Zit er een steenuil in de weg? 'Als je hem verplaatst gaat hij dood'

Je hoort het vaker: een bouwplaats ligt compleet stil omdat er een beschermde diersoort is aangetroffen. De vleermuis is er heel goed in. In Tilburg hebben ze te maken met de beschermde steenuil. Hoe dwars kan deze bruine uil met witte vlekken liggen?

"Steenuilen laten zich niet verplaatsen, dan gaan ze dood", beweert Marjolein de Graaff uit Tilburg. Zij strijdt tegen de 'verdozing' van het Brabantse platteland. Als de vergunningen rond zijn, komt vlakbij Marjoleins huis een heel groot distributiecentrum, van in totaal de grootte van 2 keer de Efteling. Een probleem: op deze plaats leeft ook de steenuil. En die zitten de gemeente in de weg, want zolang er steenuilen zijn kan er niet worden gebouwd. De gemeente denkt dat de steenuilen te verplaatsen zijn, Marjolein denkt van niet. Wie heeft er gelijk?

'Honkvast'

Dat het verplaatsen van een steenuil erg lastig is, ziet Jochem Sloothaak. Hij is ecoloog en provinciaal coördinator uilenbescherming in Noord-Brabant. Hij zegt dat je steenuilen bijvoorbeeld niet mag wegjagen. "Je mag de nestplaats niet verstoren, je kan die nestkast niet oppakken. Je moet wachten tot de steenuil zelf gaat verhuizen. Je hoopt dat dat snel gebeurt, maar zolang het leefgebied geschikt blijft in zijn directe omgeving, blijft hij waarschijnlijk gewoon op zijn plek."

Dat ziet Henk van den Berg aanspreekpunt van het Steenuilenoverleg in Friesland ook. "Ze zijn heel honkvast." Maar er is volgens Van den Berg een uitzondering: "Als een van de partners wegvalt, dan zoeken ze vaak een nieuwe partner. Ik ken er zelf een die zich meer dan 30 kilometer heeft verplaatst voor een nieuwe partner."

Kinderen verplaatsen zich enkele kilometers

Ook de kinderen van steenuilen verplaatsen zich amper. "De jongen zoeken een nieuw territorium, maar ze verplaatsen zich dan maar enkele kilometers. Ze verblijven in de buurt waar ze oorspronkelijk uit het ei zijn gekomen", vertelt Van den Berg.

Daarnaast kan een steenuil zich niet zomaar naar elk gebied verplaatsen, vertelt Van den Berg. "Op monotone graslanden leven ze niet goed. Er moet afwisseling zijn. Verder moet het niet een netjes opgeruimd erf zijn, ze moeten zich kunnen verschuilen. Want ze laten zich overdag ook zien."

Lees ook

• 

  Steeds meer oehoes komen in opvang terecht, want (verrassing!) ze zijn helemaal niet geschikt als huisdier

  • 11-09-2019

Wegjagen

Kortom, een steenuil willen verplaatsen is geen goed idee en de kans dat hij uit zichzelf verplaatst is ook niet groot. Maar gaat de uil niet vanzelf weg als je de grote 'doos' in Tilburg gewoon plaatst? "Steenuilen zijn heel erg afhankelijk van hun directe leefgebied, als je dat helemaal zou verwijderen of verslechteren, dan gaat de steenuil zijn broedplaats verlaten", zegt Jochem Sloothaak.

Dat klinkt als de ideale oplossing, maar de kans dat de steenuil dat overleeft is niet zo groot. Sloothaak: "Als hij dan rond gaat zwerven naar een plek waar hij wel kan wonen, dan gaat hij uiteindelijk dood, want dat gaat hij het niet redden." Zelf een steenuil verplaatsen gaat niet, het wegjagen is ook geen optie. Hij vertrekt alleen als hij dat zelf wil.