radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

'We hebben gewonnen, ze komen vanmiddag terug': rechter bepaalt dat honden uit Oekraïne onterecht in beslag waren genomen

'We hebben gewonnen, ze komen vanmiddag terug': rechter bepaalt dat honden uit Oekraïne onterecht in beslag waren genomen
Bron: Privéfoto

Enkele uren na de uitspraak van de rechter krijgt Elena haar honden terug van de NVWA. Ze hield zich aan alle regels, maar moest de rottweilers toch afstaan wegens het gevaar van rabiës. Onterecht, volgens de bestuursrechter.

"We hebben gewonnen, ze komen vanmiddag terug", vertelt Elena enthousiast. Ze heeft de honden ruim een maand niet gezien en had geen idee hoe het met ze ging. "Het was een terechte uitspraak, want ze hadden die honden nooit uit onze isolatie mogen halen."

Opnieuw beginnen

Of de hondjes haar nog herkennen, weet Elena niet. "Ze waren getraumatiseerd door de oorlog, en begonnen net pas aan me te wennen. Maar nu hebben ze lang opgesloten gezeten in hokken, dus ik verwacht dat we opnieuw moeten beginnen."

De rechter bepaalde de uitspraak op basis van het evenredigheidsbeginsel: het doel van de maatregel (het voorkomen dat rabiës verspreidt) kan het best bereikt worden met de thuisquarantaine bij Elena thuis. De rechter sprak hierbij wel van een 'specifieke situatie'.

Bekijk ook

Website aangepast

Elena vindt de uitspraak een duidelijke boodschap aan de NVWA. "Het is een serieuze instelling, waar serieuze mensen werken. En die moeten ook op tijd serieuze informatie geven en niet achteraf."

Ze had bij het naar Nederland halen van de honden alle informatie van de NVWA-website geprint. "Vervolgens had ik volgens die info gehandeld", legt ze uit. "Toch kwamen ze de honden afpakken. Nu pas hebben ze de informatie op de site aangepast."

Klacht ingediend

Hoewel er in de uitspraak van de rechter gesproken wordt van een 'specifieke situatie' bij Elena, ziet House of Animals dat ook andere eigenaren hiervan kunnen profiteren. De organisatie diende een algemene klacht in bij de NVWA, waarna de autoriteit besloot een externe klachtenadviescommissie in te schakelen om te oordelen.

"Het gaat niet alleen maar over de honden van Elena, er zijn nog meer van deze situaties", vertelt oprichter Karen Soeters van House of Animals. "Ik vind het heel fijn en bijzonder om te lezen dat de uitspraak van de rechter precies is waar wij onze klacht over hebben ingediend. Onze zaak was al sterk, maar met deze uitspraak erbij helemaal."

Bekijk ook

'Dat is veel te weinig'

Er zijn volgens Soeters veel vergelijkbare gevallen. "Bijvoorbeeld Marian. Zij had negen honden uit Oekraïne in huis genomen. Vervolgens werden er zeven opgehaald door de NVWA en twee bleven thuis zitten. Hoewel ze een kennel heeft, quarantaine kan faciliteren en zelfs een dierenarts was langs geweest die zei garant te willen staan voor de situatie. Maar toch werden ze opgehaald."

Als de honden door de NVWA worden meegenomen, komen ze bij opslaghouders. "Daar komen ze terecht in kleine hokken, met slechts soms een klein buitenverblijf erbij", legt Soeters uit. "Dat is veel te weinig. Ik hoop dat deze uitspraak ervoor zorgt dat er in toekomst zorgvuldiger wordt gekeken naar hoe we met deze situaties omgaan. Je moet rabiës uit het land houden, maar zorg dat bijvoorbeeld een puppy van 4 maanden wel de ruimte heeft en kan socialiseren."

Om de NVWA heen

Elena hoopt dat NVWA de regels duidelijk maakt. "Ik ben iemand die altijd de regels precies wil volgen. Dat had ik nu ook gedaan. Maar een maand later kwamen ze toch de honden ophalen. Als ze het niet veranderen, ga ik volgende keer wel om de NVWA heen. Je kan de honden namelijk ook makkelijk in Polen laten chippen en vaccineren, en dan neem ik zo mijn eigen verantwoordelijkheid."

Of na de uitspraak ook andere honden dan alleen die van Elena worden teruggeplaatst, moet nog blijken. De NVWA houdt eerst intern een spoedoverleg.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Teruggestuurde asielzoekers duiken onder om later alsnog in Nederland asiel aan te vragen: 'Hier heb ik mensen die me kunnen helpen'

Teruggestuurde asielzoekers duiken onder om later alsnog in Nederland asiel aan te vragen: 'Hier heb ik mensen die me kunnen helpen'
Asielzoeker Muhammad is tot zijn opluchting toch nog in de Nederlandse asielprocedure gekomen
Bron: EenVandaag

Asielzoekers die in een ander Europees land zijn aangekomen, mogen hier worden geweigerd door de IND. Als ze na anderhalf jaar niet zijn teruggestuurd, mogen ze blijven. "Er zijn in ons land heel veel mensen die deze mensen helpen onderduiken."

Mohammad uit Iran is opgelucht. Hij heeft van zijn advocaat te horen gekregen dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) zijn asielprocedure in behandeling heeft genomen. Hij is een politieke vluchteling en loopt gevaar in zijn geboorteland. Hij moest volgens de Dublinverordening een asielaanvraag eigenlijk in Kroatië afwachten.

'Ik wilde niet terug naar Kroatië'

Daar werd hij, voordat hij bijna twee jaar geleden in Nederland aankwam, door de Kroatische politie opgepakt en voor het eerst geïdentificeerd. Toen hij vervolgens naar Nederland doorreisde en bij de IND asiel aanvroeg, kreeg hij daar te horen dat ze zijn aanvraag niet in behandeling zouden nemen.

"Ik moest terug naar Kroatië", vertelt Mohammad. "Daar zouden ze mijn asielaanvraag in behandeling nemen. Maar ik wilde niet terug naar Kroatië. Ik heb hier in Nederland familie wonen en ben nierpatiënt. Hier heb ik mensen die mij kunnen helpen, in Kroatië niet."

Bekijk ook

Dublinverordening

De Dublinverordening bepaalt dat het land waar een vreemdeling Europa binnenkomt, verantwoordelijk is voor de behandeling van zijn of haar asielverzoek. Deze regels werden in 2003 ingevoerd om te voorkomen dat asielzoekers Europa rondreizen om in verschillende lidstaten een procedure te beginnen, maar ook om te zorgen dat niet ieder land zijn handen van een zaak af kan trekken.

Zodra iemand in Nederland asiel aanvraagt, wordt in verschillende databases gecontroleerd of diegene eerder in een andere EU-lidstaat is geweest. Als dat zo is gaat de IND niet verder met de asielprocedure. Nederland verzoekt de andere lidstaat dan om de asielzoeker terug te nemen: dat is een Dublinclaim.

Lastig in de praktijk

Vervolgens heeft de andere lidstaat twee maanden om op dat verzoek in te gaan. Is er na die periode nog geen reactie, dan geldt: wie zwijgt, stemt toe. De asielzoeker kan dan worden overgedragen.

Dat is de bedoeling, zegt universitair docent migratierecht Mark Klaassen, maar de praktijk is vaak anders. "De Dublinverordening werkt tussen lidstaten, en de effectiviteit hangt dus af van de bereidwilligheid van de verschillende landen. In de praktijk komt er van de Dublinregels niet veel terecht, omdat het andere land niet meewerkt, of omdat de asielzoeker niet meewerkt."

Bekijk ook

1 op 6 Dublinclaims ingewilligd

Dat blijkt ook uit cijfers die EenVandaag bij de IND heeft opgevraagd. Slechts 1 op de 6 Dublinclaims die Nederland in de afgelopen vijf jaar heeft gedaan, heeft geleid tot overdracht van een asielzoeker naar een ander land.

Het valt op dat er tussen de verschillende lidstaten grote verschillen zijn in bereidwilligheid. Zo neemt Duitsland asielzoekers bij bijna de helft van de claims daadwerkelijk terug, terwijl Italië nauwelijks op dit soort verzoeken reageert. In de afgelopen drie jaar is geen enkele asielzoeker vanuit Nederland teruggestuurd naar Italië, ondanks de ruim 4.000 verzoeken die er zijn gedaan.

Termijn van anderhalf jaar

Daar kunnen asielzoekers gebruik van maken. 'Dublin' houdt een land namelijk niet voor eeuwig verantwoordelijk voor de opvang: als iemand na achttien maanden niet is overgedragen aan de verantwoordelijke lidstaat, verloopt de claim en kan een hij of zij alsnog ergens anders een asielprocedure beginnen.

Klaassen: "Je ziet in de cijfers vaak staan: 'met onbekende bestemming vertrokken.' Dat zijn mensen die uit de asielzoekerscentra zijn vertrokken en uit het zicht van de overheid zijn geraakt. In de Dublinverordening staat dat na 18 maanden de Dublinclaim vervalt. Als iemand dan nog niet naar het land van aankomst is teruggestuurd, kan Nederland niet langer iemand weigeren, en wordt dan alsnog verantwoordelijk voor de asielprocedure."

info

Nieuw Europees migratiepact

Het EU-Asiel en Migratiepact bevat regels voor een nieuw Europees asielsysteem en treedt in 2026 in werking. De nieuwe Verordening over asiel- en migratiebeheer bevat regels over de verantwoordelijkheidstoedeling voor de behandeling van asielverzoeken over de EU-lidstaten en een solidariteitsmechanisme. Een belangrijk doel van deze regels is om de solidariteit tussen lidstaten bij de verdeling van asielverzoeken minder vrijblijvend te maken. De termijn waarmee een Dublinclaim dan zal vervallen wordt drie jaar, in plaats van anderhalf jaar.

Bekijk ook

Asielzoekers duiken onder

Volgens asieladvocaat Sonya Taheri weten veel asielzoekers precies hoe dat werkt, en anticiperen ze er ook op. "Ze hebben een paar maanden om een netwerk op te bouwen. Dan vertel ik ze op een zeker moment: het is nu het moment om uit het centrum te vertrekken. Dan duiken ze onder."

"Er zijn veel mensen in Nederland die deze groep willen helpen, omdat ze begrijpen dat ze hier willen blijven", ziet Taheri. "Omdat ze hier familie hebben, of omdat de landen waar ze naar terug moeten veel slechtere omstandigheden hebben."

Organisaties helpen 'Dubliners'

EenVandaag sprak meerdere kerkelijke organisaties die deze 'Dubliners' helpen. Geen van de organisaties wil hiermee in de publiciteit treden. Ze geven aan kwetsbare asielzoekers te helpen om die achttien maanden door te komen, en zo te voorkomen dat ze op straat moeten zwerven.

Ook de gemeente Amsterdam helpt deze groep in hun opvang voor ongedocumenteerden. "We willen voorkomen dat kwetsbare mensen op straat moeten slapen, want dat is het alternatief", zegt verantwoordelijk wethouder Rutger Groot Wassink. "Dat vinden wij voor die mensen onwenselijk, en het zorgt uiteindelijk voor meer overlast voor de stad."

Bekijk ook

Drie jaar ook overbruggen

Groot Wassink maakt zich zorgen over de nieuwe regels die volgend jaar zomer van kracht gaan. Dan wordt de termijn voordat een Dublinclaim vervalt drie jaar in plaats van achttien maanden. "Dat zal betekenen dat mensen nog langer in de illegaliteit moeten leven, met alle gevolgen van dien. Wij zien als gemeente in de praktijk wat het gevolg is van regels die niet goed werken."

Asieladvocaat Taheri maakt zich er geen zorgen om dat asielzoekers die hier willen blijven met een Dublinclaim die drie jaar niet zullen weten te overbruggen. "Er zijn hele Facebookgroepen waarin mensen in het geheim mensen tijdelijk opvangen. Het zal misschien net wat lastiger worden, maar mensen laten zich niet zo gemakkelijk afschrikken als ze duidelijk hun toekomst in Nederland voor zich zien."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Zorgen om gezondheid in Lochem door plan voor lelieteelt: een van de meest bespoten gewassen

De teelt van lelies op landbouwgrond in het Gelderse Lochem veroorzaakt grote onrust. Bewoners zijn bang dat de bestrijdingsmiddelen die daarbij gebruikt worden, schadelijk zijn voor hun gezondheid. Omwonenden hopen dat de teelt verboden wordt.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant