Meer vrouwen aan het werk, goed voor het kind en geen gedoe rondom toeslagen meer. Ouders zijn massaal voorstander van het plan van de formerende partijen om kinderopvang gratis te maken. Maar het effect is beperkt, blijkt uit onderzoek van EenVandaag.

Een aantal weken geleden lekte het voornemen van VVD, D66, CDA en ChristenUnie uit om opvang voor de meeste ouders gratis te maken. Criteria, kosten en uitwerking zijn nog onduidelijk, maar bijna driekwart van de ouders met jonge kinderen (72 procent) juicht het idee toe.

'Welkom in 2021, politiek!'

"Gratis klinkt vaak te mooi om waar te zijn, maar het is in ieder geval simpeler te organiseren voor overheid en ouders dan dat toeslagensysteem", licht een deelnemende ouder toe. Ook zou het goed zijn voor de ontwikkeling van het kind als het meer tijd doorbrengt met leeftijdsgenoten op de opvang.

Maar vooral vinden veel ouders het tijd worden dat er anders wordt gekeken naar de rolverdeling in Nederlandse huishoudens: "Welkom in 2021, politiek!", schrijft een ouder cynisch. En een ander: "In mijn omgeving merk ik nog steeds dat er naar vrouwen wordt gekeken om de opvang van kinderen op zich te nemen, dus wordt er een hele tijd in de carrière gepauzeerd." Zij denken dat gratis opvang in deeltijd werkende ouders aanzet om meer te gaan werken.

Beperkt effect

Maar is dat wel zo? 42 procent van diezelfde ouders met jonge kinderen - tussen 0 en maximaal 13 jaar - zou dat doen, de helft (51 procent) niet, blijkt uit het onderzoek van EenVandaag. Ook zet het lang niet alle niet- of deeltijdwerkende ouders aan tot meer werken, zeker als de opvang 'slechts' 2 dagen gratis wordt. 21 procent van hen zou meer uren gaan maken.

Bij 3 dagen gratis opvang groeit die intentie iets. 38 procent van de ouders die niet of deeltijd werken zou dan meer tijd in hun carrière steken. Toch is de grootste groep nog altijd niet gevoelig voor gratis opvang: 53 procent zegt niet meer te gaan werken.

'Kind niet gekregen om naar opvang te sturen'

Waarom gaan ouders niet meer werken? In de eerste plaats denken veel ouders dat het beter is voor het kind dat ze niet alle dagen naar de opvang gaan: "Mijn kinderen zijn vaak best moe als ze thuiskomen van de opvang. Het is dan fijn voor ze dat er ook dagen tussen zitten met minder drukte en prikkels om zich heen."

Ook voelen ouders zich verplicht om thuis te blijven met hun kind(eren): "Ik wil er zoveel mogelijk zelf zijn voor mijn kinderen, ik heb ze niet gekregen om naar de opvang te brengen", zegt een ondervraagde.

Terugkeren naar maatschappij

Sommigen zeggen daarnaast dat ze het financieel goed hebben en (meer) werken niet nodig is. "Ik werk niet omdat het financieel niet hoeft en ik graag thuis ben met het gezin. Economie is ook niet alles."

Ouders met een kleinere beurs zouden wel meer gaan werken: "De kosten voor kinderopvang zijn voor mij als bijstandsmoeder hoog en dit zou een mogelijkheid zijn om terug te keren naar de maatschappij." Ook willen sommige ondervraagde ouders niet meer werken om tijd voor zichzelf of het huishouden over te houden.

Man wil meer werken, vrouw niet

Opvallend is dat niet- of deeltijdwerkende vrouwen minder geneigd zijn meer te gaan werken bij gratis opvang dan mannen. Ongeveer twee derde van de jonge vaders die nu niet fulltime werken, geeft aan dan wel meer uren te gaan werken, tegenover één op de drie vrouwen.

Ook interessant is het verschil tussen ouders met kinderen tussen 0 en 4 jaar en ouders met kinderen in de basisschoolleeftijd. Van eerstgenoemde groep zou de helft meer gaan werken als het dagverblijf van hun kind gratis wordt. Onder ouders met minstens een kind op de basisschool is dat een stuk lager: 23 procent.

Justitie vervolgt vier vrouwen voor grafschennis op een begraafplaats in Leusden. Zij zouden daar bijna 4 jaar geleden een 'paranormale sessie' hebben gehouden bij kindergraven. Nabestaanden hopen er nu eindelijk achter te komen wat er precies is gebeurd.

De Palestijnse vlag of een regenboogvlag op het podium van het Eurovisie Songfestival? Dat is deze editie niet toegestaan: artiesten mogen alleen nog hun eigen vlag laten zien om 'politieke statements' te voorkomen. "De EBU is een bange organisatie."

De European Broadcasting Union (EBU) heeft het nieuwe vlaggenprotocol zelf niet bekendgemaakt, maar bevestigde wel berichten van de Deense omroep DR hierover. Hans Laroes, die jarenlang betrokken was bij de EBU als adviseur, vindt het een 'nogal onhandig' van de media-organisatie.

Vlag om identiteit te laten zien

De laatste jaren waren op het podium en in de green rooms - waar deelnemers wachten op de uitslag - nog verschillende vlaggen te zien, waaronder de Palestijnse vlag en de regenboogvlag. En op het podium nam zanger Nemo, die uiteindelijk won voor Zwitserland, vorig jaar de non-binaire vlag mee. Vlaggen zijn dan ook echt onderdeel van het Songfestival, zegt Laroes.

"Het hele Songfestival is erop gericht om mensen en landen en allerlei bevolkingsgroepen met elkaar te verbinden op een vrolijke manier. En dus ook mensen van allerlei identiteiten", legt hij uit. "En ik denk dat daarbij hoort dat die mensen ook hun identiteit laten zien. Dat kan via de vlag van je land, via de regenboogvlag en ook via een vlag waarin je Palestina steunt."

'Tegen geest van Songfestival'

Door het besluit van de EBU om alleen nationale vlaggen toe te staan op het podium kunnen deelnemende artiesten hun identiteit straks mogelijk niet volledig uiten. En dat vindt Laroes geen goede zaak: "Het is eigenlijk tegen de geest van het Songfestival in."

Hoe de organisator van het liedjesfestijn precies tot zo'n besluit komt, blijft volgens hem gissen. In principe wordt de uiteindelijke beslissing gemaakt door de producer van het Songfestival in overleg met het gastland, dit jaar dus Zwitserland. Maar de omroepen van andere deelnemende landen hebben volgens hem ook zeker invloed.

Onder hoge druk besloten?

Het zou dus zeker kunnen dat landen in dit geval invloed hebben uitgeoefend op de organisatie, zegt Laroes. "Er zijn ongetwijfeld een aantal omroepen die alvast bezwaar zijn gaan maken of bang zijn geworden." En dan gaan ze onder oplopende druk met elkaar appen, bellen en vergaderen, weet de voormalig EBU-adviseur.

"Het is op dit soort momenten een beetje een bange organisatie", gaat hij verder. "Dus omdat die verschillende standpunten van landen en omroepen eigenlijk boven die hele besluitvorming hangen, wordt er geprobeerd het allemaal zo rustig mogelijk te houden en ieder gedoe waar iemand boos van kan worden te vermijden. Dan ga je dus beslissen om geen vlaggen toe te laten."

'Niet nagedacht over regenboogvlag'

Het 'vlaggenverbod' is volgens Laroes vooral bedoeld om de Palestijnse vlag te weren van het podium. Dat daarmee bijvoorbeeld ook Pride-vlaggen in de ban worden gedaan, heeft de organisatie van tevoren misschien niet helemaal doorgehad, denkt hij.

"Ik denk dat ze vooral geen Palestijnse vlaggen willen laten zien en dat ze toen geaccepteerd hebben dat dan ook andere vlaggen als de regenboogvlag niet meer getoond worden", zegt hij. "Terwijl ik denk dat je daarmee juist een heleboel artiesten - en een heleboel mensen thuis - in hun hart raakt, en dat je daarmee dus ook je eigen Songfestival in het hart raakt."

Andere manieren zoeken

Overigens verwacht Laroes niet dat de deelnemende zangers zich ook helemaal aan de nieuwe regels gaan houden. "Ik denk dat redelijk wat artiesten op zoek gaan naar manieren om toch iets te laten zien." Als voorbeeld noemt hij Madonna, die in 2019 op het Songfestival in Israël een gastoptreden gaf en toen ook een statement maakte met de Palestijnse én Israëlische vlag.

Het zal hem niet verbazen als meer artiesten op zoek gaan naar manieren om standpunt over de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden te laten blijken. "En eigenlijk wordt dat ook uitgelokt door de EBU. Het is dan ook een wedstrijdje van: wie is nu het slimst."

'Onverstandig en niet sympathiek'

In een poging om mogelijk gedoe rond de Palestijnse vlag te voorkomen, veroorzaakt de EBU met deze nieuwe regels juist méér gedoe, constateert Laroes. Het protocol rond de vlagen krijgt nu namelijk heel veel aandacht, ziet hij gebeuren.

En daar zit ook veel negatieve aandacht bij: zo noemde lbhti-belangenverenging COC Nederland het besluit van de EBU afgelopen weekend 'volstrekt belachelijk'. Laroes snapt de verontwaardiging over het vlaggenverbod. "Ik vind het echt een onverstandige en onaardige, niet sympathieke en niet empathische beslissing."

AVROTROS 'snapt besluit'

AVROTROS, die namens Nederland meedoet aan het Songfestival, liet eerder in een schriftelijke verklaring weten dat het de nieuwe regels rond vlaggen op het podium snapt. "Het Eurovisie Songfestival is een niet-politiek event en in dat kader begrijpen we deze beslissing."

"Het gaat enkel om de officiële momenten dat het duidelijk moet zijn om welk land het gaat", verduidelijkt de omroep over het doel van het protocol. "Op alle andere momenten staat het ons vrij om te communiceren wat we willen."

Claude zonder Congolese vlag

De omroep voegt daaraan toe dat het het jammer vindt 'dat ook symbolen die verbonden zijn aan inclusiviteit en vrijheid van expressie, zoals de regenboogvlag, nu onderdeel zijn geworden van deze maatregel'. AVROTROS erkent dat een regenboogvlag geen politiek statement is, 'maar het gaat er bij de EBU om dat er één lijn wordt getrokken'.

Zanger Claude doet over 3 weken namens Nederland mee aan het Songfestival. Hij komt uit de Democratische Republiek Congo, maar mag de vlag van zijn geboorteland straks dus ook niet laten zien op het podium en in de green room. Het publiek in de zaal mag wel met elk soort vlag zwaaien, zolang die volgens de Zwitserse wet toegestaan is.