De BoerBurgerBeweging debuteert in veel provincies met een fors aantal zetels. Vooral in het noordoosten van het land schudt de partij de provinciale politiek op. In Groningen is de partij nu zelfs in één klap de grootste.

In veel andere provincies moet BBB een andere partij, vaak de VVD, naast of voor zich accepteren, blijkt uit zetelpeilingen van EenVandaag en Ipsos in de twaalf provincies. De peilingen geven een goed beeld van wat inwoners van de individuele provincies zouden stemmen als er vandaag Provinciale Statenverkiezingen zouden zijn.

Zetelpeiling per provincie door EenVandaag en Ipsos

BBB grootste in Groningen

n de Groningse peiling is de BBB ook de grootste, daar staat de partij op 8 zetels. Daarna volgen de PvdA en de SP, die beide op 5 zetels uitkomen. Ook in andere provincies in het noorden en oosten, zoals in Drenthe (9), Gelderland (9), Overijssel (9) en Friesland (7), is de steun voor BBB flink, maar is het gat met de andere partijen kleiner.

In Gelderland staat ook de VVD op 9 zetels en dus gelijk met de BoerBurgerBeweging. In Friesland komen meerdere partijen in de buurt van BBB, waaronder de PvdA (5), de SP (5) en de PVV (5).

De kloof in Overijssel

Ook in Overijssel is de VVD (7 zetels) te groot om te stellen dat BBB (9 zetels) de grootste is, aangezien er rekening moet worden gehouden met een foutmarge van 2 zetels. Een flink deel van de CDA-kiezers is zichtbaar teleurgesteld in 'hun' partij. Die partij verliest 3 van de 9 zetels uit 2019.

In Overijssel is de kloof tussen Randstad en provincie een belangrijk regionaal thema. Zes op de tien Overijsselaars noemen die kloof redelijk tot zeer sterk. Stikstof is één van de thema's waar de kloof, volgens Overijsselaars, het meest wordt gevoeld.

info

Rectificatie

Eerder stond in dit artikel dat BBB volgens de peiling van EenVandaag en Ipsos de grootste partij is in Drenthe. In de peiling voor die provincie is er ten onrechte van uitgegaan dat Drenthe 41 zetels te verdelen heeft. Na een recente hertelling van het aantal inwoners in Drenthe is onlangs besloten dat het aantal Statenzetels in Drenthe na de verkiezingen wordt uitgebreid van 41 naar 43 zetels.

Ipsos heeft een herberekening gemaakt van de percentages per partij in die provincie, uitgaande van 43 te verdelen zetels. Daaruit komt voort dat de PVV en de SP er een zetel bij krijgen en uitkomen op respectievelijk 7 en 4 zetels. Door een foutmarge van twee zetels is niet met zekerheid te zeggen dat BBB de grootste is in de peiling voor Drenthe. Wel maken ze nog altijd goede kans om de grootste te worden.

Bekijk ook

Halvering CDA in Limburg

Een andere provincie waar het CDA sterk verliest, is Limburg. Van de 9 zetels die de christendemocraten in 2019 haalden, zijn er nog maar 4 over. Net als in veel andere provincies is Forum voor Democratie ook daar groot verliezer, die twee van de zeven zetels zou overhouden als er nu verkiezingen zijn.

De VVD en PVV gaan de winnaars van 2019 in grootte voorbij en maken in die provincie een goede kans om de grootste te worden.

Samenwerking VVD en PVV

In Limburg gaat het veel over een hernieuwde samenwerking tussen VVD, CDA en PVV. Hoewel de coalitie tussen die partijen in 2021 nog klapte, zien de partijen geen bezwaar om weer met elkaar te gaan besturen in Limburg.

En dat is tot onvrede van veel Limburgse VVD-kiezers. 62 procent van hen vindt niet dat de VVD mag besturen met de PVV. CDA-kiezers zijn verdeeld: de ene helft is voor, de andere helft twijfelt of is tegen.

Charlotte Nijs presenteert de uitslagen van het onderzoek.

Geen verlies CDA in Zeeland

In Zeeland valt op dat de landelijke coalitiepartijen het juist niet slecht doen. Het CDA verliest anders dan in andere provincies geen zetels en blijft op 7. De VVD wint er 3 en komt daarmee gelijk met het CDA.

Het kabinet onderzoekt de mogelijkheid om twee nieuwe kerncentrales te bouwen, het liefst in de buurt van die in het Zeeuwse Borssele. Veel Zeeuwen zijn in prinicipe voor dat plan, al zetten ze daar wel voorwaarden tegenover. 64 procent zou het een goede zaak vinden als dat gebeurt, als we maar "leren van de puinhoop in Groningen en omwonenden van tevoren tegemoet komen", zegt een voorstander.

Bekijk ook

VVD grootste in Zuid- en Noord-Holland

Opvallend is dat de VVD het vooral in de Randstadprovincies goed doet. In zowel Noord-Holland (11 zetels) als Zuid-Holland (13 zetels) is de partij zelfs veruit de grootste. In Zuid-Holland volgt de PVV, die van 4 naar 7 zetels groeit, op afstand. Nieuwkomers BBB en JA21 debuteren in Zuid-Holland met respectievelijk 4 en 3 zetels.

Wonen is in de Randstadprovincies het grootste regionale thema. Zo zegt ruim een derde (38 procent) van de Zuid-Hollanders op dit moment te willen verhuizen, maar lopen velen van hen al een tijdje tegen het nijpende woningtekort op. 45 procent van de woningzoekenden zegt al tussen 1 en 3 jaar op zoek te zijn naar een nieuw huis.

info

Over deze onderzoeken

De zetelpeilingen in diverse provincies zijn geen voorspellingen van de uitslag bij de komende Provinciale Statenverkiezingen. Ze geven vooral een indicatie van de politieke verhoudingen op het moment van peilen. Per provincie deden ongeveer 500 mensen mee. De gegevens zijn verzameld van 17 tot en met 27 februari.

De marge is gemiddeld 2 zetels per partij: voor de grotere partijen zijn de marges iets groter, voor kleinere partijen juist kleiner. De resultaten zijn per provincie gewogen op leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 en geven daarmee een goed beeld van de verhoudingen in de provincie.

Het onderzoek onder inwoners van de twaalf provincies uit het Opiniepanel is gehouden van 26 februari tot en met 1 maart 2023. Aan het onderzoek deden 26.388 leden van het Opiniepanel mee, onder wie 1.761 Overijsselaars, 630 Zeeuwen, 5.046 Zuid-Hollanders en 1.608 Limburgers mee.

Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.