De Eerste Kamer behandelt vanaf vandaag de spreidingswet. PVV, VVD, NSC en BBB (die onderhandelen over een nieuw kabinet) zijn tegen, maar onder hun achterbannen is de steun licht gestegen. Onder VVD-kiezers is nu een meerderheid voor, net als bij NSC.
Dat blijkt uit onderzoek onder 28.000 leden van het Opiniepanel. PVV- en BBB-kiezers zijn nog altijd in meerderheid tegen de spreidingswet, al is ook bij die kiezers het aantal voorstanders gestegen.
Spreidingswet?
In Den Haag wordt al maanden gesteggeld over de invoering van de spreidingswet, die ervoor moet zorgen dat de opvang van asielzoekers eerlijker over het land wordt verdeeld. Gemeenten moeten dan op basis van inwoneraantal asielzoekers opnemen. In het uiterste geval kunnen gemeenten ertoe verplicht worden, daarom wordt de wet ook wel de 'dwangwet' genoemd.
Vlak voor de Tweede Kamerverkiezingen in november heeft de Tweede Kamer de wet aangenomen, komende week wordt de wet dus behandeld in de Eerste Kamer.
VVD'ers zijn om
De achterbannen van die partijen zijn niet allemaal tegen de spreidingswet: kiezers van NSC waren al voor en zijn dat nog steeds, maar ook bij de VVD vindt het grootste deel van de achterban nu dat deze wet 'noodzakelijk' is. In oktober was dat 47 procent, inmiddels is 57 procent voor.
VVD-kiezers wijzen vooral naar de problemen in Ter Apel. "Er moet nog steeds iets worden gedaan aan de instroom, maar tot die tijd kun je de mensen in Ter Apel, zowel in het asielzoekerscentrum als in de gemeente, niet de dupe laten zijn van het wanbeleid van de landelijke overheid", zegt een van hen.
Debat wordt 'heel spannend'
De vier partijen die momenteel onderhandelen over een nieuw kabinet, PVV, VVD, NSC en BBB, zien de spreidingswet niet zitten. Het is allerminst zeker dat de wet in de Eerste Kamer wordt weggestemd. Demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (zelf ook een VVD'er) van Migratie en Asiel denkt zelf dat het debat deze week 'heel spannend' wordt.
In december deed VVD-leider Yeşilgöz namens deze partijen een oproep aan het kabinet en de Eerste Kamer om behandeling van de spreidingswet te stoppen zolang de formatie loopt, maar daar werd geen gehoor aan gegeven.
Bekijk ook
BBB tegen dwang
Bij de BBB, met 16 zetels de grootste partij in de Eerste Kamer, is een meerderheid van de achterban tegen de spreidingswet, al is het aantal voorstanders wel licht gestegen, van een kwart (25 procent) in oktober naar bijna een derde (31 procent) nu. Kiezers willen graag dat de asielinstroom niet alleen het probleem van 'de regio' is, maar van alle gemeenten, maar het element van dwang stuit ze tegen de borst.
Bovendien willen ze dat er flinke instroombeperkingen komen, in combinatie met de spreidingswet. "Als de kraan lekt, moet je niet meer emmers neerzetten, maar zorgen dat de kraan gerepareerd wordt", legt een BBB-kiezer uit. Maandag en dinsdag debatteert de Eerste Kamer over de spreidingswet, volgende week is de stemming. Als de wet wordt aangenomen, treedt die later dit jaar in werking.
Over dit onderzoek
Het onderzoek is gehouden van 12 tot en met 14 januari 2024. Aan het onderzoek deden 28.374 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden.
Bekijk ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.