De zeespiegel stijgt sneller dan gedacht. We krijgen te maken met meer water en dat vraagt om een nieuw watermanagement. Hoe blijven we onszelf beschermen tegen water?

Nu wordt nog gedacht dat de zeespiegel 2 millimeter per jaar stijgt, wat neerkomt op 20 centimeter per eeuw. Maar dat stijgt dus in de toekomst sneller. Hoe we daarmee omgaan, verhalen we op een aantal belangrijke spelers.

Aandacht voor rivieren

Peter Glas is deltacommissaris en kijkt al 36 jaar naar ons water. Hij stelt een nationaal deltaprogramma vast voor de overheid. Glas is alles behalve angstig voor het water. "De zee kan natuurlijk bedreigend zijn, maar voorlopig zijn we met de deltawerken, duinen en dijken nog goed voorbereid. Waar we nu naar moeten kijken, zijn de rivieren", vertelt Glas vanaf het Scheveningse strand.

"In de eeuwen hiervoor hadden we elke eeuw wel een ramp en daardoor zijn deltawerken ontstaan. Die waren klaar in de jaren 90." Toch werd het er voor Glas niet rustiger op, want in 1993 en 1995 was er een gevaarlijk hoge waterstand in de Rijn en de Maas. De Maas overstroomde zelfs in 1993. Kassen liepen onder en de oogst van onder meer paprika's en tomaten verging. "Honderden miljoenen aan schade en mensen moesten geëvacueerd worden", herinnert Glas zich. Door die wake up-call gaat het deltaprogramma nu over rivieren en minder over de zee.

Bron: EenVandaag

Het evacuatiedraaiboek

Als we het water van de snellere stijgingen in de hand kunnen houden, hebben de volgende generaties volgens de deltacommissaris hooguit te maken met een paar decimeters water. "Hooguit een meter", zegt Glas. Maar, als het water niet in de hand kan worden gehouden, heeft de overheid een plan in drie concrete stappen.

Zo moeten de dijken waterbestendig blijven en moeten de huizen 'water-robuust' worden gebouwd. Als laatste stap is er een evacuatiedraaiboek geschreven.

'Elke dag een beetje zorgen maken'

Dat laatste stadium kan ook verticale evacuatie zijn. "Dat kan ook verticaal zijn, dat we de hoogte in moeten gaan en mensen moeten evacueren naar hoge gebouwen waar zij dan een tijdje kunnen verblijven. Tot we een permanente nieuwe verblijfsplek voor ze hebben."

"We hopen dat het zover niet komt", zegt Glas. Of we ons zorgen moeten maken? "We moeten ons elke dag een beetje zorgen maken. In de zin van het bewustzijn van de Nederland. Dat we er voor moeten zorgen. De zorg die we eraan geven."

De Gulp buiten haar oevers

In het plaatsje Gulpen in Zuid-Limburg kennen ze het klappen van de zeep als het gaat om wateroverlast. De beek de Gulp is in de jaren 90 al een keer buiten haar oevers getreden. Een hele wijk kwam daardoor onder water te staan. "De extremere buien die er in 2050 aankomen, moeten we voor zijn", vertelt Josette van Wersch van Waterschap Limburg.

Vorig jaar zijn er in Gulpen al buien gevallen die ze niet voor mogelijk hielden. Met vier pijlers wil Waterschap Limburg het water managen. "De landbouw moet 10 millimeter water extra houden door op een andere manier te zaaien. We vragen de gemeente en de burgers regenwater af te koppelen van het riool door bijvoorbeeld een regenton te gebruiken. Wij als waterschap verbreden de beken. Tot slot is pijler vier zelfredzaamheid. Panden die we niet kunnen beschermen, vragen we mensen zelf na te denken, waarbij we natuurlijk wel kunnen helpen met het bouwen van een muurtje of een schotje plaatsen", zegt Van Wersch.

Bron: EenVandaag

In het kader van De Week van Ons Water maakte verslaggever Joris Kreugel nog 3 radioreportages. Luister hier de reportage over water in de Biesbosch. De reportage over hoe ons water zuiveren in de waterzuivering Eindhoven luister je hier. En tot slot ga je mee in het riool van Breda in deze reportage.

Het Amerikaanse bedrijf Uber wil vanaf 2026 zelfrijdende taxi's aanbieden in Europa. Het bedrijf werkt nu samen met de Chinese ontwikkelaar Momenta om dit voor elkaar te krijgen. Maar is Nederland daar klaar voor? "Infrastructuur is goed geregeld."

Ruim 180 Surinamers hebben een verblijfsvergunning gekregen die ze na de onafhankelijkheid in 1975 zijn kwijtgeraakt. Maar door strenge eisen zijn er ook afwijzingen. Dat moet anders, vindt gemeente Amsterdam. "Het leidt tot schrijnende situaties."

Naast de verblijfsvergunningen die zijn afgegeven, zijn er nog ongeveer 25 in behandeling. Een van de mensen die nu al succesvol gebruik heeft kunnen maken van de regeling is Jayant Ganesh uit Den Haag. Hij woonde bijna 25 jaar zonder papieren in Nederland, maar krijgt nu een verblijfsvergunning.

'Ik kon die beslissing niet zelf nemen'

"Ik ben er heel erg blij mee, het neemt alle angst en stress weg. Ik hoef niet meer op de straat te lopen en bang te zijn dat ik word opgepakt en uitgezet", vertelt hij. "Het is een opluchting en het geeft ons ook de erkenning die wij verdienen, gezien het feit dat wij ons Nederlandschap nooit hebben afgestaan."

Ganesh was nog een kind toen Suriname onafhankelijk werd. "Ik kon dus niet de beslissing nemen of ik Nederlander wilde blijven of Surinamers wilde worden."

25 jaar ongedocumenteerd

In 2000 komt hij op zijn 29ste naar Nederland, maar papieren krijgt hij niet. "Gelukkig had ik hier een netwerk van familie en vrienden die mij opvingen. Ik heb meerdere keren bij de IND aangeklopt de afgelopen 25 jaar, maar steeds zonder succes."

Nu Ganesh wel een verblijfsvergunning heeft, voelt hij zich weer een vrij mens: "Ik kan nu legaal werk zoeken, ik kan in aanmerking komen voor een huurwoning en het belangrijkste, ik kan nu gewoon over straat lopen zonder dat ik bang ben dat er iets gebeurt."

Eenmalige speciale regeling

Om Surinamers als Ganesh tegemoet te komen, kwam voormalig staatssecretaris Van der Burg afgelopen jaar met een eenmalige, speciale regeling, waar Surinaamse oud-Nederlanders tussen 1 januari en 1 juli van dit jaar gebruik van kunnen maken.

Iedereen die geboren is voor 25 november 1975, de dag dat Suriname onafhankelijk werd, en die kan aantonen dat hij of zij langer dan 10 jaar in Nederland woont, komt in aanmerking voor een verblijfsvergunning.

500 zaken afgewezen

Maar die laatste eis, 10 jaar onafgebroken in Nederland wonen, zorgt er nu voor dat ruim 500 zaken van Surinaamse oud-Nederlanders zijn afgewezen. Zij konden niet bewijzen dat ze meer dan 10 jaar in Nederland woonden.

"Veel mensen vallen hierdoor buiten de boot", merkt wethouder van Amsterdam Rutger Groot Wassink. Zijn gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de regeling.

'Historisch onrecht'

Om deze groep mensen toch te helpen, pleit hij voor het verkorten van de eis, van 10 naar 5 jaar: "Zodat meer mensen gebruik kunnen maken van deze regeling."

"We hebben het hier over Nederlanders die ten onrechte niet de Nederlandse status hebben gekregen", gaat de wethouder verder. "Ik vind dat historisch onrecht en dat kunnen we nu rechtzetten."

Schrijnende situaties

Hij voorziet grote problemen voor deze groep als ze ongedocumenteerd blijven. "Het is voor die mensen buitengewoon vervelend en het leidt ook tot schrijnende situaties."

"Ze moeten dan illegaal wonen, illegaal werken en ze hebben geen toegang tot zorg. Het is een buitengewoon ingewikkeld bestaan voor deze mensen", aldus Groot Wassink.