Grootouders vinden het vaak leuk, voor de kinderen is het handig en het is goedkoper dan de opvang: veel opa's en oma's passen regelmatig op hun kleinkinderen. Gezellig, maar soms ook zwaar. En dat vinden grootouders niet altijd makkelijk om te zeggen.

Dat blijkt uit onderzoek onder 5.253 grootouders in het Opiniepanel die op vaste dagen op hun kleinkinderen passen.

Tegenop zien

Er is bijna geen opa of oma in het onderzoek te vinden die het niet leuk vindt om af en toe op de kleinkinderen te passen, maar liefst 99 procent is daar positief over. Maar er zit ook een andere kant aan de medaille. 1 op de 6 (17 procent) vindt het oppassen zwaar en een kwart (25 procent) kijkt er wel eens tegenop.

En die ervaringen worden lang niet altijd met de kinderen gedeeld. 43 procent van de mensen met negatieve gevoelens, heeft daar niet met hun kinderen over gesproken. Sommigen durven dat niet uit angst voor de reactie van hun kinderen, anderen willen het niet omdat ze bang zijn hun kinderen met problemen op te zadelen of ze teleur te stellen.

Ruzie met kinderen

Zo geven meerdere grootouders aan dat ze ruzie met hun kinderen krijgen als ze zeggen dat ze minder willen oppassen. "Dan zijn ze boos, want 'andere opa's en oma's doen het ook' dus is dat volgens hen normaal", zegt iemand.

Anderen hebben dezelfde ervaring. Om de band met hun kinderen niet te beschadigen spreken ze er niet over. "Ik heb geprobeerd er wat van te zeggen, maar dan gaan de stekels overeind staan", vertelt een oma. "Het komt onze relatie niet ten goede, dus houd ik m'n mond en doe wat ik kan."

Verplicht voelen

Deze oppasoma is niet de enige met dit gevoel. In totaal voelt 1 op de 5 deelnemende grootouders zich verplicht om op de kleinkinderen te letten. Een derde heeft het gevoel hun kinderen teleur te stellen als ze niet zouden oppassen.

"We gaan gewoon door. Het moet wel, want we willen de kinderen niet opzadelen met ons probleem", beschrijft een grootouder.

Waarom passen grootouders op?

Dat ze het zelf leuk vinden, is voor veruit de grootste groep grootouders (60 procent) de belangrijkste reden om op de kleinkinderen te passen. Een kwart (23 procent) past in de eerste plaats op omdat het handig is voor de kinderen, en slechts 4 procent geeft aan dat geld daarvoor de belangrijkste reden is.

Ook een ruime meerderheid van de ouders (78 procent) geeft aan dat het feit dat grootouders het leuk vinden om op te passen, een van de redenen is dat dat ook gebeurt. De meeste vaders en moeders (61 procent) vinden het bovendien belangrijk voor de band tussen de kleinkinderen en hun grootouders.

Problemen bij kinderopvang

Voor ouders speelt ook de kinderopvang een rol. Het is niet voor iedereen de belangrijkste reden, maar voor meer dan de helft van de ouders (54 procent) telt wel degelijk mee dat grootouders goedkoper zijn dan de reguliere opvang.

14 procent wijkt uit omdat er geen plek was op de opvang. En 1 op de 10 heeft meer vertrouwen in hun (schoon)ouders dan in de opvang.

Helft ouders voelt zich schuldig

Hoewel niet alle opa's en oma's over de negatieve kanten van het oppassen praten, hebben sommige vaders en moeders wel door hoe het wordt ervaren. Bijna een kwart (23 procent) van hen merkt soms dat hun (schoon)ouders opzien tegen het oppassen.

De helft voelt zich soms (46 procent) of zelfs altijd (4 procent) schuldig omdat ze hun (schoon)ouders laten oppassen, maar vaak zien ze niet hoe het anders kan. "Het is niet hun taak om op te passen. Maar doordat we te weinig geld hebben om onze kinderen vaker naar de opvang te sturen, weten we geen andere oplossing", vertelt een ouder. "Nog minder werken kan ook niet, want dan kunnen we niet rondkomen."

Justitie vervolgt vier vrouwen voor grafschennis op een begraafplaats in Leusden. Zij zouden daar bijna 4 jaar geleden een 'paranormale sessie' hebben gehouden bij kindergraven. Nabestaanden hopen er nu eindelijk achter te komen wat er precies is gebeurd.

De Palestijnse vlag of een regenboogvlag op het podium van het Eurovisie Songfestival? Dat is deze editie niet toegestaan: artiesten mogen alleen nog hun eigen vlag laten zien om 'politieke statements' te voorkomen. "De EBU is een bange organisatie."

De European Broadcasting Union (EBU) heeft het nieuwe vlaggenprotocol zelf niet bekendgemaakt, maar bevestigde wel berichten van de Deense omroep DR hierover. Hans Laroes, die jarenlang betrokken was bij de EBU als adviseur, vindt het een 'nogal onhandig' van de media-organisatie.

Vlag om identiteit te laten zien

De laatste jaren waren op het podium en in de green rooms - waar deelnemers wachten op de uitslag - nog verschillende vlaggen te zien, waaronder de Palestijnse vlag en de regenboogvlag. En op het podium nam zanger Nemo, die uiteindelijk won voor Zwitserland, vorig jaar de non-binaire vlag mee. Vlaggen zijn dan ook echt onderdeel van het Songfestival, zegt Laroes.

"Het hele Songfestival is erop gericht om mensen en landen en allerlei bevolkingsgroepen met elkaar te verbinden op een vrolijke manier. En dus ook mensen van allerlei identiteiten", legt hij uit. "En ik denk dat daarbij hoort dat die mensen ook hun identiteit laten zien. Dat kan via de vlag van je land, via de regenboogvlag en ook via een vlag waarin je Palestina steunt."

'Tegen geest van Songfestival'

Door het besluit van de EBU om alleen nationale vlaggen toe te staan op het podium kunnen deelnemende artiesten hun identiteit straks mogelijk niet volledig uiten. En dat vindt Laroes geen goede zaak: "Het is eigenlijk tegen de geest van het Songfestival in."

Hoe de organisator van het liedjesfestijn precies tot zo'n besluit komt, blijft volgens hem gissen. In principe wordt de uiteindelijke beslissing gemaakt door de producer van het Songfestival in overleg met het gastland, dit jaar dus Zwitserland. Maar de omroepen van andere deelnemende landen hebben volgens hem ook zeker invloed.

Onder hoge druk besloten?

Het zou dus zeker kunnen dat landen in dit geval invloed hebben uitgeoefend op de organisatie, zegt Laroes. "Er zijn ongetwijfeld een aantal omroepen die alvast bezwaar zijn gaan maken of bang zijn geworden." En dan gaan ze onder oplopende druk met elkaar appen, bellen en vergaderen, weet de voormalig EBU-adviseur.

"Het is op dit soort momenten een beetje een bange organisatie", gaat hij verder. "Dus omdat die verschillende standpunten van landen en omroepen eigenlijk boven die hele besluitvorming hangen, wordt er geprobeerd het allemaal zo rustig mogelijk te houden en ieder gedoe waar iemand boos van kan worden te vermijden. Dan ga je dus beslissen om geen vlaggen toe te laten."

'Niet nagedacht over regenboogvlag'

Het 'vlaggenverbod' is volgens Laroes vooral bedoeld om de Palestijnse vlag te weren van het podium. Dat daarmee bijvoorbeeld ook Pride-vlaggen in de ban worden gedaan, heeft de organisatie van tevoren misschien niet helemaal doorgehad, denkt hij.

"Ik denk dat ze vooral geen Palestijnse vlaggen willen laten zien en dat ze toen geaccepteerd hebben dat dan ook andere vlaggen als de regenboogvlag niet meer getoond worden", zegt hij. "Terwijl ik denk dat je daarmee juist een heleboel artiesten - en een heleboel mensen thuis - in hun hart raakt, en dat je daarmee dus ook je eigen Songfestival in het hart raakt."

Andere manieren zoeken

Overigens verwacht Laroes niet dat de deelnemende zangers zich ook helemaal aan de nieuwe regels gaan houden. "Ik denk dat redelijk wat artiesten op zoek gaan naar manieren om toch iets te laten zien." Als voorbeeld noemt hij Madonna, die in 2019 op het Songfestival in Israël een gastoptreden gaf en toen ook een statement maakte met de Palestijnse én Israëlische vlag.

Het zal hem niet verbazen als meer artiesten op zoek gaan naar manieren om standpunt over de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden te laten blijken. "En eigenlijk wordt dat ook uitgelokt door de EBU. Het is dan ook een wedstrijdje van: wie is nu het slimst."

'Onverstandig en niet sympathiek'

In een poging om mogelijk gedoe rond de Palestijnse vlag te voorkomen, veroorzaakt de EBU met deze nieuwe regels juist méér gedoe, constateert Laroes. Het protocol rond de vlagen krijgt nu namelijk heel veel aandacht, ziet hij gebeuren.

En daar zit ook veel negatieve aandacht bij: zo noemde lbhti-belangenverenging COC Nederland het besluit van de EBU afgelopen weekend 'volstrekt belachelijk'. Laroes snapt de verontwaardiging over het vlaggenverbod. "Ik vind het echt een onverstandige en onaardige, niet sympathieke en niet empathische beslissing."

AVROTROS 'snapt besluit'

AVROTROS, die namens Nederland meedoet aan het Songfestival, liet eerder in een schriftelijke verklaring weten dat het de nieuwe regels rond vlaggen op het podium snapt. "Het Eurovisie Songfestival is een niet-politiek event en in dat kader begrijpen we deze beslissing."

"Het gaat enkel om de officiële momenten dat het duidelijk moet zijn om welk land het gaat", verduidelijkt de omroep over het doel van het protocol. "Op alle andere momenten staat het ons vrij om te communiceren wat we willen."

Claude zonder Congolese vlag

De omroep voegt daaraan toe dat het het jammer vindt 'dat ook symbolen die verbonden zijn aan inclusiviteit en vrijheid van expressie, zoals de regenboogvlag, nu onderdeel zijn geworden van deze maatregel'. AVROTROS erkent dat een regenboogvlag geen politiek statement is, 'maar het gaat er bij de EBU om dat er één lijn wordt getrokken'.

Zanger Claude doet over 3 weken namens Nederland mee aan het Songfestival. Hij komt uit de Democratische Republiek Congo, maar mag de vlag van zijn geboorteland straks dus ook niet laten zien op het podium en in de green room. Het publiek in de zaal mag wel met elk soort vlag zwaaien, zolang die volgens de Zwitserse wet toegestaan is.