“Wederopbouw allesbepalend voor de toekomst van Syrië”

De Syrische regering heeft grote plannen voor de wederopbouw van een aantal verwoestte steden. Ook in een buitenwijk van Damascus, waar ooit de werkende klasse in opstand kwam tegen Assad, komt een nieuwe, hypermoderne stad. Welke rol gaat de wederopbouw spelen in de volgende fase van het conflict in Syrië? Zullen Syriërs die zijn gevlucht voor Assad nog wel kunnen en willen terugkeren?

“De wederopbouw is allesbepalend voor de toekomst van Syrië,” zegt arabist Leo Kwarten. Vooral als de plannen in handen liggen van de regering. “Met de plannen van Assad krijg je een heel ander Syrië, ook qua samenstelling. Assad wil de etnische samenstelling bederven en daar speelt de wederopbouw de grootste rol in.”

Van krottenwijk naar hypermoderne stad

Eén van de wijken die Assad wil aanpakken is een buitenwijk van Damascus, Basateen al Razi. In deze wijk kwamen duizenden Syriërs aan het begin van de oorlog in opstand tegen de regering. Het werd gezien als krottenwijk waar vooral de armere, werkende klasse woonde. Als het aan Assad ligt ziet de wijk er straks meer uit als Dubai met moderne wolkenkrabbers en een ondergronds winkelcentrum.    

Volgens Kwarten hebben de plannen van Assad het gerichte doel om vluchtelingen niet meer terug te laten keren naar hun land. “Assad zal minder te vrezen hebben van zijn bevolking als zijn tegenstanders niet meer terugkeren. Zijn tegenstanders zullen in deze nieuwe wijken niet welkom zijn. Zijn voorstanders zullen worden beloond.”

Ziel van de stad

Vanuit Amsterdam werkt de Syrische architect Bengin Dawod aan heel andere plannen. Hij is zelf gevlucht uit Syrië en wil terug zodra het kan. Hij vindt dat Syrische steden herbouwd moeten worden op een manier die rekening houdt met de bewoners. “De stad bestaat door de bewoners. Je moet rekening houden met de ziel van de stad, haar bewoners en diversiteit. Zoveel Syriërs willen terug. Wij moeten ze een plek geven om naar terug te gaan.”

Als de plannen van Assad werkelijkheid worden, kan je Syrië geen Syrië meer noemen, volgens Dawod.

“Met wederopbouw op Assad zijn manier eindigen we met dode steden.”