Een vaccinatieplicht, een verplicht vaccinatieconsult met voorlichting en desnoods korten op de kinderbijslag: veel mensen wil dat de overheid zo snel mogelijk maatregelen neemt om de vaccinatiegraad hoog te houden.

EenVandaag en LINDA.nl peilden onder ruim 32.000 mensen verschillende maatregelen die het percentage gevaccineerden omhoog moeten krijgen.

Driekwart vindt het verplichten van een vaccinatieconsult zoals in Duitsland, waarbij ouders dan voorlichting krijgen een goed idee. Acht op de tien (82 procent) vinden dat crèches kinderen moeten kunnen weigeren die niet gevaccineerd zijn.

Ouders van niet-gevaccineerde kinderen korten op de kinderbijslag kan rekenen op 55 procent steun. 61 procent vindt het een goed plan om niet-gevaccineerde kinderen pas op hun vijfde, als de leerplicht ingaat, naar de basisschool te laten gaan.

Zolang het gevaar bestaat dat ongevaccineerde kinderen anderen besmetten, zou het verplicht moeten worden om je te vaccineren.

Ouders minder enthousiast

Het beeld is anders als je kijkt naar de ouders met kinderen tot en met 9 jaar. Onder hen is minder animo voor maatregelen. Zes op de tien ouders vinden dan wel dat crèches niet-gevaccineerde kinderen mogen weigeren en een kleine meerderheid is voor een verplicht vaccinatieconsult, maar voor maatregelen als 'alle vaccinaties verplichten', 'korten op de kinderbijslag' en 'niet-gevaccineerde kinderen later naar de basisschool sturen', is geen steun.

Weinig vertrouwen in informatie RIVM

Opvallend is dat een grote groep ouders (60 procent) in het onderzoek aangeeft op zijn minst te twijfelen aan de informatie die het RIVM en de GGD geven over vaccinaties. Veel ouders noemen de informatie onduidelijk en eenzijdig, en vragen zich af of alle informatie over bijwerkingen wel gedeeld wordt. Iemand zegt: "De informatie die ze verstrekken vertrouw ik wel. Er ontbreekt echter een heleboel informatie. Het voelt als: 'wij van Wc-eend, raden Wc-eend aan'."

Ook zetten ze vaak hun vraagtekens bij de rol van de farmaceutische industrie. Zo zegt een deelnemer aan het onderzoek: "Bijna uitsluitend worden we geïnformeerd door onderzoeken die gefinancierd zijn door de farmaceutische industrie, die al zo vaak bewezen met onderzoek rommelt."

'De tijd dat mensen blindelings op overheidsinformatie vertrouwen is voorbij'

Veel ouders geven aan zelf aanvullende informatie te zoeken over de vaccins. Bijvoorbeeld op de website van het RIVM, maar ook bij een (huis)arts en een derde heeft websites als 'kritisch prikken' bezocht.

Veel vragen die ouders hebben worden niet beantwoord en dus gaan ze zelf op zoek naar die antwoorden, vaak met meer verwarring en twijfel tot gevolg.

De druk van China op Taiwan wordt steeds groter. Met grootschalige militaire oefeningen rondom het eiland groeit de vrees voor een invasie. Gaat China nu echt proberen Taiwan zich opnieuw toe te eigenen? "Dit moeten we zien als het nieuwe normaal."

'Eenheid van kabinetsbeleid': voor en tijdens het Kamerdebat over de lintjesaffaire gaat het er veel over. Meerdere politici vinden dat minister Marjolein Faber aan deze eenheid morrelt. Maar wat betekent het precies? "Ze moeten met één mond spreken."

Afgelopen weekend werd duidelijk dat minister Marjolein Faber van de Asiel en Migratie weigert te tekenen voor koninklijke onderscheidingen voor vrijwilligers die zich hebben ingezet voor vluchtelingen en asielzoekers. Als oplossing zullen premier Dick Schoof en minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark hun handtekening zetten. Maar volgens critici staat de 'eenheid van kabinetsbeleid' hierdoor op het spel.

Met één mond spreken

Het kabinet moet met één mond spreken, legt politiek commentator Joost Vullings uit. Dat is volgens hem een van de kernwaarden van het Nederlands staatsbestel. "Je moet het eigenlijk zo voor je zien: je mag als minister best je eigen mening hebben, maar die bespreek je dan alleen in de ministerraad met alle ministers achter gesloten deuren."

"Maar als er dan uiteindelijk een besluit wordt genomen, dan sta je daar met z'n allen achter en draag je dat ook uit", gaat hij verder. "Want anders heb je als kabinet natuurlijk buitengewoon weinig gezag als vervolgens iedere minister alsnog zijn eigen mening gaat geven. En dat is dus hier het geval."

Niet de eerste keer

Toch is het niet voor het eerst dat een minister uitspreekt dat hij of zij het niet eens is met de rest van het kabinet. Zo keerde Mona Keijzer, toen nog staatssecretaris van Economische Zaken, zich in 2021 tegen een in de ministerraad genomen besluit over het coronatoegangsbewijs. Zij stapte uiteindelijk niet zelf op, maar werd ontslagen door toenmalig premier Mark Rutte: een uitzonderlijk besluit.

Het Kamerdebat vandaag gaat dan ook niet alleen om een eventueel excuses van minister Faber, maar ook om leiderschap van premier Schoof, vertelt Vullings. "Het is de bedoeling dat hij tegen zijn minister zegt: 'Luister, wij willen dat deze lintjes worden uitgedeeld aan die mensen. En we willen ook dat iedereen dat uitdraagt en er niet één iemand zegt het er niet mee eens te zijn.'"

'Kabinet is als voetbalteam'

Partijleider Mirjam Bikker van de ChristenUnie vergelijkt het kabinet met een voetbalteam. "Als je gaat spelen in verschillende stijlen, wordt het geen wedstrijd. En een belangrijke regel is: het kabinet regeert, en gaat als het goed is aan de slag met wetsvoorstellen, en de Kamer controleert."

"Maar als de ene minister zegt 'ik vind het een goede wet' en de andere 'ik vind het een slechte wet', dan kan de Kamer dat niet meer controleren", benadrukt ze over het belang van 'eenheid van kabinetsbeleid'. "Wat je persoonlijk op een verjaardag vindt, is tot daaraan toe. Maar als minister spreek je dezelfde woorden als je collega's, want je bent het met elkaar eens."

'Niet alleen excuses, ook tekenen'

Ook GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is niet te spreken over de huidige situatie. Volgens hem is eenheid juist nu nodig. "Kijk eens in wat voor tijd we leven: op 2 uur vliegen is er een oorlog gaande, vandaag kondigt Trump handelsmaatregelen aan die Nederland hard kunnen raken", somt hij op. "Dan moet je een eensgezind landsbestuur hebben en dat hebben we niet, ze maken alleen maar ruzie."

Het is volgens hem dan ook belangrijk dat Faber niet alleen haar excuses aanbiedt, maar ook zelf de aanvragen voor de lintjes ondertekent. "Dat moet ze beloven, want dat is dan eenheid van kabinetsbeleid. En dat ze iedere volgende aanvraag - die ongetwijfeld zal komen - ook zal tekenen. Daarmee herstel je het vertrouwen in het decoratiestelsel."

Herhaling voorkomen

Chris Stoffer van de SGP sluit zich hierbij aan en benadrukt hoe belangrijk die eenheid is. "Het is altijd zo geweest en zie in wat voor rommeltje we nu terechtkomen." Daarom vindt hij het ook belangrijk dat premier Schoof uiteindelijk toch aanwezig is bij het Kamerdebat. "Het gaat nu over het hele kabinet", zegt Stoffer. "Hij moet ingrijpen en zorgen dat het niet nog een keer gebeurt."

Ook Vullings ziet dat alle ogen nu op de premier gericht zijn, zegt de politiek commentator tot slot. "Vijf lintjes zijn misschien een kleine kwestie, maar als je nu niet optreedt, dan kan het nog een keer gebeuren."