Meeste ouders enthousiast over gratis kinderopvang maar ze gaan er nauwelijks meer door werken
Meer vrouwen aan het werk, goed voor het kind en geen gedoe rondom toeslagen meer. Ouders zijn massaal voorstander van het plan van de formerende partijen om kinderopvang gratis te maken. Maar het effect is beperkt, blijkt uit onderzoek van EenVandaag.
Een aantal weken geleden lekte het voornemen van VVD, D66, CDA en ChristenUnie uit om opvang voor de meeste ouders gratis te maken. Criteria, kosten en uitwerking zijn nog onduidelijk, maar bijna driekwart van de ouders met jonge kinderen (72 procent) juicht het idee toe.
'Welkom in 2021, politiek!'
"Gratis klinkt vaak te mooi om waar te zijn, maar het is in ieder geval simpeler te organiseren voor overheid en ouders dan dat toeslagensysteem", licht een deelnemende ouder toe. Ook zou het goed zijn voor de ontwikkeling van het kind als het meer tijd doorbrengt met leeftijdsgenoten op de opvang.
Maar vooral vinden veel ouders het tijd worden dat er anders wordt gekeken naar de rolverdeling in Nederlandse huishoudens: "Welkom in 2021, politiek!", schrijft een ouder cynisch. En een ander: "In mijn omgeving merk ik nog steeds dat er naar vrouwen wordt gekeken om de opvang van kinderen op zich te nemen, dus wordt er een hele tijd in de carrière gepauzeerd." Zij denken dat gratis opvang in deeltijd werkende ouders aanzet om meer te gaan werken.
Beperkt effect
Maar is dat wel zo? 42 procent van diezelfde ouders met jonge kinderen - tussen 0 en maximaal 13 jaar - zou dat doen, de helft (51 procent) niet, blijkt uit het onderzoek van EenVandaag. Ook zet het lang niet alle niet- of deeltijdwerkende ouders aan tot meer werken, zeker als de opvang 'slechts' 2 dagen gratis wordt. 21 procent van hen zou meer uren gaan maken.
Bij 3 dagen gratis opvang groeit die intentie iets. 38 procent van de ouders die niet of deeltijd werken zou dan meer tijd in hun carrière steken. Toch is de grootste groep nog altijd niet gevoelig voor gratis opvang: 53 procent zegt niet meer te gaan werken.
'Kind niet gekregen om naar opvang te sturen'
Waarom gaan ouders niet meer werken? In de eerste plaats denken veel ouders dat het beter is voor het kind dat ze niet alle dagen naar de opvang gaan: "Mijn kinderen zijn vaak best moe als ze thuiskomen van de opvang. Het is dan fijn voor ze dat er ook dagen tussen zitten met minder drukte en prikkels om zich heen."
Ook voelen ouders zich verplicht om thuis te blijven met hun kind(eren): "Ik wil er zoveel mogelijk zelf zijn voor mijn kinderen, ik heb ze niet gekregen om naar de opvang te brengen", zegt een ondervraagde.
Terugkeren naar maatschappij
Sommigen zeggen daarnaast dat ze het financieel goed hebben en (meer) werken niet nodig is. "Ik werk niet omdat het financieel niet hoeft en ik graag thuis ben met het gezin. Economie is ook niet alles."
Ouders met een kleinere beurs zouden wel meer gaan werken: "De kosten voor kinderopvang zijn voor mij als bijstandsmoeder hoog en dit zou een mogelijkheid zijn om terug te keren naar de maatschappij." Ook willen sommige ondervraagde ouders niet meer werken om tijd voor zichzelf of het huishouden over te houden.
Man wil meer werken, vrouw niet
Opvallend is dat niet- of deeltijdwerkende vrouwen minder geneigd zijn meer te gaan werken bij gratis opvang dan mannen. Ongeveer twee derde van de jonge vaders die nu niet fulltime werken, geeft aan dan wel meer uren te gaan werken, tegenover één op de drie vrouwen.
Ook interessant is het verschil tussen ouders met kinderen tussen 0 en 4 jaar en ouders met kinderen in de basisschoolleeftijd. Van eerstgenoemde groep zou de helft meer gaan werken als het dagverblijf van hun kind gratis wordt. Onder ouders met minstens een kind op de basisschool is dat een stuk lager: 23 procent.