Als de zonnepanelen op je dak meer stroom opleveren dan jij verbruikt, kun je die overtollige stroom in Nederland alleen kwijt aan je energieleverancier. Vaak tegen een lage prijs. In Vlaanderen doen ze het anders. Daar kan je het gewoon doorverkopen.

Sinds 1 juni vorig jaar mogen inwoners van het Vlaamse deel in België de duurzame energie die ze opwekken en overhebben doorverkopen aan particulieren. Energiedelen heet dat. Daar krijgen ze een hogere prijs voor dan wanneer ze het verkopen aan hun energieleverancier.

'Alles is mogelijk'

Inmiddels zijn er bijna 2.000 mensen die aan energiedelen doen en daar komen er zo'n 200 per week bij. "Je kunt met je buurman delen, met je tante. Er zijn ouders die hun overtollige energie schenken aan hun kinderen die ergens anders wonen", vertelt Björn Verdoodt van de Vlaamse netbeheerder Fluvius die het energiedelen faciliteert.

"Je kunt zelfs energie met jezelf delen", vervolgt hij. "Stel, je hebt een vakantiehuis en je hebt op het huis waar je woont zonnepanelen liggen, dan kan je in je vakantiehuis gebruikmaken van de stroom die je thuis hebt opgewekt. Eigenlijk is alles mogelijk, zolang je maar bij dezelfde netbeheerder zit."

Voor beide partijen voordeliger

In België is energiedelen voordeliger als je dat doet met een andere particulier. Waar het terugleveren aan je energiemaatschappij zo'n 10 cent oplevert, wordt overtollige energie door particulieren voor ongeveer 20 cent geleverd. Voor de particuliere koper is het ook voordeliger, die betaalt dan 20 cent in plaats van de meer gebruikelijke 30 cent. Winst voor beide kanten dus.

Philippe Bogaert is een van de eerste energiedelers in Vlaanderen. In zijn achtertuin liggen 60 zonnepanelen. Daarmee verwarmt hij zijn huis en zijn zwembad en laadt hij zijn auto op. De resterende 20 procent verkoopt hij via een website, waar hij binnen een paar clicks gekoppeld wordt aan een klant die ongeveer de hoeveelheid van zijn overtollige stroom nodig heeft, vertelt hij.

Bron: EenVandaag

Concurreren met energieleveranciers

"Van de energieleverancier krijg je centen voor je overtollige stroom, van de particulier krijg je euro's, bij wijze van spreken", zegt Philippe.

"Ik vind het verschil tussen 10 cent krijgen en 30 cent betalen wel heel groot", vervolgt hij. "Ik vind het heel gezond dat er extra concurrentie ontstaat tussen de kleine particulieren en de grote energieleveranciers. Daar zit toch genoeg vet op de botten. Daarnaast geloof ik in een duurzame economie waarin we alles maximaal op elkaar afstemmen."

Slimme meter nodig

Netbeheerder Fluvius registreert de leveringen tussen particulieren. Voorwaarde is dat beiden een slimme meter hebben die zo is ingesteld dat per kwartier wordt bijgehouden wat de levering of het verbruik van elektriciteit is.

"We houden per kwartier bij wat er geleverd en gebruikt wordt. Die stroom moet namelijk uiteindelijk afgetrokken worden van de stroom die de reguliere energieleverancier levert", legt Verdoodt van Fluvius uit.

Niet iedereen is blij

Niet alle Vlaamse energieleveranciers zijn blij met de nieuwe mogelijkheid van energiedelen. Zo vragen sommige leveranciers extra administratiekosten die kunnen oplopen tot 150 euro per particuliere energiedeler.

"Ze proberen het tegen te werken, je af te schrikken", vindt Philippe. "Gelukkig kun je dan overstappen naar een andere maatschappij die wel begrijpt dat dit ook een antwoord is op de wens om met z'n allen duurzamer energie te delen."

Wet moet aangepast worden

In Nederland wordt nu ook voorzichtig gekeken of je je overtollige stroom kan verkopen aan een andere particulier. Ook omdat de Europese Unie erop aandringt.

Maar om dat echt mogelijk te maken moet de wet worden aangepast. Aanstaande vrijdag komt er waarschijnlijk een Kamerbrief van het kabinet over de nieuwe energiewet. Daarin wordt aangekondigd dat deze mogelijkheid onderzocht gaat worden.

Hulpverleners zijn hard bezig overlevenden te redden in Myanmar na de aardbeving. Ook een Nederlands team met reddingshonden staat klaar om het land, dat midden in een burgeroorlog zit, te helpen. "Ter plaatsen zullen we zien met wie we gaan samenwerken."

De eerste raket van de Duitse start-up Isar Aerospace wordt morgen in het noorden van Noorwegen gelanceerd. Als deze slaagt, is het de eerste keer dat een raket vanuit West-Europa in een baan om de aarde wordt geschoten. "Dit is belangrijk voor Europa."

Isar Aerospace is een van de eerste Europese commerciële bedrijven die zich bezighoudt met het bouwen van raketten, vertelt deputy director van het Netherlands Space Office (NSO), Joost Carpay. Europa loopt, vergeleken met Amerika, achter op dit gebied. "Maar nu lijkt er een gat in de markt te zijn waarin een paar commerciële bedrijven springen."

'Mooie ontwikkeling'

"Dit zijn mooie ontwikkelingen voor Europa", benadrukt Carpay. Volgens hem is het belangrijk dat we vanaf ons eigen grondgebied kunnen lanceren. Hij vindt het daarom goed dat het commerciële bedrijf Isar Aerospace, dat de intentie heeft om de Europese concurrent van het Amerikaanse SpaceX te worden, een risico neemt.

"Je ziet dat er op het moment minstens vier bedrijven bezig zijn met het ontwikkelen van raketten", vertelt hij. "En daar wordt dus ook in geïnvesteerd, soms door overheden maar dan zonder de ontwikkeling te sturen. Dus alleen met financiering." Ook zijn er private investeerders die steeds meer interesse tonen. En als de testlancering morgen succesvol blijkt, zal die belangstelling alleen maar groter worden, voorspelt Carpay.

Onafhankelijkheid voor Europa

Deze nieuwe ontwikkelingen zijn van groot belang voor Europa. Het is volgens de deputy director belangrijk om onafhankelijk te zijn, van wie dan ook: "Ruimtevaart is strategisch van groot belang. We willen zelf kunnen bepalen welke satellieten we wanneer waarnaartoe lanceren en dat moeten we in eigen hand hebben."

"Dit bedrijf ziet dus een markt naast SpaceX, ook omdat zij een kleine raket hebben. Die heeft SpaceX niet. Dus het is ook een kwestie van marktkansen zien."

Meer raketten en lanceerbases

Maar wat moet er eigenlijk nog gebeuren voordat we op grote schaal dit soort raketten kunnen lanceren, zodat we écht kunnen concurreren met SpaceX van Elon Musk? "Het belangrijkste is het ontwikkelen van de raketten en een lanceerbasis", antwoordt Carpay.

Hij vertelt dat in het ontwikkelen van zulke bases al grote stappen worden gezet. "Er zijn al een aantal in Europa die voor de wat kleinere raketten geschikt zijn. En onze Spaceport in Frans Guiana wordt ook voor die kleinere raketten klaargemaakt." Het is op dit moment een kwestie van de ontwikkelingen blijven stimuleren, stelt hij.

'Het blijft een uitdaging'

Maar wat als het morgen dan toch misgaat? "Het blijft een uitdaging", antwoordt Carpay. "Maar ik denk ook dat het bedrijf daar zelf rekening mee houdt. Het blijft altijd een risico, zeker omdat de raket nog nooit gevlogen heeft."

Wel is hij ervan overtuigd dat Isar Aerospace het proces grondig heeft aangepakt. En mocht het toch fout gaan, dan is het een goede les. "Dat betekent alleen maar dat de kans dat het de volgende keer goed gaat, groter is."

Lancering over 1 à 2 jaar

Gaat de testlancering morgen wel goed, dan komt een echte lancering sneller dan gedacht om de hoek kijken, denkt Carpay. "Ik zag dat ze hun eerste lanceringen in 2028 verkocht hebben. Maar als het morgen goed blijkt te gaan dan weet ik zeker dat we al eerder kunnen zeggen dat hij klaar is voor ontwikkeling."

"Dus laten we zeggen, dan verwacht ik dat binnen 1 of 2 jaar echt ook de markt het vertrouwen heeft in de raket om lanceringen in te kopen."

Sneller en wendbaarder dan ESA

Ook de European Space Agency (ESA), de Europese variant van de NASA, is al 10 jaar bezig met de bouw van raketten. Waarom duurt het daar veel langer dan wanneer een commercieel bedrijf een poging waagt?

"Die bedrijven zijn vaak wat sneller en wendbaarder dan de ESA", weet de deputy director. "Bij de ESA moeten 23 lidstaten beslissingen nemen."

Kleine raket

Maar ook het gewicht dat de raket van Isar Aerospace heeft, maakt het makkelijker voor het bedrijf om snel een raket te bouwen. "Het is een kleine die precies onder de gewichtsklasse zit van de raketten die ESA heeft ontwikkeld. Dus hij is speciaal voor de wat kleinere satellieten", legt Carpay uit.

"Normaal lanceren we met één raket een heleboel tegelijk. Maar met een kleinere raket gaat het met één of twee tegelijk." Ook hoeven de kleinere satellieten van de Duitse start-up niet te wachten tot ze met een grotere raket mee kunnen, vertelt de expert. "En dat maakt het heel interessant."