Jonge mensen staan niet te springen om na de zomer een nieuwe vaccinatie tegen het coronavirus te halen. Slechts de helft (50 procent) van de 18- tot 35-jarigen wil een prik als deze wordt aangeboden. Ouderen zien zo'n extra prik juist wel zitten.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 28.000 leden van het Opiniepanel. Veel jonge mensen voelen minder de noodzaak om zich opnieuw te laten vaccineren nu ze zelf één of meerdere keren corona hebben gehad. En de huidige variant van het virus vaak milder verloopt.

Vaccinatiecampagne na de zomer

Minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft vorige week aan het RIVM en de GGD gevraagd om te starten met voorbereidingen voor een vaccinatiecampagne na de zomer. Daarbij wordt ook rekening gehouden met een scenario waarbij iedereen vanaf 18 jaar zich weer kan laten vaccineren.

Toch zitten veel mensen daar niet op te wachten. Waar een jaar geleden 86 procent van de (deels) gevaccineerde mensen nog bereid was om een extra prik te halen, is dat nu 63 procent. 25 procent wil niet opnieuw gevaccineerd worden en de rest (12 procent) twijfelt.

'Helemaal klaar mee'

Onder 18- tot 35-jarigen is het animo nog lager: de helft (50 procent) is bereid zich opnieuw te laten vaccineren. "Ik ben gevaccineerd en heb inmiddels drie keer corona gehad. Ik ben er helemaal klaar mee, ik doe het niet meer", schrijft een panellid.

Een ander schrijft: "Ik heb corona gehad en ben tot en met de boosterprik gegaan qua vaccineren. Corona is afgezwakt tot een virus met meestal een mild verloop. Het is nu aan de kwetsbaren om zich te weren voor de winterperiode, à la de griepprik."

'Alleen prikken als het nodig is om te reizen'

Veel jonge mensen voelen minder druk om zich te laten vaccineren nu het coronatoegangsbewijs in Nederland niet meer gebruikt wordt. Ook is bij veel landen geen vaccinatiebewijs meer nodig om het land in te reizen.

Iemand schrijft hierover: "Enkel wanneer mijn reisbestemming het eist, zal ik een extra vaccinatie overwegen. En anders vertrouw ik liever op mijn eigen herstelvermogen."

Vooraan in de rij

65-plussers staan juist te springen om een extra prik. Vier op de vijf willen die na de zomer gaan halen. "Het is voor mij gewoon verstandig om zodra er een vaccinatie beschikbaar is deze te nemen. Dan hoef ik bij een uitbraak minder angstig te zijn", schrijft een panellid.

Voor sommigen kan de prik niet snel genoeg komen, zo schrijft een 76-jarige: "Ik sta vooraan in de rij als er ingeënt kan worden. Ik zal er alles aan doen om de kans om corona te krijgen zo klein mogelijk te houden. Dat heeft zeker ook met mijn leeftijd te maken."

Kwetsbaren beschermen

Niet-kwetsbaren die zich wel opnieuw willen laten vaccineren, zeggen dat preventief te doen. Om een besmettingsgolf en nieuwe lockdown te voorkomen en om kwetsbaren te beschermen. "Het voelt toch een beetje als mijn plicht om mijn medemens te beschermen", schrijft iemand.

Een ander schrijft: "Als dat kan helpen tegen een nieuwe golf besmettingen en daardoor dus allerlei maatregelen, dan vind ik het geen probleem om weer een vaccinatie te halen."

NSC en ChristenUnie pleiten voor een zogenaamde rode knop om jongeren digitaal beter te beschermen. Waarmee met één druk op de knop, al jouw online gegevens in één keer worden verwijderd. De vraag is of dat gaat werken.

Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet. Dat is de boodschap die Don Ceder van de ChristenUnie en Jesse Six Dijkstra van NSC aan de Tweede Kamer duidelijk willen maken. "Voordat je achttien bent, zijn er verschillende online profielen van je gemaakt."

Cookies slaan alles op

"Onze persoonlijke gegevens worden opgeslagen door cookies', zegt Lotje Beek, beleidsadviseur bij Bits of Freedom. "Cookies zijn een soort bestandjes die op een website zitten, en vervolgens vanaf de website terug gaan naar je computer'', legt ze uit. "Hierdoor houden ze bij wat jij online doet, op welke dingen je klikt, en voor hoelang."

"Deze informatie wordt vervolgens opgeslagen door bedrijven zoals Meta en Google. Op basis hiervan schetsen ze jouw persoonlijk profiel", vervolgt Beek. "Ze weten hierdoor precies welke boodschap ze aan jou kunnen meegeven, bijvoorbeeld om iets te kopen op het internet. Hierdoor verlies je de autonomie."

Persoonlijke online profiel

"Middels een online profiel kunnen bedrijven jou opdelen in bepaalde categorieën", vertelt cyberexpert Dave Maasland. "Bijvoorbeeld op interessegebied, leeftijdscategorie en of je man of vrouw bent. Dat kan heel gedetailleerd gaan."

"Maar dat gebeurt niet alleen via cookies", maakt hij duidelijk. "Ook je mobiele apparaat slaat informatie op. Het belangrijkst is dat mensen beseffen dat als je digitale voetsporen achterlaat, je snel persoonlijke informatie vrijgeeft."

Kansongelijkheid voor jongeren

Volgens NSC en ChristenUnie kunnen digitale profielen negatieve gevolgen hebben en leiden tot kansenongelijkheid. Ook beleidsadviseur Beek kan zich hierin vinden. "Vacatures voor mannelijke beroepen worden voor 90 procent vaker aan mannen laten zien, blijkt uit onderzoek van het College van de Rechten voor de Mens. Vrouwen zien weer vaker vacatures voor kappersopleidingen, waardoor zij vacatures als monteurs bijvoorbeeld missen. Dit levert minder kansen op en verdeelt de samenleving."

Ook cybersecurity-expert Maasland ziet problemen. "Als eenmaal iets op het internet staat, zal deze informatie niet snel verdwijnen. Bijvoorbeeld fanatieke berichten over je voetbalclub, of een boze reactie naar een leraar, die kunnen later altijd weer opduiken. Tijdens een ruzie of een sollicitatie bijvoorbeeld," legt hij uit.

'Niet hoe het internet werkt'

Precies hier zit volgens Maasland ook de crux. "De informatie op het internet staat altijd ergens opgeslagen, zelfs met een mooie rode knop. Hoe graag we ook een makkelijke oplossing willen, dit is niet hoe het internet werkt."

Desondanks vinden beide experts het goed dat NSC en ChristenUnie dit onderwerp onder de aandacht brengen. "Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet, maar we moeten in deze fase vooral kijken naar de voorkant," vervolgt Maasland. "Kinderen moeten weten dat het belangrijk is om na te denken wát je plaatst op het internet. De oplossing zit in meer educatie en mediabewustzijn. Niet bij een magische knop."