie voelt uitzichtloos, want hij heeft geen idee wanneer hij terug kan naar zijn gezin in Almere: "Je leeft hier in een gevangenis."

In september reisde hij en zijn familie af naar zijn geboorteland Gaza, omdat zijn neef in Deir al-Balah in het huwelijksbootje zou stappen. Toen hij wegging beloofde hij zijn twee jonge dochtertjes dat hij maximaal 20 dagen weg zou zijn, inmiddels zijn we ruim 8 maanden verder.

Achterblijver

Abed woonde de afgelopen maanden bij zijn zus in Rafah, want daar zou het veilig zijn. Maar door de aanvallen deze week is hij vertrokken naar zijn ouders op een andere plek in het land. Hij reisde niet alleen af naar het gebied. Hij was op pad met enkele familieleden, die ook een Nederlands paspoort hebben.

Om Gaza uit te komen moet Abed op een lijst komen van mensen die de grens bij Egypte over mogen. Deze lijst valt onder de Israëlische en Egyptische autoriteiten. Zij bepalen dus wie de grens bij Rafah over mag steken. Zijn familieleden zijn inmiddels weer in Nederland, maar Abed stond niet op de lijst. Waarom is niet duidelijk.

'De grens is een fysiek oorlogsgebied'

Dat het zo moeizaam lijkt te gaan, komt volgens arabist Leo Kwarten mede doordat de grensovergang bij Rafah in handen is van het Israëlische leger. "Normaal is het zo dat er een lijst is met namen van mensen die de grens tussen de Gazastrook en Egypte kunnen oversteken, waarbij Israël zijn goedkeuring moet geven en Egypte zijn goedkeuring moet geven."

"Tot voor kort, was die in handen van de Palestijnse autoriteit in de Gazastrook - dus van Hamas. De grens is nu een fysiek oorlogsgebied geworden, dat maakt de situatie nu nog ingewikkelder. Het is levensgevaarlijk. Je kunt nergens de Gazastrook in of uit als burger op dit moment."

Onafhankelijk leger

Een staakt-het-vuren zou de situatie kunnen verbeteren, vertelt Kwarten. "Naar verluid wordt er volgende week weer in Caïro gesproken over een staakt-het-vuren. Daar zullen onderhandelaars uit Israël bij aanwezig zijn. Dat geldt ook voor de inlichtingendiensten.

"Dat is een goed moment voor onze diplomatie om de mogelijkheden te bespreken. Want uiteindelijk zijn de banden tussen Nederland en Israël heel erg goed. Maar de oorlog is alles bepalend nu. Het leger van Israël opereert erg onafhankelijk. Het leger is alles in Israël. Dat is ook belangrijk natuurlijk voor het land, voor de verdediging van het land, maar is vaak opereert ook geheel onafhankelijk van de regering en ook van de veiligheidsdiensten."

'Je leeft hier in een gevangenis'

Het leven in Gaza is zwaar, vertelt Abed. "Eten is moeilijk, drinken is moeilijk, alles is hier moeilijk. In Nederland weten ze niet hoe de mensen leven hier", vertelt hij. Om te wassen halen ze water uit zee, drinkwater moeten ze kopen. Ongeveer 40 liter per week gaat er doorheen: "Daar betalen we ongeveer 15 euro voor. Voor drinkwater. Terwijl we hier geen inkomen hebben."

Hij vertelt: "Mijn dagen zien er als volgt uit: ik loop 15 minuten op straat, zit 15 minuten binnen, ik ga weer naar straat en weer naar binnen. Verder is er niets te doen. Je leeft hier in een gevangenis."

'Wanneer komt papa terug?'

Abed werkt in Almere als zonnepaneellegger. Hij is thuis de kostwinner, terwijl zijn vrouw een opleiding volgt. Zijn inkomsten zijn nu dus weggevallen en zijn vrouw en dochters krijgen een uitkering: "Maar dat is maar een paar honderd euro per maand, daar kunnen ze de huur al niet mee betalen", vertelt Abed.

Hij denkt veel aan zijn gezin. En zijn gezin ook aan hem. "Mijn dochters vragen vaak aan hun moeder 'wanneer komt papa terug?'. Mijn jongste zei 2 dagen geleden tegen mijn partner dat ze mij voor de deur zag staan. Maar toen zij naar de deur rende, was er niemand. Ik zit nog steeds hier. Dat doet echt veel met me."

Contact met ministerie

De laatste 8 maanden heeft Abed meermaals contact gehad met het ministerie van Buitenlandse Zaken, maar zegt zelf al meer dan een maand niks gehoord te hebben.

"Niemand heeft mij gebeld. Ik heb WhatsApp, ik heb bijna altijd verbinding. Als ze zullen bellen, dan krijgen zij mij direct te pakken."

Ministerie van Buitenlandse zaken

Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken laat schriftelijk weten dat zij contact heeft met Nederlanders in die regio, waaronder Abed: "We doen alles om hem en de andere mensen met wie wij in contact staan, zo snel mogelijk Gaza uit te krijgen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken zorgt ervoor dat de namen van de mensen met wie wij in contact staan en die in aanmerking komen, bekend zijn bij de relevante autoriteiten."

"Via alle beschikbare diplomatieke kanalen roepen wij op alle Nederlanders in Gaza, inclusief de heer Al Attar, op deze grenslijst op te nemen. Deze maand nog heeft minister Bruins-Slot tijdens haar bezoek aan Israël opnieuw uitdrukkelijk haar Israëlische collega hierom verzocht."

Achter de schermen

Kwarten is ervan overtuigd dat de Nederlandse overheid wel degelijk zijn best doet achter de schermen om Abed terug naar Nederland te halen, maar dat zij op dit moment weinig kunnen.

"Ik denk dat ze niet veel meer kunnen dan wat er tot nu toe is gebeurd. Op ministerieel niveau druk uitoefenen op Israël, vragen om een gunst. Maar dat het waarschijnlijk zelfs voor mensen van de Israëlische regering niet mogelijk is om het leger zo ver te krijgen dat ze hier aan meewerken."

'Reisbureau'

Online is Abed een inzamelingsactie begonnen zodat hij zichzelf de grens over kan kopen via 'een Egyptisch reisbureau'. Dat kost hem minimaal 15.000 euro. Maar het voelt voor Abed als de enige mogelijkheid om terug te komen.

"In het Midden-Oosten zijn er altijd wegen, en als we het hebben over de Gazastrook dan spreken we natuurlijk over tunnels", vertelt Kwarten. "Ik kan me voorstellen dat er nog steeds wel hier en daar tunnels zijn die operatief zijn, die nog steeds worden gebruikt door Hamas om wapens binnen te krijgen. En natuurlijk zijn er mensensmokkelaar die ook wel iets kunnen regelen met zo'n tunnel. Het lijkt me levensgevaarlijk, maar het is wel een mogelijkheid. Soms moet je dingen doen die je anders niet zou doen."