Zzp'ers moeten weg bij zorgorganisatie Buurtzorg Nederland: 'Zoveel wisselende medewerkers niet in belang van patiënten'

Het aantal zzp'ers is de zorg stijgt in de afgelopen jaren hard, blijkt uit cijfers van het CBS. Het kabinet wil dit aan banden leggen. Zorginstelling Buurtzorg wacht dit niet af: "Het inhuren van zzp'ers is niet in het belang van patiënten."

Het aantal zzp'ers (zelfstandigen zonder personeel) in de zorg is in de afgelopen jaren flink toegenomen. Het kabinet wil met nieuwe regels het zzp'en terugdringen en ervoor zorgen dat loondienst weer de norm wordt. Thuiszorgorganisatie Buurtzorg wacht die nieuwe regels niet af.

Verschillende mensen over de vloer

Buurtzorg zit met kleine thuiszorgteams verspreid door het hele land en maakt relatief weinig gebruik van zzp'ers. Buurtzorg-eigenaar Jos de Blok wil dit nog verder afbouwen. Volgens hem druist het in tegen het principe van goede zorg en komt de continuïteit van de roosters in gevaar als er te veel zzp'ers worden ingezet.

De Blok: "Zzp'ers moeten wettelijk gezien verschillende opdrachtgevers hebben. Dus die werken de ene keer hier en de andere keer daar. Daar zit dus niet zoveel continuïteit in. Het is in het belang van een cliënt dat er zo weinig mogelijk verschillende mensen over de vloer komen. Dat is namelijk voor mensen heel erg belastend."

Duur inhuren

Ook staat, volgens De Blok, zzp'en haaks op het uitgangspunt van zorg: "Je werkt met bedrijfjes. Zzp'ers hebben er belang bij om uren te maken. Dan heb je gewoon meer verdiensten. Als je daar ook nog een goed tarief per uur voor krijgt, gaat je inkomen omhoog."

Het geld dat wordt besteedt aan het inhuren van zorgpersoneel is de afgelopen jaren inderdaad hard gestegen, blijkt uit onderzoek van accountantsbureau BDO. "Ik vind dat er misbruik wordt gemaakt van de problemen op de arbeidsmarkt", zegt De Blok. "Op allerlei plekken zijn verpleegkundigen die eerst in dienst waren en zich nu voor het dubbele laten inhuren. Dat is niet in het belang van patiënten."

Arbeidsongeschiktheidsverzekering en inbeddingsprincipe

Het kabinet wil het zzp'en terugdringen, met name in zorg en onderwijs. Zo wordt de zelfstandigheidsaftrek afgebouwd. Ook moet de arbeidsongeschiktheidsverzekering verplicht worden, wat maandelijks een aardige kostenpost kan worden voor zzp'ers.

Ook werkgevers worden ontmoedigd om zzp'ers aan te nemen door het zogeheten inbeddingsprincipe. Als een bepaalde taak langere tijd in beslag neemt en hoort bij het kernproduct van het bedrijf, wordt loondienst de wettelijke norm. Een bedrijf moet met goede argumenten komen waarom er eventueel toch een zzp'er wordt ingehuurd.

Uitstroom uit de zorg

Belangenorganisatie Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) vreest dat zzp'ers de zorg de rug toekeren als de regels strenger worden. Voorzitter Cristel van de Ven: "De plannen die er nu liggen gaan echt een streep door de rekening worden voor veel zzp'ers. Met name klassieke éénpitters zoals kappers of aannemers worden geraakt, terwijl er geen noodzaak is om hieraan iets te veranderen."

VZN snapt dat er meer regels voor zzp'ers nodig zijn als het gaat om verzekeren en pensioenopbouw, maar Van de Ven vreest voor de continuïteit in de zorg en onderwijs als het zzp'en aan banden wordt gelegd. "Mensen die als zzp'er de zorg of onderwijs in zijn gegaan, zullen het vak ontvluchten als ze in dienst moeten."

ZZP'er in ambulante jeugdzorg

Priscilla uit de Bulten werkte ruim 10 jaar in loondienst in de ambulante jeugdzorg. Sinds 3 jaar werkt zij als zzp'er in Zwolle: "Ik merkte dat ik binnen de organisatie waar ik toen zat niet meer kon groeien. Leidinggeven wilde ik niet. Ik hoorde van anderen dat ze als zzp'er werkte en dat sprak me aan."

De keuze valt samen met krijgen van een kind. "We hebben 1 jaar geleden onze kleine man gekregen en ik vind het gewoon belangrijk dat ik niet alle dagen aan het werk ben. Met een opdrachtgever valt de opvoeding van de kleine goed te combineren."

Geld opzij leggen

Priscilla zou niet meer terugwillen in loondienst: "Op de plek waar ik nu zit hebben ze me dat al meerdere malen aangeboden. Maar als zzp'er heb ik meer vrijheid om te zeggen: 'Ik werk vandaag niet, ik werk de weekenden niet, ik werk de feestdagen niet.' En dat vind ik zelf heel belangrijk."

Ze spreekt tegen dat het zzp'en een goudmijn is: "Ik vind dat altijd heel makkelijk. Ik moet zelf mijn eigen pensioen sparen. Ik zorg zelf voor mijn eigen verzekeringen. Ik moet zelf een potje opzij zetten. Als je zwanger bent, lig je er wel uit. Dat moet ik zelf bekostigen."

Minder managers

Jos de Blok is niet bang om zorgmedewerkers te verliezen door zzp'ers te weren. "Ik denk dat het zzp'en een uiting is van ontevredenheid over de arbeidsomstandigheden op veel plekken. Dus we moeten aan iets aan die omstandigheden doen."

Buurtzorg laat zich voorstaan op het werken met zelfsturende teams, zonder managementslagen. Volgens De Blok draagt dat bij aan het werkplezier van het personeel: "Als we de zorgorganisaties anders zouden inrichten zou ook het personeelsprobleem veel kleiner zijn."