Wereldwijd wordt gezocht naar een vaccin tegen het coronavirus. Rusland meldde woensdag dat het samen met China werkt aan een vaccin en Australische wetenschappers lieten weten het virus te hebben nagemaakt.

Ook in Nederland wordt meegedacht en -gewerkt aan het vinden van een vaccin tegen het coronavirus dat enkele weken geleden de kop opstak in China en zich inmiddels ook ver buiten China heeft verspreid.

Aanknopingspunt voor vaccin

Op de afdeling virologie van de faculteit diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht bestuderen wetenschappers het genetisch materiaal van het virus om een aanknopingspunt voor nieuw te ontwikkelen antivirale strategieën, waaronder vaccins.

"Het is een grote internationale samenwerking", laat onderzoeker Raoul de Groot weten. "Dit kun je niet in je eentje bestuderen en ontwikkelen. Het is echt niet zo dat wij nu op eigen houtje en in competitie met anderen werken om maar als eerste een vaccin te ontwikkelen. We weven wereldwijd gezamenlijk aan hetzelfde tapijt. Nieuwe kennis over dit virus wordt zo snel mogelijk gedeeld, zodat iedereen in de verschillende laboratoria wereldwijd er direct mee aan de slag kan."

Kwetsbaarheden van het virus vinden

De Universiteit Utrecht heeft veel ervaring met het bestuderen van coronavirussen en is druk met voorbereidingen om het genetisch materiaal van het virus op mogelijke kwetsbaarheden te onderzoeken. "We werken niet met het hele virus, dat gebeurt alleen in streng beveiligde laboratoria. Wat wij doen is stukken van het virus nabouwen, die op zich niet gevaarlijk zijn, maar waarop we wel kunnen testen hoe we het virus effectief kunnen bestrijden.

Veilig vaccin kost tijd

Een vaccin is echter niet op korte termijn te verwachten, meldt viroloog Ab Osterhaus. "Het kan zomaar een jaar of langer op zich laten wachten. Dat heeft naast de ingewikkeldheid van een virus voornamelijk te maken met de veiligheidseisen. Een mogelijk vaccin moet goed getest worden en dat kost tijd."

Ook een medicijn voor mensen die het virus hebben opgelopen bestaat vooralsnog niet, maar de ontwikkeling daarvan gaat sneller, is de verwachting van Osterhaus.

NSC en ChristenUnie pleiten voor een zogenaamde rode knop om jongeren digitaal beter te beschermen. Waarmee met één druk op de knop, al jouw online gegevens in één keer worden verwijderd. De vraag is of dat gaat werken.

Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet. Dat is de boodschap die Don Ceder van de ChristenUnie en Jesse Six Dijkstra van NSC aan de Tweede Kamer duidelijk willen maken. "Voordat je achttien bent, zijn er verschillende online profielen van je gemaakt."

Cookies slaan alles op

"Onze persoonlijke gegevens worden opgeslagen door cookies', zegt Lotje Beek, beleidsadviseur bij Bits of Freedom. "Cookies zijn een soort bestandjes die op een website zitten, en vervolgens vanaf de website terug gaan naar je computer'', legt ze uit. "Hierdoor houden ze bij wat jij online doet, op welke dingen je klikt, en voor hoelang."

"Deze informatie wordt vervolgens opgeslagen door bedrijven zoals Meta en Google. Op basis hiervan schetsen ze jouw persoonlijk profiel", vervolgt Beek. "Ze weten hierdoor precies welke boodschap ze aan jou kunnen meegeven, bijvoorbeeld om iets te kopen op het internet. Hierdoor verlies je de autonomie."

Persoonlijke online profiel

"Middels een online profiel kunnen bedrijven jou opdelen in bepaalde categorieën", vertelt cyberexpert Dave Maasland. "Bijvoorbeeld op interessegebied, leeftijdscategorie en of je man of vrouw bent. Dat kan heel gedetailleerd gaan."

"Maar dat gebeurt niet alleen via cookies", maakt hij duidelijk. "Ook je mobiele apparaat slaat informatie op. Het belangrijkst is dat mensen beseffen dat als je digitale voetsporen achterlaat, je snel persoonlijke informatie vrijgeeft."

Kansongelijkheid voor jongeren

Volgens NSC en ChristenUnie kunnen digitale profielen negatieve gevolgen hebben en leiden tot kansenongelijkheid. Ook beleidsadviseur Beek kan zich hierin vinden. "Vacatures voor mannelijke beroepen worden voor 90 procent vaker aan mannen laten zien, blijkt uit onderzoek van het College van de Rechten voor de Mens. Vrouwen zien weer vaker vacatures voor kappersopleidingen, waardoor zij vacatures als monteurs bijvoorbeeld missen. Dit levert minder kansen op en verdeelt de samenleving."

Ook cybersecurity-expert Maasland ziet problemen. "Als eenmaal iets op het internet staat, zal deze informatie niet snel verdwijnen. Bijvoorbeeld fanatieke berichten over je voetbalclub, of een boze reactie naar een leraar, die kunnen later altijd weer opduiken. Tijdens een ruzie of een sollicitatie bijvoorbeeld," legt hij uit.

'Niet hoe het internet werkt'

Precies hier zit volgens Maasland ook de crux. "De informatie op het internet staat altijd ergens opgeslagen, zelfs met een mooie rode knop. Hoe graag we ook een makkelijke oplossing willen, dit is niet hoe het internet werkt."

Desondanks vinden beide experts het goed dat NSC en ChristenUnie dit onderwerp onder de aandacht brengen. "Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet, maar we moeten in deze fase vooral kijken naar de voorkant," vervolgt Maasland. "Kinderen moeten weten dat het belangrijk is om na te denken wát je plaatst op het internet. De oplossing zit in meer educatie en mediabewustzijn. Niet bij een magische knop."