De zeespiegel stijgt sneller dan gedacht. We krijgen te maken met meer water en dat vraagt om een nieuw watermanagement. Hoe blijven we onszelf beschermen tegen water?
Nu wordt nog gedacht dat de zeespiegel 2 millimeter per jaar stijgt, wat neerkomt op 20 centimeter per eeuw. Maar dat stijgt dus in de toekomst sneller. Hoe we daarmee omgaan, verhalen we op een aantal belangrijke spelers.
Aandacht voor rivieren
Peter Glas is deltacommissaris en kijkt al 36 jaar naar ons water. Hij stelt een nationaal deltaprogramma vast voor de overheid. Glas is alles behalve angstig voor het water. "De zee kan natuurlijk bedreigend zijn, maar voorlopig zijn we met de deltawerken, duinen en dijken nog goed voorbereid. Waar we nu naar moeten kijken, zijn de rivieren", vertelt Glas vanaf het Scheveningse strand.
"In de eeuwen hiervoor hadden we elke eeuw wel een ramp en daardoor zijn deltawerken ontstaan. Die waren klaar in de jaren 90." Toch werd het er voor Glas niet rustiger op, want in 1993 en 1995 was er een gevaarlijk hoge waterstand in de Rijn en de Maas. De Maas overstroomde zelfs in 1993. Kassen liepen onder en de oogst van onder meer paprika's en tomaten verging. "Honderden miljoenen aan schade en mensen moesten geëvacueerd worden", herinnert Glas zich. Door die wake up-call gaat het deltaprogramma nu over rivieren en minder over de zee.
Het evacuatiedraaiboek
Als we het water van de snellere stijgingen in de hand kunnen houden, hebben de volgende generaties volgens de deltacommissaris hooguit te maken met een paar decimeters water. "Hooguit een meter", zegt Glas. Maar, als het water niet in de hand kan worden gehouden, heeft de overheid een plan in drie concrete stappen.
Zo moeten de dijken waterbestendig blijven en moeten de huizen 'water-robuust' worden gebouwd. Als laatste stap is er een evacuatiedraaiboek geschreven.
'Elke dag een beetje zorgen maken'
Dat laatste stadium kan ook verticale evacuatie zijn. "Dat kan ook verticaal zijn, dat we de hoogte in moeten gaan en mensen moeten evacueren naar hoge gebouwen waar zij dan een tijdje kunnen verblijven. Tot we een permanente nieuwe verblijfsplek voor ze hebben."
"We hopen dat het zover niet komt", zegt Glas. Of we ons zorgen moeten maken? "We moeten ons elke dag een beetje zorgen maken. In de zin van het bewustzijn van de Nederland. Dat we er voor moeten zorgen. De zorg die we eraan geven."
De Gulp buiten haar oevers
In het plaatsje Gulpen in Zuid-Limburg kennen ze het klappen van de zeep als het gaat om wateroverlast. De beek de Gulp is in de jaren 90 al een keer buiten haar oevers getreden. Een hele wijk kwam daardoor onder water te staan. "De extremere buien die er in 2050 aankomen, moeten we voor zijn", vertelt Josette van Wersch van Waterschap Limburg.
Vorig jaar zijn er in Gulpen al buien gevallen die ze niet voor mogelijk hielden. Met vier pijlers wil Waterschap Limburg het water managen. "De landbouw moet 10 millimeter water extra houden door op een andere manier te zaaien. We vragen de gemeente en de burgers regenwater af te koppelen van het riool door bijvoorbeeld een regenton te gebruiken. Wij als waterschap verbreden de beken. Tot slot is pijler vier zelfredzaamheid. Panden die we niet kunnen beschermen, vragen we mensen zelf na te denken, waarbij we natuurlijk wel kunnen helpen met het bouwen van een muurtje of een schotje plaatsen", zegt Van Wersch.
In het kader van De Week van Ons Water maakte verslaggever Joris Kreugel nog 3 radioreportages. Luister hier de reportage over water in de Biesbosch. De reportage over hoe ons water zuiveren in de waterzuivering Eindhoven luister je hier. En tot slot ga je mee in het riool van Breda in deze reportage.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.
