Van 'klopje op vliegtuig' tot 'tikken tegen armleuning': 3 op 10 mensen met vliegangst hebben rituelen om ermee om te gaan
Veel mensen pakken in de zomer het vliegtuig naar hun vakantiebestemming. Maar wie vliegangst heeft, moet daar niet aan denken. "Na de ramp met vlucht MH17 heb ik jaren niet meer durven vliegen."
Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 23.000 leden van het Opiniepanel. Daarin zegt 1 op de 5 ondervraagden (18 procent) vliegangst te hebben.
Angst voor neerstorten
Sommige deelnemers willen niet vliegen uit angst voor lichamelijke klachten als misselijkheid, oorpijn of trombose. Maar de meeste mensen met vliegangst zijn bang dat het toestel neerstort of dat er iets fout gaat bij het opstijgen of landen. Ook hoogtevrees, claustrofobie en het gevoel dat je geen controle hebt, spelen soms een rol.
Bij anderen komt de angst door een nare ervaring. "Ik heb vroeger redelijk veel gevlogen, ook voor mijn werk, en deed dat zonder problemen", vertelt iemand. "Totdat ik een bijna-crash meemaakte: het vliegtuig moest tijdens de start plotseling hard remmen en gekoeld worden door de brandweer. Toen ik hoorde dat dit soort zaken vaak voorkomen, durfde ik daarna bijna niet meer."
MH17 en 'Air Crash Investigation'
Ook wat ze op televisie zien zorgt ervoor dat mensen niet meer durven te vliegen. "Ik heb als kind te veel 'Air Crash Investigation' gekeken en mezelf getraumatiseerd", zegt een panellid. Die documentaireserie, waarin vliegrampen worden onderzocht en gereconstrueerd, wordt door meer mensen genoemd.
Ook nieuws over crashes maakt indruk. Vooral vlucht MH17 wordt vaak genoemd, die ramp staat 11 jaar later nog altijd bij velen in het geheugen gegrift. Zo zegt een deelnemer: "Ik heb een paar slechte ervaringen gehad met vliegen, daarna zat er altijd al een lichte angst in. Na MH17 heb ik jaren niet meer durven vliegen."
Geen familiebezoek
Voor veel ondervraagden heeft hun vliegangst invloed op hoe vaak ze vliegen. Ruim 4 op de 10 (43 procent) zeggen dat ze alleen nog met het vliegtuig gaan als het echt niet anders kan. Bijna een derde (30 procent) vliegt door die angst helemaal niet meer.
Sommigen vinden dat niet erg, maar er zijn ook mensen die dingen missen die ze eigenlijk graag zouden doen. "Door mijn vliegangst mis ik toch wel ervaringen die anderen wél hebben", zegt iemand. Het gaat dan om vakanties, maar er zijn ook mensen die hun familie niet kunnen bezoeken omdat ze niet vliegen.
Vliegcursus of kalmeringspil
Voor anderen is familie die ver weg woont juist dé reden om toch te vliegen. Ook werk of vakanties maken dat mensen alsnog in een vliegtuig te stappen, ook al zijn ze bang.
Er zijn panelleden die zeggen manieren te hebben gevonden om met hun vliegangst om te gaan. Zo zijn er mensen die een speciale vliegcursus hebben gevolgd en anderen nemen voorgeschreven kalmeringsmiddelen om rustig te blijven tijdens de vlucht.
Goede voorbereiding
Van de mensen met vliegangst heeft 30 procent vaste gewoonten of rituelen om ermee om te gaan. Voor veel mensen zijn oordoppen een vast onderdeel van hun voorbereiding op een vlucht.
Anderen volgen altijd precies dezelfde stappen. "Ik bereid alles tot in de puntjes voor", legt een passagier uit die uiteindelijk dus wel vliegt. "Ik zorg dat ik dezelfde plek heb en dat ik altijd dezelfde tas meeneem."
Vliegtuig 'afkloppen'
Een precieze zitplek is voor meer mensen belangrijk, en ook het van tevoren aanraken van het toestel is voor sommigen een must. "Altijd een klopje op het vliegtuig als ik instap (even afkloppen)", zegt iemand.
Een ander: "Ik ga altijd op exact dezelfde plek zitten, bij voorkeur aan het gangpad. Zodra ik zit, tik ik drie keer tegen de armleuning en dan mag het vliegtuig pas vertrekken."