Wij zijn als de meteoriet die de dino's uitroeide

Sinds de jaren 70 is het aantal dieren op aarde schrikbarend afgenomen. En dat komt door ons. "De mensheid is te vergelijken met de meteoriet die de dinosauriërs liet uitsterven."

Elke twee jaar komt het Wereld Natuur Fonds met het Living Planet Report, waarin ze de stand van de dieren op aarde meten. In het rapport van dit jaar schrijft het WNF dat populaties wilde dieren wereldwijd met 60 procent zijn afgenomen. In totaal hebben zo’n 26.000 diersoorten het nu 'erg moeilijk'.

De zesde uitstervingsgolf

Bioloog Jelle Reumer was niet verrast door de uitkomsten. "Dit zie je aankomen. We zitten in de zesde uitstervingsgolf van de geschiedenis." De vijfde, en dus vorige, vond 65 miljoen jaar geleden plaats: toen de dinosauriërs in één klap uitstierven. Reumer vergelijkt de mensheid dan ook met de meteoriet die dat veroorzaakte. "Het uitsterven van dieren gaat in een ongelooflijk tempo. En het gaat steeds sneller."

Als zoveel dieren uitsterven, verandert de biodiversiteit enorm. "We helpen onze leefomgeving, waar wij ook zelf van afhankelijk zijn, volledig naar de knoppen." Toch komt er volgens Reumer vanzelf wel nieuwe natuur in de plaats voor wat nu verdwijnt. Het is alleen de vraag of de mens daar in de toekomst nog bij hoort. 

Overbevolking is een taboe

Het WNF noemt in het rapport de vernietiging van leefgebieden van dieren als voornaamste reden voor het verdwijnen van zoveel diersoorten. Reumer denkt dat de kern ergens anders ligt. "Het grootste probleem is de menselijke overbevolking. De populatie op aarde explodeert en daarmee ook de menselijke consumptie." 

Volgens hem zou daar veel meer over moeten worden gesproken. "Er zijn nu 7,5 miljard mensen op deze aardbol. Dat gaat misschien tot 9 of 10 miljard mensen stijgen. Je kunt daar weinig aan doen, maar er wordt nu bijna niet over gesproken. Het is een taboe-onderwerp."

Afrika en Azië

Een grote bevolkinsgroei is geen probleem in het Westen. Daar neemt de bevolking juist af en is er sprake van vergrijzing. "De problemen liggen met name in Afrika en Azië", zegt Reumer. "Door onderontwikkeling krijgen mensen daar veel kinderen. Dat komt door het niet gebruiken van anticonceptie, religieuze taboes, of kinderen zien als een oude dagvoorziening. Je ziet dat mensen minder kinderen krijgen, zodra de economie en het onderwijs beter worden."

In Nederland wordt er relatief goed voor de natuur gezorgd, nadat dat lang niet het geval was. "Hier gaat de dierenpopulatie minder rap naar beneden. In de laatste jaren is er veel verbeterd." Of het tij wereldwijd ook te keren is, vraagt Reumer zich af. "Het gaat op dit moment zo de verkeerde kant op. Mensen zijn eerst bezit met of ze genoeg voedsel of werk hebben. Als ik naar de cijfers van de bevolkingsgroei in Afrika en Azië kijk, dan slaat de angst me om het hart."