Voor de één een einde, voor de ander een begin: vertrek premier Mark Rutte is 'Politiek moment van 2024'

Dat Mark Rutte stopte als premier is voor veel mensen het 'Politiek moment van 2024'. Veel kiezers waren op hem uitgekeken, maar nu het nieuwe kabinet er een half jaar zit, voelt driekwart zich weinig of niet gehoord.

Dat blijkt uit onderzoek onder 25.000 leden van het Opiniepanel. Op het vertrek van Rutte wordt aan het einde van het jaar zowel positief als negatief teruggekeken.

Nieuwe wind in Den Haag

Voor sommige mensen betekende zijn vertrek 'het einde van een periode', voor anderen staat het juist voor 'een nieuw begin'. Zo zegt een D66-stemmer dat Ruttes vertrek dit jaar belangrijk was, "omdat dat het einde betekende van een redelijk tijdperk."

Anderen zijn positiever: voor hen staat zijn vertrek symbool voor een nieuwe wind in Den Haag waar ze lang naar hebben uitgekeken.

NAVO-baas

Ook dat Rutte 'juist in deze tijd van oorlog' NAVO-baas is geworden, maakt zijn overstap voor sommigen de mijlpaal van het jaar. Bovendien zien vooral mensen die op oppositiepartijen hebben gestemd weinig andere politieke hoogtepunten in 2024.

"Er was dit jaar maar één moment waar Nederland trots op zou moeten zijn, namelijk dat Rutte NAVO-chef werd", zegt een CDA-stemmer.

Niet gehoord door de politiek

De CDA-stemmer is niet de enige deelnemer aan het onderzoek die negatief terugkijkt op de rest van het politieke jaar. Een ruime meerderheid van de mensen (75 procent), ook de meeste kiezers van de vier coalitiepartijen, voelt zich niet zo of helemaal niet gehoord door de politiek.

Voor sommigen komt dat doordat ze zich niet kunnen vinden in de plannen van het kabinet-Schoof. Anderen vinden de ideeën wel goed, maar hebben kritiek op de verhouding tussen coalitie- en oppositiepartijen. Veel mensen storen zich bovendien aan het gebrek aan ervaring in het kabinet en aan de manier waarop coalitiepartijen met elkaar en met de premier omgaan.

Niet 'hun' kabinet

Het kabinet is precies een half jaar aan de macht. Veel mensen die op een coalitiepartij hebben gestemd, hebben na dat halfjaar niet het gevoel dat het kabinet-Schoof 'hun' kabinet is. In de praktijk zien mensen nog weinig van de kabinetsplannen terug en dat zorgt richting 2025 voor onzekerheid.

Zo voelt een meerderheid van de mensen die op NSC hebben gestemd (66 procent) en bijna de helft (43 procent) van de VVD-stemmers zich onvoldoende vertegenwoordigd door dit kabinet. Van de PVV- en BBB-stemmers is ongeveer een derde negatief. De meeste van hen voelen zich wel genoeg gehoord.

2025 verkiezingsjaar?

Over de toekomst van dit kabinet zijn veel mensen dan ook sceptisch. De meerderheid, 59 procent, denkt dat het kabinet 2025 niet gaat overleven.

Het vertrouwen in de politiek trekt aan het einde van het jaar voorzichtig wat aan. 3 op de 10 (30 procent) mensen zijn positief. Het vertrouwenscijfer is daarmee nog altijd laag, maar sommige mensen zien in de laatste weken van 2024 wat hoopvolle momenten. Minister Faber van Asiel heeft op de valreep van 2024 haar asielplannen klaar, en het stelt mensen gerust dat oppositie en coalitie bij de onderwijsbegroting hebben laten zien dat ze samen kunnen werken.