Het overkomt iedereen wel eens een keer. Je stapt het perron af en realiseert tot je schrik: "Mijn telefoon ligt nog in de trein." Gelukkig is je geheugen zo te hacken dat je nooit meer je spullen vergeet in de trein.

Het wordt geregeld omgeroepen als je reist via het spoor: "Denkt u bij het verlaten van deze trein aan uw eigendommen?" Een jolige conducteur voegt er dan vaak nog aan toe: "Denkt u niet alleen aan uw eigendommen, maar neemt u die ook mee?" Toch laten verstrooide treinpassagiers geregeld tienduizenden voorwerpen achter in de wagon. Iets wat je goed kan overkomen, als je je brein wat beter gebruikt.

'Hack' jouw geheugen van de toekomst

Het onderdeel van je brein, dat ons helpt om acties vooruit te plannen en helpt om te onthouden ze uit te voeren in de toekomst, wordt het 'prospectief geheugen' genoemd. Hoogleraar Klinische Neuropsychologie Margriet Sitskoorn van de Tilburg University noemt dit geheugen ook wel 'het geheugen van de toekomst'.

Om dit geheugen zo goed mogelijk te benaderen moet je gebruik maken van een techniek die 'implementation intention' heet. Dit is een strategie waarbij je in je hoofd een script maakt van alle stappen die je moet doorlopen om je doel te bereiken.

Weten wat je in de toekomst gaat doen

Zo zegt Sitskoorn: "Stel, je wilt je paraplu niet vergeten in de trein. Bedenk dan hoe je de trein binnen komt, waarna je je jas uitdoet en dan je paraplu neerlegt. Bedenk dan wat je doet als in de trein wordt omgeroepen dat je er bent, dan zie je jezelf je jas aandoen, je paraplu pakken en naar buiten lopen." Hierdoor ben je een stuk bewuster van je handelingen in de toekomst.

Je moet daarbij volgens de professor niet tegen jezelf zeggen 'Ik mag mijn paraplu niet vergeten', maar je moet tegen jezelf zeggen: "Ik neem mijn paraplu weer mee en daar moet ik deze stappen voor doorlopen." Dat maakt het volgens de hoogleraar veel eenvoudiger om zaken te onthouden in je 'geheugen van de toekomst'.

Spreek wat je niet mag vergeten hardop uit

Twee andere trucs die je in de praktijk kan toepassen om dit 'prospectief geheugen' nog extra te helpen, komen van plancoach Ingeborg Koot en ADD-coach Margo Matse. Zo zegt Koot: "Zorg dat je de zaken die je niet wilt vergeten, hardop uitspreekt. Dan zit het niet alleen in je hoofd, maar komt het ook nog auditief via je oren binnen."

Matse voegt daar nog een hele praktische tip toe, voor wie heel verstrooid is: "Als ik bijvoorbeeld mijn OV-kaart niet kwijt wil raken, zorg ik dat ik hem mijn hele reis blijf vasthouden, zodat ik hem altijd bij me houd en niet kan vergeten." Mocht het je na onverhoopt toch nog overkomen dat je telefoon op de treinbank overblijft, maak je niet al te veel zorgen. Want volgens de NS komt altijd nog 60% van alle gevonden voorwerpen weer netjes bij de eigenaar terecht.

Het Amerikaanse bedrijf Uber wil vanaf 2026 zelfrijdende taxi's aanbieden in Europa. Het bedrijf werkt nu samen met de Chinese ontwikkelaar Momenta om dit voor elkaar te krijgen. Maar is Nederland daar klaar voor? "Infrastructuur is goed geregeld."

Ruim 180 Surinamers hebben een verblijfsvergunning gekregen die ze na de onafhankelijkheid in 1975 zijn kwijtgeraakt. Maar door strenge eisen zijn er ook afwijzingen. Dat moet anders, vindt gemeente Amsterdam. "Het leidt tot schrijnende situaties."

Naast de verblijfsvergunningen die zijn afgegeven, zijn er nog ongeveer 25 in behandeling. Een van de mensen die nu al succesvol gebruik heeft kunnen maken van de regeling is Jayant Ganesh uit Den Haag. Hij woonde bijna 25 jaar zonder papieren in Nederland, maar krijgt nu een verblijfsvergunning.

'Ik kon die beslissing niet zelf nemen'

"Ik ben er heel erg blij mee, het neemt alle angst en stress weg. Ik hoef niet meer op de straat te lopen en bang te zijn dat ik word opgepakt en uitgezet", vertelt hij. "Het is een opluchting en het geeft ons ook de erkenning die wij verdienen, gezien het feit dat wij ons Nederlandschap nooit hebben afgestaan."

Ganesh was nog een kind toen Suriname onafhankelijk werd. "Ik kon dus niet de beslissing nemen of ik Nederlander wilde blijven of Surinamers wilde worden."

25 jaar ongedocumenteerd

In 2000 komt hij op zijn 29ste naar Nederland, maar papieren krijgt hij niet. "Gelukkig had ik hier een netwerk van familie en vrienden die mij opvingen. Ik heb meerdere keren bij de IND aangeklopt de afgelopen 25 jaar, maar steeds zonder succes."

Nu Ganesh wel een verblijfsvergunning heeft, voelt hij zich weer een vrij mens: "Ik kan nu legaal werk zoeken, ik kan in aanmerking komen voor een huurwoning en het belangrijkste, ik kan nu gewoon over straat lopen zonder dat ik bang ben dat er iets gebeurt."

Eenmalige speciale regeling

Om Surinamers als Ganesh tegemoet te komen, kwam voormalig staatssecretaris Van der Burg afgelopen jaar met een eenmalige, speciale regeling, waar Surinaamse oud-Nederlanders tussen 1 januari en 1 juli van dit jaar gebruik van kunnen maken.

Iedereen die geboren is voor 25 november 1975, de dag dat Suriname onafhankelijk werd, en die kan aantonen dat hij of zij langer dan 10 jaar in Nederland woont, komt in aanmerking voor een verblijfsvergunning.

500 zaken afgewezen

Maar die laatste eis, 10 jaar onafgebroken in Nederland wonen, zorgt er nu voor dat ruim 500 zaken van Surinaamse oud-Nederlanders zijn afgewezen. Zij konden niet bewijzen dat ze meer dan 10 jaar in Nederland woonden.

"Veel mensen vallen hierdoor buiten de boot", merkt wethouder van Amsterdam Rutger Groot Wassink. Zijn gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de regeling.

'Historisch onrecht'

Om deze groep mensen toch te helpen, pleit hij voor het verkorten van de eis, van 10 naar 5 jaar: "Zodat meer mensen gebruik kunnen maken van deze regeling."

"We hebben het hier over Nederlanders die ten onrechte niet de Nederlandse status hebben gekregen", gaat de wethouder verder. "Ik vind dat historisch onrecht en dat kunnen we nu rechtzetten."

Schrijnende situaties

Hij voorziet grote problemen voor deze groep als ze ongedocumenteerd blijven. "Het is voor die mensen buitengewoon vervelend en het leidt ook tot schrijnende situaties."

"Ze moeten dan illegaal wonen, illegaal werken en ze hebben geen toegang tot zorg. Het is een buitengewoon ingewikkeld bestaan voor deze mensen", aldus Groot Wassink.