Zonder extra geld moet politie 'schrappen in formatie', zegt plaatsvervangend korpschef Liesbeth Huyzer

De politie heeft zulke structurele financiële tekorten, dat er 150 tot 200 miljoen euro bij moet. "Anders kunnen we onze agenten niet meer betalen", zegt plaatsvervangend korpschef Huyzer. Ze is bang dat mensen anders voor eigen rechter gaan spelen.

Nu al is de vraag naar de politie groter dan de capaciteit aankan, zegt Liesbeth Huyzer. Naast het behandelen van aangiftes moeten demonstraties begeleid worden, zijn er 'heel veel' incidenten met verwarde personen en kwam het bewaken en beveiligen van personen 'nog nooit in deze omvang' voor.

'Agenten niet meer betalen'

De hoeveelheid werk groeit, maar de bezetting niet. Er worden veel agenten opgeleid. "Onze opleidingen zitten vol op dit moment, we zijn bezig met een inhaalslag." Maar de politie kampt tegelijk met een structureel, financieel tekort van 150 tot 200 miljoen euro. "Dat wordt nu nog gemaskeerd door onze onderbezetting", zegt Huyzer.

Er moet binnen 2 tot 3 jaar een oplossing komen, benadrukt ze. Komt het geld er niet, dan moet worden geschrapt in de formatie. "Dan kunnen we de agenten niet meer betalen", vertelt ze. "Ons lijkt dat onverantwoord, gegeven de maatschappelijke opgave die er op dit moment ligt in de samenleving en het criminaliteitsbeeld waar we mee te maken hebben in Nederland."

'Let op belang veiligheid'

Er is behoefte aan versterking en aan digitalisering van het werk. "Dan kunnen we een deel van ons werk veel efficiënter maken, waardoor we collega's gewoon veel effectiever kunnen inzetten." Daarnaast leeft een 'hele grote wens' om meer aanwezig te kunnen zijn in de wijk.

Ze roept de politiek op om op het belang van veiligheid te letten en aandacht te houden voor 'dat hele veiligheidsdomein'. "Wij zijn een van de overheidsorganisaties waar het vertrouwen het hoogst is. Ik denk dat wij een hele belangrijke rol spelen door onze zichtbaarheid en nabijheid in de wijken", zegt ze.

Zorgen over vorm van eigenrichting

Bovendien leven we al in een tijd waarin het maatschappelijk ongenoegen groot is, ziet Huyzer. "De zorg dat dit vertrouwen in de overheid nog minder wordt, is er een die mij 's nachts wakker kan houden", zegt de plaatsvervangend korpschef.

"Waar ik mij het meeste zorgen over maak is dat er uiteindelijk een vorm van eigenrichting gaat ontstaan", vertelt ze. Ze denkt dat we daar heel erg voor moeten uitkijken: dat mensen voor eigen rechter gaan spelen. "Dat burgers zeggen: 'Ja, weet je, het heeft toch geen zin om naar die politie te gaan, we gaan het zelf wel oplossen.' Dan zijn we nog veel verder van huis", zegt Huyzer.

In helft zaken 'nauwelijks' aanknopingspunten

De politie doet nu jaarlijks zo'n 800.000 onderzoeken. 650.000 daarvan zijn op basis van aangiftes. Het liefst zou Huyzer al die zaken willen oppakken, oplossen en voor de rechter brengen. Maar ze zit in een andere situatie, geeft ze toe. Voor het oplossen van een zaak is het belangrijk dat er aanknopingspunten zijn, zegt Huyzer.

"Dus is er een verdachte in beeld en, als hij in beeld is, kunnen wij vervolgens voldoende bewijzen dat die verdachte dat specifieke misdrijf ook heeft gepleegd?" In de helft van de aangiften zijn nauwelijks aanknopingspunten, zegt ze. "Denk aan: 'Mijn fiets is gestolen, ik heb 'm daar neergezet en toen ik terugkwam was mijn fiets weg.' Dan hebben wij natuurlijk ook geen enkel idee wie of wat dat heeft gedaan."

'Werk aan de winkel'

Uit onderzoek onder het EenVandaag Opiniepanel blijkt dat vier op de tien panelleden na hun aangifte niets meer horen van de politie. Ook niet als zij slachtoffer waren van zwaardere criminaliteit. "Uitgangspunt is dat een slachtoffer ook iets van ons moet terughoren", zegt Huyzer. "Ik weet ook dat de realiteit is dat dit vaak niet gebeurt."

"We weten dat daar echt werk aan de winkel is", zegt ze. "Zeker als het gaat om inbraken bij woningen, dan komt het slachtofferschap zo dichtbij." Al wil niets terughoren, niet zeggen dat er niets gebeurt, zegt ze.

Keuzes maken

De politie moet keuzes maken, benadrukt ze. Als het gaat om zwaardere delicten, waarin bijvoorbeeld geweld is gebruikt, wordt altijd een onderzoek opgestart. "Ook al hebben we niet meteen die aanknopingspunten die we zouden willen."

Dat zo'n zaak dan alsnog stopt omdat die niet rond komt, is een realiteit die er altijd zal zijn, zegt Huyzer. "Dat staat los van capaciteit", zegt ze. "Ook al zouden we het dubbele aan agenten hebben, ook dan kunnen we niet alle zaken oplossen."

Na een uur al bericht

Onlangs werd Huyzer ook zelf slachtoffer van een misdrijf. "Mijn gloednieuwe fiets werd gestolen", vertelt ze. "Dan baal je ook gewoon vreselijk. Ik deed aangifte en dan krijg ik na een uur al een bericht: 'Sorry mevrouw, maar dit gaan we niet in onderzoek opnemen'."

Dat bericht kwam veel te snel, zegt ze. "Pas na verloop van tijd snap je het wel." Volgens Huyzer is belangrijk dat de politie zich realiseert dat achter iedere aangifte een slachtoffer zit. "Die wil gewoon graag horen: hebben jullie het gezien, weten jullie wat mij is overkomen? Doen jullie er wat aan?"

Aangifte niet zinloos

Huyzer wil aangeven dat ook als er op een individuele aangifte niet direct onderzoekt plaatsvindt, het niet wil zeggen dat aangifte doen zinloos is. Als op een bepaalde plek wel heel veel fietsen worden gestolen, kun je erop inspelen, legt ze uit. "Camera's plaatsen, of eens een keer een lokfiets neerzetten om toch achter die daders te komen."

Huyzer wil voorkomen dat het beeld gaat ontstaan dat diefstal of misdaad loont, hoewel ze wel begrijpt dat het beeld er is. Dat verzekeringsmaatschappijen nu minder gaan verzekeren, zoals bepaalde fietsen, noemt ze zorgelijk. "Het blijft de dief die de diefstal pleegt", zegt ze. Maar ze doet ook een beroep op burgers om hun spullen te beschermen. "Ook dat gesprek moeten we goed met elkaar voeren."