Na de winst van Donald Trump bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen steeg de waarde van de dollar in één nacht enorm. Zo'n grote verandering in de wisselkoersen zien we niet vaak. "Het heeft vooral te maken met de perceptie."

Waar één Amerikaanse dollar vorige week nog 91 eurocent waard was, staat één dollar nu gelijk aan 93 eurocent. Dat betekent dat je als Nederlander met de euro relatief minder Amerikaanse producten en diensten kunt kopen. De sterke stijging komt nu door de uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Schommelingen in de wisselkoers

"De verhouding tussen de euro en de dollar fluctueert, die schommelt altijd een beetje van dag tot dag", vertelt Jakob de Haan, hoogleraar politieke economie aan de Rijksuniversiteit in Groningen.

Ook zijn er volgens hem vaker momenten waarop de wisselkoers een sprong maakt bij groot nieuws. "Maar een sprong zoals we die deze week hebben gezien, zie je veel minder."

Bekijk ook

Vraag en aanbod

We hadden een tijd waarin alle munten gekoppeld werden aan goud, weet De Haan. "Tegenwoordig is het een kwestie van een goed werkende markt met vraag-en-aanbod, die bepaalt wat de wisselkoers per dag wordt. De koers kan zelfs in de loop van de dag veranderen."

In dit spel van vraag en aanbod zijn vooral de grote munteenheden van belang, zegt De Haan. "Zoals de dollar, de euro, de Britse pond en de Japanse yen. Op deze grote valutamarkt worden verschillende munten verhandelt."

'Onverwachte gebeurtenissen zijn bepalend'

"Er zijn geen structurele factoren die de wisselkoers altijd op dezelfde manier bepalen", legt De Haan uit. "Juist onverwachte gebeurtenissen zijn heel erg bepalend voor hoe financiële markten, waaronder dus wisselkoersen, reageren."

Een grote 'sprong' in de waarde van valuta vindt volgens hem plaats wanneer financiële markten denken dat nieuws bepalend is voor de ontwikkeling van de economie. "Beleggers en aandeelhouders besluiten dan om daar posities op in te nemen en dan zie je een sterke reactie van de financiële markten."

Economische schok

Zodra zich dus een economische schok voordoet zoals een natuurramp, een politieke wissel of het uitbreken van een oorlog, reageren de markten daar op. Als voorbeeld neemt De Haan een mogelijke oorlog uit tussen China en Taiwan.

"Dan heeft dat een enorme impact op allerlei financiële markten." Een escalatie tussen de twee landen zou volgens hem zorgen voor een onzeker zakenklimaat in Azië met negatieve gevolgen voor Europese bedrijven.

Bekijk ook

info

EenVandaag Vraagt

In dit artikel zijn antwoorden verwerkt op vragen die zijn ingestuurd via EenVandaag Vraagt. Met EenVandaag Vraagt heb je invloed op wat we maken. Wil je meedoen? Download dan de Peiling-app van EenVandaag, ga naar 'Instellingen' en zet je notificaties voor EenVandaag Vraagt aan. Je vindt de vragen en antwoorden terug bij 'Doe mee'. De Peiling-app van EenVandaag is gratis te downloaden in de App Store of Play Store.

Psychologisch gedreven

De enorme impact van het nieuws zagen we ook afgelopen week. "Toen duidelijk werd dat Trump de verkiezingen ging winnen, gebeurden er eigenlijk twee dingen", vertelt De Haan. "De Europese aandelenkoersen gingen naar beneden en de rente ging omhoog. Dat maakte het voor beleggers plotseling relatief aantrekkelijk om in de Amerikaanse dollar te zitten. En daardoor nam de waarde van die dollar toe."

De wisselkoers wordt vooral gedreven door 'psychologie', ziet De Haan. "Het heeft vooral te maken met de perceptie, de verwachting die mensen hebben over, in dit geval, de economische plannen van Trump." Hij is van plan om de importtarieven te verhogen voor producten van buiten de Verenigde Staten. "Dan gaat de Amerikaanse inflatie omhoog." Dat betekent dat het voor de Amerikaanse centrale bank moeilijker wordt om de rente te verlagen, wat het aantrekkelijker maakt om te beleggen in dollars.

Sterke of zwakke munt

De Amerikaanse dollar was deze week dus zogenaamd sterker geworden, ziet De Haan. "Men spreekt over een sterke of zwakke munt afhankelijk van hoeveel vreemde valuta je kunt krijgen als je je eigen munt inwisselt."

"Als de euro sterk is, dan krijg je veel dollars voor je euro en omgekeerd als de dollar sterk is, dan krijg je veel euro's voor die dollar", legt hij uit. "Je kunt dus stellen dat de euro deze week zwakker werd ten opzichte van de dollar."

Bekijk ook

Meer dollars betalen

Blijft dat zo, dan kan dit bijvoorbeeld gevolgen hebben voor een Nederlandse importeur, gaat hij verder. "De wisselkoers heeft namelijk invloed op internationale handelsstromen. De prijzen van de meeste internationale goederen worden uitgedrukt in dollars. Dus als de dollar sterker wordt, moet je meer in euro's betalen voor de producten die je invoert. Onze import wordt duurder en onze export goedkoper. Mensen zullen dat bijvoorbeeld merken aan de pomp: de benzine zal dan duurder worden."

Volgens de Haan zijn uiteindelijk twee zaken van belang voor bedrijven die handelen in internationale producten. "Hoeveel kost een dollar vandaag en minstens zo belangrijk is de vraag hoe erg fluctueert die euro-dollarkoers. Bij sterk fluctuerende wisselkoersen lopen bedrijven het risico dat een contract dat ze nu aangaan over een tijdje niet meer winstgevend is omdat de euro bijvoorbeeld minder waard is geworden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.