Zomerdrukte en dus chaos in de sluis: deze stewards helpen mensen veilig naar de overkant

Voor sluismeesters is de zomer de drukste periode van het jaar. Hoe zorg je ervoor dat al die boten én mensen goed doorgesluisd worden? Sluis-stewards staan zenuwachtige mensen bij: 'Het kan soms heel eng zijn'.

"Graag even helemaal naar achter doorvaren. Motorjachten aan stuurboord, zeilboten aan bakboord vastleggen, dank u!" Volgens sluismeester Mirjam Rikken is duidelijk instrueren de sleutel tot succes.

Topdrukte in de sluizen

In de zomer is het topdrukte in de Nederlandse sluizen. Naast de beroepsvaart die de wateren het hele jaar door bevaart, zorgen recreatieboten dan namelijk voor veel bedrijvigheid. Aan de sluismeester de taak om al deze boten veilig door de sluis te loodsen. Rikken 'wil de zomer echt niet missen': ze geniet dan juist extra van alle gezelligheid in 'haar' sluis, de Nijkerkersluis.

Maar het is niet alleen maar genieten. Rikken houdt zowel de sluis als de nabijgelegen brug in de gaten. "Je moet met veel dingen tegelijkertijd rekening houden", vertelt ze. "Het is vooral plannen. Je hebt te maken met vaarverkeer maar ook met wegverkeer. Ik probeer het zo te regelen dat de brug steeds zo kort mogelijk open staat. Dit lukt niet altijd, maar ik houd ook rekening met de mensen in de auto."

Sluis-steward schiet te hulp

Voor ervaren schippers is het routine geworden om door de sluis te varen, maar voor anderen kan het volgens Rikken 'soms heel eng zijn'. Zij worden in de zomerdrukte bijgestaan door sluis-stewards als Koos Dekker. Samen met een collega vangt hij twijfelende watersporters op bij de ingang van de sluis. Rikken merkt dat extra hulp in de zomermaanden echt nodig is. "Anders durven mensen vaak niet helemaal voorin te sluis te gaan liggen of ze durven niet goed aan te sluiten."

In een sluis gebeurt veel tegelijkertijd: het is nauw, je zit dicht op elkaar, er is stroming, je gaat omhoog en naar beneden. "Andere boten komen dicht bij je", legt Koos uit. "Ze komen van achter en voor, er gebeurt van alles. Dat maakt dat mensen zenuwachtig worden." De aanwezigheid van stewards kan daarbij veel rust geven. Want bij de zomerdrukte kan het fout gaan.

Dwars in de sluis

"Doe maar voorzichtig aan", zegt Koos tegen een man die op volle kracht de sluit uit zegt te varen. Sinds enkele jaren zet Rijkswaterstaat sluis-stewards zoals Koos in bij de drukbevaren sluizen in ons land. Zo ontlasten ze de sluismeester die bij topdrukte de handen vol heeft aan het veilig bedienen van de sluis. En vaak bedienen ze ook nog een brug die over de sluis heen gaat.

"U heeft de wind vol achter dus eerst met de achterlijn vastleggen, anders ligt u straks dwars in de sluis en dat wilt u echt niet", adviseert steward Koos twee dames op weg naar Harderwijk. Ze zijn al heel wat sluizen gepasseerd. Het verval van de Nijkerkersluis is maar 10 centimeter dus dat valt mee. "En die wind, die moet je in de gaten houden", zegt Koos.