De grootste groep vindt dat het kabinet nog meer dan de 2-procentnorm van de NAVO moet uitgeven aan ons leger. Ook coalitiekiezers geven groen licht, zelfs als dat ten koste gaat van kabinetsplannen. Verder is er grote steun voor het NAVO-lidmaatschap.

Na jarenlange bezuinigingen verhoogde Mark Rutte met zijn laatste kabinet de defensie-uitgaven fors, van bijna 11 miljard in 2023 naar ruim 21 miljard euro in 2024. Nederland haalt daarmee dit jaar de '2-procentnorm' van de NAVO. Niet genoeg, zegt hij nu als NAVO-baas. Europese landen, waaronder Nederland, moeten die uitgaven nog verder opschroeven. Mensen in het land voelen die noodzaak ook, zo blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 23.000 leden van het Opiniepanel.

'Nu begrijp ik het wel'

Ongeveer de helft (51 procent) zou het een goede zaak vinden als het kabinet meer dan 2 procent van het Nederlands bruto binnenlands product (bbp) in het leger zou stoppen. Ook als daarmee de financiering van andere kabinetsplannen in het gedrang komt. Niet alleen de grootste groep oppositiekiezers staat daarachter, ook de meeste kiezers van coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB steunen dat.

Moeten de defensie-uitgaven van Nederland verder omhoog dan 2 procent van het bbp?

"Heeft alles te maken met de winst van Trump. Hij gaat ons in de steek laten, dus alle zeilen bij", schrijft een PVV-kiezer in het onderzoek. In de oppositie zijn linkse kiezers verdeeld, maar van partijen in het midden en op rechts mag er wel nog een schep bij. Een D66-kiezer deelt: "In de huidige geopolitieke context begrijp ik het wel, maar eigenlijk is het jammer dat dat geld niet gewoon aan klimaatbeleid wordt besteed."

Bekijk ook

Minder vertrouwen in leger

Nog een verklaring voor terughoudendheid bij sommige panelleden is het dalende vertrouwen in ons eigen leger. Dat ging van 57 procent in februari vorig jaar naar 49 procent nu. Dat is niet omdat het leger slechter is geworden, er is juist meer geïnvesteerd, maar omdat minder mensen denken dat Nederland zich staande kan houden tegenover grootmachten als Rusland en China.

"We krabbelen wat op na jarenlange kaalslag", schrijft een VVD-kiezer. "Maar onze vijanden hebben nog veel meer uitgegeven. Ik ben er minder gerust op dat wij hen kunnen afstoppen als het zover is." Een oppositiekiezer en oud-defensiemedewerker zegt: "Als oud-militair weet ik dat we gemotiveerde militairen hebben die over veel kennis en kunde beschikken. Maar het is gewoon te weinig om toekomstige dreigingen aan te kunnen."

NAVO belangrijk(er) voor Nederland

Er leeft dan ook een brede overtuiging dat Nederland lid moet blijven van de NAVO. 85 procent vindt het belangrijk voor Nederland dat ons land bij de NAVO hoort. Kiezers van links tot rechts, behalve die van FVD, zijn het daar in grote meerderheid over eens. Ook al is het vertrouwen in de NAVO zelf niet even hoog (61 procent), zijn de groeiende dreigingen voor veel mensen reden genoeg om positief te zijn over het lidmaatschap van Nederland.

Hoe belangrijk is het NAVO-lidmaatschap voor Nederland, volgens kiezers?

De NAVO wordt de komende jaren steeds belangrijker voor Nederland, verwacht bijna zes op de tien (59 procent). Een NSC-kiezer schrijft: "Defensie komt mensen tekort en die gaan zich ook niet massaal aanmelden. We moeten dus wel samenwerken met anderen."

Wapenwedloop

Een kleine groep, 37 procent, is tegen een hoger defensiebudget. Die vreest een wapenwedloop die de wereld steeds verder in oorlogsstand brengt. Een ander deel vraagt zich af of geld wel de oplossing is voor de militaire achterstand die Nederland heeft.

"Je kan geld pompen tot je een ons weegt, maar waar gaan we dat dan aan uitgeven? Er zijn nooit genoeg militairen te vinden om zoveel wapens te besturen", zegt een deelnemer.

Hoe groot is de kans volgens panelleden op een oorlog of aanval?
info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 18 tot en met 20 november 2024. Er deden in totaal 23.310 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.