radio LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

BBB wint in provinciale zetelpeiling flink in noordoosten, VVD doet het goed in zuiden en westen

BBB wint in provinciale zetelpeiling flink in noordoosten, VVD doet het goed in zuiden en westen
BBB gaat aan kop in Drenthe en Groningen
Bron: ANP

De BoerBurgerBeweging debuteert in veel provincies met een fors aantal zetels. Vooral in het noordoosten van het land schudt de partij de provinciale politiek op. In Groningen is de partij nu zelfs in één klap de grootste.

In veel andere provincies moet BBB een andere partij, vaak de VVD, naast of voor zich accepteren, blijkt uit zetelpeilingen van EenVandaag en Ipsos in de twaalf provincies. De peilingen geven een goed beeld van wat inwoners van de individuele provincies zouden stemmen als er vandaag Provinciale Statenverkiezingen zouden zijn.

Zetelpeiling per provincie door EenVandaag en Ipsos

BBB grootste in Groningen

n de Groningse peiling is de BBB ook de grootste, daar staat de partij op 8 zetels. Daarna volgen de PvdA en de SP, die beide op 5 zetels uitkomen. Ook in andere provincies in het noorden en oosten, zoals in Drenthe (9), Gelderland (9), Overijssel (9) en Friesland (7), is de steun voor BBB flink, maar is het gat met de andere partijen kleiner.

In Gelderland staat ook de VVD op 9 zetels en dus gelijk met de BoerBurgerBeweging. In Friesland komen meerdere partijen in de buurt van BBB, waaronder de PvdA (5), de SP (5) en de PVV (5).

De kloof in Overijssel

Ook in Overijssel is de VVD (7 zetels) te groot om te stellen dat BBB (9 zetels) de grootste is, aangezien er rekening moet worden gehouden met een foutmarge van 2 zetels. Een flink deel van de CDA-kiezers is zichtbaar teleurgesteld in 'hun' partij. Die partij verliest 3 van de 9 zetels uit 2019.

In Overijssel is de kloof tussen Randstad en provincie een belangrijk regionaal thema. Zes op de tien Overijsselaars noemen die kloof redelijk tot zeer sterk. Stikstof is één van de thema's waar de kloof, volgens Overijsselaars, het meest wordt gevoeld.

info

Rectificatie

Eerder stond in dit artikel dat BBB volgens de peiling van EenVandaag en Ipsos de grootste partij is in Drenthe. In de peiling voor die provincie is er ten onrechte van uitgegaan dat Drenthe 41 zetels te verdelen heeft. Na een recente hertelling van het aantal inwoners in Drenthe is onlangs besloten dat het aantal Statenzetels in Drenthe na de verkiezingen wordt uitgebreid van 41 naar 43 zetels.

Ipsos heeft een herberekening gemaakt van de percentages per partij in die provincie, uitgaande van 43 te verdelen zetels. Daaruit komt voort dat de PVV en de SP er een zetel bij krijgen en uitkomen op respectievelijk 7 en 4 zetels. Door een foutmarge van twee zetels is niet met zekerheid te zeggen dat BBB de grootste is in de peiling voor Drenthe. Wel maken ze nog altijd goede kans om de grootste te worden.

Bekijk ook

Halvering CDA in Limburg

Een andere provincie waar het CDA sterk verliest, is Limburg. Van de 9 zetels die de christendemocraten in 2019 haalden, zijn er nog maar 4 over. Net als in veel andere provincies is Forum voor Democratie ook daar groot verliezer, die twee van de zeven zetels zou overhouden als er nu verkiezingen zijn.

De VVD en PVV gaan de winnaars van 2019 in grootte voorbij en maken in die provincie een goede kans om de grootste te worden.

Samenwerking VVD en PVV

In Limburg gaat het veel over een hernieuwde samenwerking tussen VVD, CDA en PVV. Hoewel de coalitie tussen die partijen in 2021 nog klapte, zien de partijen geen bezwaar om weer met elkaar te gaan besturen in Limburg.

En dat is tot onvrede van veel Limburgse VVD-kiezers. 62 procent van hen vindt niet dat de VVD mag besturen met de PVV. CDA-kiezers zijn verdeeld: de ene helft is voor, de andere helft twijfelt of is tegen.

Charlotte Nijs presenteert de uitslagen van het onderzoek.

Geen verlies CDA in Zeeland

In Zeeland valt op dat de landelijke coalitiepartijen het juist niet slecht doen. Het CDA verliest anders dan in andere provincies geen zetels en blijft op 7. De VVD wint er 3 en komt daarmee gelijk met het CDA.

Het kabinet onderzoekt de mogelijkheid om twee nieuwe kerncentrales te bouwen, het liefst in de buurt van die in het Zeeuwse Borssele. Veel Zeeuwen zijn in prinicipe voor dat plan, al zetten ze daar wel voorwaarden tegenover. 64 procent zou het een goede zaak vinden als dat gebeurt, als we maar "leren van de puinhoop in Groningen en omwonenden van tevoren tegemoet komen", zegt een voorstander.

Bekijk ook

VVD grootste in Zuid- en Noord-Holland

Opvallend is dat de VVD het vooral in de Randstadprovincies goed doet. In zowel Noord-Holland (11 zetels) als Zuid-Holland (13 zetels) is de partij zelfs veruit de grootste. In Zuid-Holland volgt de PVV, die van 4 naar 7 zetels groeit, op afstand. Nieuwkomers BBB en JA21 debuteren in Zuid-Holland met respectievelijk 4 en 3 zetels.

Wonen is in de Randstadprovincies het grootste regionale thema. Zo zegt ruim een derde (38 procent) van de Zuid-Hollanders op dit moment te willen verhuizen, maar lopen velen van hen al een tijdje tegen het nijpende woningtekort op. 45 procent van de woningzoekenden zegt al tussen 1 en 3 jaar op zoek te zijn naar een nieuw huis.

info

Over deze onderzoeken

De zetelpeilingen in diverse provincies zijn geen voorspellingen van de uitslag bij de komende Provinciale Statenverkiezingen. Ze geven vooral een indicatie van de politieke verhoudingen op het moment van peilen. Per provincie deden ongeveer 500 mensen mee. De gegevens zijn verzameld van 17 tot en met 27 februari.

De marge is gemiddeld 2 zetels per partij: voor de grotere partijen zijn de marges iets groter, voor kleinere partijen juist kleiner. De resultaten zijn per provincie gewogen op leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 en geven daarmee een goed beeld van de verhoudingen in de provincie.

Het onderzoek onder inwoners van de twaalf provincies uit het Opiniepanel is gehouden van 26 februari tot en met 1 maart 2023. Aan het onderzoek deden 26.388 leden van het Opiniepanel mee, onder wie 1.761 Overijsselaars, 630 Zeeuwen, 5.046 Zuid-Hollanders en 1.608 Limburgers mee.

Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Nabestaanden hopen dat rechtszaak meer duidelijkheid geeft over grafschennis kindergraven: 'Ze hebben mijn gezin kapot gemaakt'

Justitie vervolgt vier vrouwen voor grafschennis op een begraafplaats in Leusden. Zij zouden daar bijna 4 jaar geleden een 'paranormale sessie' hebben gehouden bij kindergraven. Nabestaanden hopen er nu eindelijk achter te komen wat er precies is gebeurd.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Door nieuwe regels Songfestival zijn Palestijnse én Pride-vlaggen straks verboden op podium: 'De EBU is bang'

Door nieuwe regels Songfestival zijn Palestijnse én Pride-vlaggen straks verboden op podium: 'De EBU is bang'
Songfestival-winnaar Nemo stond vorig jaar met de non-binaire vlag op het podium
Bron: Sarah Louise Bennett/EBU

De Palestijnse vlag of een regenboogvlag op het podium van het Eurovisie Songfestival? Dat is deze editie niet toegestaan: artiesten mogen alleen nog hun eigen vlag laten zien om 'politieke statements' te voorkomen. "De EBU is een bange organisatie."

De European Broadcasting Union (EBU) heeft het nieuwe vlaggenprotocol zelf niet bekendgemaakt, maar bevestigde wel berichten van de Deense omroep DR hierover. Hans Laroes, die jarenlang betrokken was bij de EBU als adviseur, vindt het een 'nogal onhandig' van de media-organisatie.

Vlag om identiteit te laten zien

De laatste jaren waren op het podium en in de green rooms - waar deelnemers wachten op de uitslag - nog verschillende vlaggen te zien, waaronder de Palestijnse vlag en de regenboogvlag. En op het podium nam zanger Nemo, die uiteindelijk won voor Zwitserland, vorig jaar de non-binaire vlag mee. Vlaggen zijn dan ook echt onderdeel van het Songfestival, zegt Laroes.

"Het hele Songfestival is erop gericht om mensen en landen en allerlei bevolkingsgroepen met elkaar te verbinden op een vrolijke manier. En dus ook mensen van allerlei identiteiten", legt hij uit. "En ik denk dat daarbij hoort dat die mensen ook hun identiteit laten zien. Dat kan via de vlag van je land, via de regenboogvlag en ook via een vlag waarin je Palestina steunt."

Bekijk ook

'Tegen geest van Songfestival'

Door het besluit van de EBU om alleen nationale vlaggen toe te staan op het podium kunnen deelnemende artiesten hun identiteit straks mogelijk niet volledig uiten. En dat vindt Laroes geen goede zaak: "Het is eigenlijk tegen de geest van het Songfestival in."

Hoe de organisator van het liedjesfestijn precies tot zo'n besluit komt, blijft volgens hem gissen. In principe wordt de uiteindelijke beslissing gemaakt door de producer van het Songfestival in overleg met het gastland, dit jaar dus Zwitserland. Maar de omroepen van andere deelnemende landen hebben volgens hem ook zeker invloed.

Onder hoge druk besloten?

Het zou dus zeker kunnen dat landen in dit geval invloed hebben uitgeoefend op de organisatie, zegt Laroes. "Er zijn ongetwijfeld een aantal omroepen die alvast bezwaar zijn gaan maken of bang zijn geworden." En dan gaan ze onder oplopende druk met elkaar appen, bellen en vergaderen, weet de voormalig EBU-adviseur.

"Het is op dit soort momenten een beetje een bange organisatie", gaat hij verder. "Dus omdat die verschillende standpunten van landen en omroepen eigenlijk boven die hele besluitvorming hangen, wordt er geprobeerd het allemaal zo rustig mogelijk te houden en ieder gedoe waar iemand boos van kan worden te vermijden. Dan ga je dus beslissen om geen vlaggen toe te laten."

'Niet nagedacht over regenboogvlag'

Het 'vlaggenverbod' is volgens Laroes vooral bedoeld om de Palestijnse vlag te weren van het podium. Dat daarmee bijvoorbeeld ook Pride-vlaggen in de ban worden gedaan, heeft de organisatie van tevoren misschien niet helemaal doorgehad, denkt hij.

"Ik denk dat ze vooral geen Palestijnse vlaggen willen laten zien en dat ze toen geaccepteerd hebben dat dan ook andere vlaggen als de regenboogvlag niet meer getoond worden", zegt hij. "Terwijl ik denk dat je daarmee juist een heleboel artiesten - en een heleboel mensen thuis - in hun hart raakt, en dat je daarmee dus ook je eigen Songfestival in het hart raakt."

Door nieuwe regels Songfestival zijn Palestijnse én Pride-vlaggen straks verboden op podium: 'De EBU is bang'

Bekijk ook

Andere manieren zoeken

Overigens verwacht Laroes niet dat de deelnemende zangers zich ook helemaal aan de nieuwe regels gaan houden. "Ik denk dat redelijk wat artiesten op zoek gaan naar manieren om toch iets te laten zien." Als voorbeeld noemt hij Madonna, die in 2019 op het Songfestival in Israël een gastoptreden gaf en toen ook een statement maakte met de Palestijnse én Israëlische vlag.

Het zal hem niet verbazen als meer artiesten op zoek gaan naar manieren om standpunt over de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden te laten blijken. "En eigenlijk wordt dat ook uitgelokt door de EBU. Het is dan ook een wedstrijdje van: wie is nu het slimst."

'Onverstandig en niet sympathiek'

In een poging om mogelijk gedoe rond de Palestijnse vlag te voorkomen, veroorzaakt de EBU met deze nieuwe regels juist méér gedoe, constateert Laroes. Het protocol rond de vlagen krijgt nu namelijk heel veel aandacht, ziet hij gebeuren.

En daar zit ook veel negatieve aandacht bij: zo noemde lbhti-belangenverenging COC Nederland het besluit van de EBU afgelopen weekend 'volstrekt belachelijk'. Laroes snapt de verontwaardiging over het vlaggenverbod. "Ik vind het echt een onverstandige en onaardige, niet sympathieke en niet empathische beslissing."

Bekijk ook

AVROTROS 'snapt besluit'

AVROTROS, die namens Nederland meedoet aan het Songfestival, liet eerder in een schriftelijke verklaring weten dat het de nieuwe regels rond vlaggen op het podium snapt. "Het Eurovisie Songfestival is een niet-politiek event en in dat kader begrijpen we deze beslissing."

"Het gaat enkel om de officiële momenten dat het duidelijk moet zijn om welk land het gaat", verduidelijkt de omroep over het doel van het protocol. "Op alle andere momenten staat het ons vrij om te communiceren wat we willen."

Claude zonder Congolese vlag

De omroep voegt daaraan toe dat het het jammer vindt 'dat ook symbolen die verbonden zijn aan inclusiviteit en vrijheid van expressie, zoals de regenboogvlag, nu onderdeel zijn geworden van deze maatregel'. AVROTROS erkent dat een regenboogvlag geen politiek statement is, 'maar het gaat er bij de EBU om dat er één lijn wordt getrokken'.

Zanger Claude doet over 3 weken namens Nederland mee aan het Songfestival. Hij komt uit de Democratische Republiek Congo, maar mag de vlag van zijn geboorteland straks dus ook niet laten zien op het podium en in de green room. Het publiek in de zaal mag wel met elk soort vlag zwaaien, zolang die volgens de Zwitserse wet toegestaan is.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant