Voor het eerst sinds de oprichting is het onzeker of 50PLUS terugkomt na de verkiezingen. Onbekend lijsttrekker Den Haan weet maar geen teleurgestelde kiezers te herwinnen. Met 1 à 2 zetels in de peiling balanceert 50PLUS op het randje van vergetelheid.
Precies een jaar geleden leek het mee te zitten met de partij. Met maar liefst tien zetels in de peiling leek Henk Krol, toen nog partijleider, af te stevenen op verkiezingswinst. Maar Krol kreeg ruzie, ging weg en kiezers vertrokken met hem mee. Leden kozen in oktober Liane den Haan als opvolger, maar kiezers weten de partij allerminst terug te vinden. De partij staat sinds oktober op één of twee zetels en lijkt niet te kunnen hopen op meer. Waarom niet?
Den Haan onbekend en onbemind
Allereerst, blijkt uit onderzoek van EenVandaag, is het veel kiezers ontgaan dat Liane den Haan lijsttrekker is geworden. Van alle kiezers weet slechts 58 procent dat zij de 50PLUS-kar nu trekt. Zelfs een kwart (22 procent) van haar potentiële kiezers, mensen die de partij nu een kans geven, denkt dat iemand anders lijsttrekker is of zegt niet te weten wie 50PLUS-leider is.
Ook niet alle kiezers die na het vertrek van Krol zijn overgestapt, kennen Den Haan inmiddels. 24 procent weet niet dat zij nu lijsttrekker is. En als ze haar wel kennen, zijn ze niet te spreken over hoe zij het nu doet. Slechts een derde van de overgestapte 50PLUS-kiezers is daar positief over. "Ik ben 50PLUS uit het oog verloren sinds Krol weg is. Het enige dat ik weet is dat ze voor het pensioenakkoord is. Dat vond ik niet geloofwaardig." Heimwee naar Krol hebben 50PLUS-kiezers niet. Maar een klein deel vindt dat Den Haan het slechter doet dan hij.
Ruzie, gerommel en gedoe
Veruit de belangrijkste reden waarom kiezers de partij hebben verlaten, vooral voor het CDA, de VVD of 'geen enkele partij', is het geruzie in de partij. Deze groep, goed voor ongeveer acht zetels, is blij met een partij die opkomt voor ouderen, maar haakt af zodra er ruzie ontstaat. "Iedere keer dat haantjesgedrag van die ouwetjes in de partijtop. Ik ben er klaar mee. Mijn overstap is een definitief vaarwel."
Deze groep kiezers heeft ook nog niet de indruk dat de partij inmiddels in rustiger vaarwater is gekomen: "Een jaar geleden begon het gedoe en nu hoor ik weer geluiden dat er gerommel is over het leiderschap. De boel is duidelijk nog niet op orde", zegt een ondervraagde.
Peilingtrends
Op woensdag 17 maart gaat Nederland naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. Op onze speciale pagina Peilingtrends zie je met behulp van overzichtelijke grafieken hoe politici en partijen ervoor staan in de aanloop daar naartoe. Wie is de meest en minst betrouwbare lijsttrekker? Op hoeveel zetels kunnen de partijen rekenen en wat betekent dat voor de coalitievorming?
Pensioenen boven veiligheid
Een andere reden waarom 50PLUS nog niet aanslaat, is de keuze voor veiligheid als hét campagnethema van de partij. Een ruime meerderheid (63 procent) van de eigen achterban vindt dat 50PLUS vooral campagne moet voeren met pensioenstandpunten. Op afstand zijn ook de zorg, ongelijkheid en normen en waarden enigszins belangrijke thema's. Slechts 2 procent van die kiezers vindt dat veiligheid het belangrijkste thema moet zijn van de ouderenpartij.
Hoewel kiezers meer aandacht voor pensioenen willen, is het belangrijkste akkoord daarover een splijtzwam geworden in de partij. Onder Krol was 50PLUS tegen, onder Den Haan is de partij juist voor. En ook eigen kiezers zijn niet eenduidig op dit punt. 53 procent staat achter de afspraken in het akkoord; 41 procent niet. Heikel punt uit het akkoord is de pensioenleeftijd, die langzaam meestijgt met de levensverwachting. 30 procent van de 50PLUS-kiezers vindt dat acceptabel; 64 procent niet.
Beoordeling lijsttrekker Liane den Haan
Lees ook
Over dit onderzoek
Het onderzoek is gehouden van 6 tot 8 maart 2021. Aan het onderzoek deden 28.996 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee, onder wie 283 kiezers die 50PLUS nu overwegen en 1.065 kiezers die 50PLUS een kans geven op hun stem. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2017.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.