Als jij op vakantie bent, wil je natuurlijk dat je planten er nog groen en gezond bij staan als je thuiskomt. Plantenexpert Thomas Goyvaerts (30) legt uit hoe jij je kamerplanten de vakantie door helpt. Zonder dat je hulp in hoeft te schakelen.

Het begon met tien planten, maar op het toppunt had hij er 400 in een appartement van 80 vierkante meter. Goyvaerts is niet de enige plantenliefhebber. In coronatijd kwamen veel meer mensen in contact met hun groene vingers. "Mensen kochten één plant om bijvoorbeeld hun thuiswerkplek op te vrolijken, maar negen van de tien keer blijft dat niet bij één."

Planten verzorgen in vakantie

"Ik geef workshops over planten en de helft van de mensen die daar komen, zegt dat ze in coronatijd begonnen zijn met hun plantenverzameling. Ook zijn er in Nederland en België duizenden coronaboxen met planten verkocht: tuincentra geven in zo'n box planten voor een klein prijsje weg."

Tijdens de lockdowns en met thuiswerken was er volop aandacht voor de planten. Maar nu we weer op vakantie kunnen, moeten de planten ook overleven als we er niet zijn om ze water te geven. Het handigst is om te vragen of iemand de planten tijdens de vakantie wil verzorgen, maar dat is niet voor iedereen een optie. Daarom geeft Goyvaerts tips om de planten - ook zonder hulp - in leven te houden als jij op het strand ligt.

Geef geen extra water

Laten we beginnen met wat je vooral niét moet doen. "De grootste fout die mensen maken is dat ze een plant 'even lekker veel' water geven voordat ze weggaan. Met het idee dat de plant het langer volhoudt. Alleen daarmee verdrink je de plant juist, omdat ze niet meer dan een bepaalde hoeveelheid water kunnen opnemen."

Hoe het dan wel moet? Volgen Goyvaerts is een weekendje weg of week op vakantie voor de meeste planten sowieso geen probleem. "Ze overleven dat wel. In de warme zomermaanden kun je de gordijnen een stukje dichtdoen. Als planten in het donker staan, verbruiken ze minder energie."

Oude handdoeken in het bad

Wanneer je langer dan een week van huis bent, kun je planten beter niet aan hun lot overlaten. Een truc van Goyvaerts? "Leg oude handdoeken in het bad en laat het vollopen tot er een laagje van een paar centimeter in staat. Zet je planten daarbovenop in de badkuip. De planten absorberen het water langzaam en kunnen een beetje water blijven pakken, omdat de handdoeken nat blijven."

Daarmee boots je na wat ze in tuincentra doen. "Let maar eens op, daar staan de planten op een worteldoek. Dat blijft nat en daardoor kunnen de planten iedere keer een beetje blijven drinken."

Wollen draadjes en een oude vaas

Ook kun je bij tuincentra een speciaal druppelsysteem voor planten kopen - handig als je geen bad hebt. "Die vind je op de afdeling van de moestuinen. Je sluit dit aan op de kraan en kunt instellen hoeveel water er naar je planten 'druppelt' per minuut. Zo krijgen ze continu water."

Liever een huis-tuin-en-keukenoplossing? Zo'n druppelsysteem maak je makkelijk zelf. "Pak een grote vaas of kom en vul die met water. Steek daar wollen draadjes in die je in de pot van de planten stopt. Wol is een goede geleider van water en zo druppelt er langzaam water uit de vaas in jouw plantenpot. Ook kun je een plastic fles vullen met water en een piepklein gaatje maken in de dop. Deze fles zet je in de pot. Dat heeft hetzelfde effect", legt Goyvaerts uit.

Planten tot leven wekken

Genoeg manieren om je plant in leven te houden dus. Maar stel dat jouw plant het toch niet heeft gered. Kun je hem dan nog tot leven wekken? "Het hangt er een beetje vanaf. Als hij alleen verdroogd is kun je de verdorde bladeren eruit halen en de plant opnieuw water geven. Als de wortels nog goed zijn, is de kans groot dat er nieuwe bladeren groeien."

Let daarbij op de potgrond waarin je plant staat. "Als de grond uitgedroogd is, loopt het water meteen door of blijft het juist bovenop liggen. Wat je dan het beste kunt doen, is de plant een kwartiertje onderdompelen in een emmer water. Daarna goed laten uitlekken. Zo zorg je ervoor dat de potgrond opnieuw water kan opnemen."

Planten die altijd overleven

En als je het verzorgen niet ziet zitten maar wél groen in huis wil? Dan is er nog een aantal planten dat het lang volhoudt zonder verzorging. Goyvaerts tipt cactussen en vetplanten. "Ook sanseveria's kun je lang alleen laten. Die van mij krijgt maar eens in de 2 maanden water."

"Mijn allergrootste favoriet is de zamioculcas zaniisolia. Een kamerplant in verschillende kleuren die 1,50 meter hoog kan worden. Deze is gewoon niet kapot te krijgen. Ze kunnen goed tegen verwaarlozing: je kunt deze plant rustig een maand te laat water geven."

Uitgeprocedeerde asielzoekers zouden de Europese Unie echt moeten verlaten: dat is de inzet van nieuwe plannen van de Europese Commissie. Maar hoogleraar migratie Arjen Leerkes is kritisch. "Voor een deel gaat het ook om beeldvorming."

Waarom krijgt de een na een schokkende gebeurtenis posttraumatische stress en de ander niet? Radboud Universiteit deed hier samen met de Nationale Politie onderzoek naar.

Mishandeling, een zwaar ongeval of oorlog, dit zijn enkele voorbeelden van situaties die kunnen leiden tot een posttraumatisch stresssyndroom (PTSS). In Nederland krijgen jaarlijks 400.000 mensen de diagnose. Maar de een is hier gevoeliger voor dan de ander, blijkt uit onderzoek van de Radboud Universiteit Nijmegen.

Uniek onderzoek naar PTSS

Aan het onderzoek van de universiteit deden ruim 200 beginnende agenten mee. Volgens neurowetenschapper en een van de onderzoekers van de studie Linda De Voogd is dit uniek. "Er zijn weinig onderzoeken gedaan waarbij de deelnemers nog geen dingen hebben meegemaakt of geen PTSS-klachten hebben", vertelt ze.

En voor een goede meting moet je er juist bij zijn voordat iemand een traumatische ervaring meemaakt, weet de onderzoeker. "Ook richtten vorige studies zich vooral op kleinere onderzoeksgroepen en militairen."

Wel of niet schieten

Tijdens het onderzoek moesten de agenten onder een MRI-scan een schietopdracht doen. "Om de spanning op te bouwen moesten de deelnemers een poppetje in de gaten houden. Het poppetje kon een geweer of een telefoon uit zijn zak pakken", gaat De Voogd verder. En op basis daarvan moesten de agenten een keuze maken: wel of niet schieten.

"Bij het pakken van het geweer, moesten de agenten op het poppetje schieten. Bij het pakken van de telefoon, moeten ze niks doen. Dat was dan de veilige situatie," vertelt De Voogd. "Bij een foute keuze kregen de agenten een elektrisch schokje. De schok doet niet echt pijn, maar het is wel vervelend. Er stond dus wel iets op het spel."

Actieve amygdala

Het uitvoeren van de oefening stimuleert hersenactiviteit, vooral in de amygdala. "Dat is een gebied in de hersenen dat betrokken is bij het verwerken van informatie en het detecteren van dreiging", legt De Voogd uit.

Anderhalf jaar na de MRI-scan moesten de onderzochte agenten terugkomen naar de universiteit. "Uit de studie blijkt dat agenten met een hyperactieve amygdala vaker kampen met de symptomen die passen bij PTSS", vertelt De Voogd. "Mensen met een actievere amygdala hebben dus meer kans op het ontwikkelen van PTSS na het meemaken van trauma."

Nachtmerries en overprikkeld

Voormalig politieagent Maaike Zegers heeft te maken gehad met zo'n trauma. "Tijdens mijn werk kreeg ik steeds vaker een onveilig gevoel en wilde ik niet terug naar bepaalde plekken", vertelt ze.

"In het begin dacht ik: dat is logisch en dit hoort nou eenmaal bij mijn baan. PTSS was ook geen onderwerp dat destijds bij de politie besproken werd. Maar mijn klachten gingen van kwaad tot erger: nachtmerries, overprikkeld en een extreem kort lontje. Na enige tijd kwam ik thuis te zitten en startte ik met intensieve traumaverwerking."

'Donkere wolk ging weg'

"Inmiddels gaat het mentaal goed met mij en ik werk niet meer bij de politie", vertelt ze. Ze schreef een paar jaar geleden het boek 'Een kast vol', om families te helpen om met PTSS om te gaan. "Juist door het woord 'PTSS' in huis te halen, ging de donkere wolk weg. Dat was verhelderend."

Zegers was geen onderdeel van het onderzoek van de Radboud Universiteit, maar juicht dit soort studies erg toe. "Als ik van tevoren had geweten dat ik misschien een hoger risico had op PTSS, dan had ik nog steeds het vak gekozen. Ik heb bij de politie ook een hele fijne tijd gehad."

Eén stukje in een grote puzzel

Met de studie probeert de onderzoeker preventief te kijken naar PTSS en mensen zoals Maaike Zegers te helpen.

"Met dit onderzoek zijn er wellicht mogelijkheden om beter om te gaan met trauma of aversieve gebeurtenissen. In de hoop om de kans op PTSS te verkleinen, ook voor andere beroepen buiten de politie,'' zegt De Voogd. "Maar de studie is slechts één stukje in een grote puzzel."