Steeds meer mensen krijgen last van hartfalen. En over die aandoening weten we veel te weinig, zeggen artsen, cardiologen en de patiëntenvereniging. "1 op de 5 kan niet adequaat verwoorden wat hartfalen is."

Bijna 240.000 mensen in Nederland leven met de diagnose hartfalen en volgens de Hartstichting neemt dit aantal door de vergrijzing rap toe: tot 342.000 in 2030. Daarnaast heeft een kwart miljoen mensen hartfalen zonder dat ze het zelf weten. Hartfalen heeft een slechtere prognose dan de meeste vormen van kanker.

Onwetendheid

En dus moeten we daar meer over weten, vinden huisartsen, cardiologen en de patiëntenvereniging. Daarom startte 1 mei het 'Deltaplan Hartfalen' dat hartfalenzorg op de kaart moet zetten en verbeteren.

Volgens cardioloog in het UMCG Jozine ter Maaten, ook projectleider van het DCVA Deltaplan Hartfalen is er veel onwetendheid over hartfalen. "Mensen lopen rond met hartfalen zonder dat ze het weten. En het gaat echt niet alleen om oude mensen, ook om jonge mensen."

Overbelaste zorg

Er zijn verschillen tussen de oorzaak van hartfalen bij mannen en vrouwen. Bij mannen ligt er eerder een hartinfarct aan ten grondslag en bij vrouwen kan het komen door een te hoge bloeddruk.

Volgens Ter Maaten is hartfalen een groot maatschappelijk probleem. "We zien in de praktijk dat hartfalen steeds vaker voorkomt, maar daarnaast liggen ziekenhuisbedden vol en wordt ons zorgsysteem overbelast."

Aandacht vragen

En dus is er een deltaplan opgesteld wat bekendheid over hartfalen moet vergroten. Dat staat nog in de kinderschoenen. "Het Deltaplan houdt in dat we met cardiologen, geriaters, verpleegkundigen, patiëntenvertegenwoordigers heel veel aandacht aan hartfalen besteden."

"We willen een groot overzicht maken van wat er allemaal gebeurt in het land aan bijvoorbeeld onderzoek en landelijke samenwerkingen, maar we gaan ook een publiekscampagne starten zodat mensen hartfalen beter herkennen en hoe je hartfalen kunt voorkomen", vertelt Ter Maaten.

Geld nodig

Zo'n 55 procent van de mensen met hartfalen komt al binnen vijf jaar te overlijden. Ter Maaten denkt dat het percentage met het Deltaplan fors naar beneden kan. "Hartfalen is een ziektebeeld waar we veel kunnen bereiken. Er moet onderzoek komen naar nieuwe medicijnen, en vooral ook individualisatie van medicijnen. Mannen en vrouwen krijgen nu dezelfde dosis, het zou best kunnen dat daar verschil in moet zitten."

De cardioloog hoopt dus dat er geld beschikbaar komt voor de aanpak van hartfalen. "Hartfalen moet ook politiek gezien op de kaart komen te staan."

Hevige stortbuien, toenemende hitte en wegzakkende grond. Steeds meer woningen in Nederland beschadigen door klimaatverandering. Het overkwam ook de Rotterdamse Quintus. "Heb hier lang met veel plezier gewoond, maar dit huis is niet toekomstbestendig."

Quintus Visser woont al jaren in Rotterdam en heeft door klimaatverandering steeds vaker schade aan zijn huis. Zijn woning verzakt langzaam, omdat die op kleigrond gebouwd is en geen fundering heeft. "Een tot twee keer per jaar wordt het hier nat. In een aantal gevallen stond hier 40 centimeter water", vertelt hij.

80 centimeter verzakt

In zo'n 100 jaar is Quintus' woning in totaal 80 centimeter verzakt. "Dat kan je terugzien aan de verhoogde vloer in het souterrain", legt hij uit, terwijl hij naast de deur staat die niet verhoogd kan worden. Zijn hoofd steekt er zo'n 15 centimeter bovenuit.

De wc en douche liggen nog op het oorspronkelijk niveau, het verschil is ongeveer 40 centimeter. Wie naar de wc gaat, moet eerst een afstapje van bijna een halve meter maken. "Hier is het hemelwater en het rioolwater niet gescheiden. Bij heftige regenbuien kan het riool het niet verwerken en dan komt het water omhoog", legt hij uit. Die stortbuien komen door klimaatverandering steeds vaker voor.

Waarde gedaald

Door de verzakkingen, daalt de waarde van Quintus' huis aanzienlijk. En het laten funderen is te duur. "Ik heb zelf niet de middelen om 1 tot 1,5 ton op tafel te leggen."

Quintus is een ondernemer in theaterverlichting en een groot deel van zijn pensioen zit in zijn huis. "Ik was ervan uitgegaan dat ik geen tot heel weinig woonlasten zou hebben als ik 65 zou worden. Inmiddels is de situatie heel onzeker."

Niet toekomstbestendig

Verhuizen is vanwege de waarde van het huis dus geen optie. Mocht hij dat wel doen, denkt Quintus met de krapte op de woningmarkt niet genoeg geld te hebben om een nieuwe en betere woning te kunnen kopen.

"Als ik dit huis verkoop, dan moet ik eerlijk zijn over de fundering. Je gaat niet mensen een huis verkopen met een lijk in de kast", zegt hij. "Ik heb hier heel lang en met veel plezier gewoond. Maar als ik eerlijk ben, dan is het huis niet toekomstbestendig."

Hoogwater

De Rotterdammer is niet de enige die door de klimaatschade aan zijn huis in een lastige situatie terechtkomt. Er zijn door heel Nederland heel wat woningen kwetsbaar voor extreem weer, zoals hittegolven, bosbranden en stortbuien, die steeds vaker voorkomen.

Zo verhuisde journalist en schrijver Christel Don van Amsterdam naar het hoger gelegen Zutphen. Ze dacht op haar nieuwe plek veilig te zijn voor het zeewater, maar schrok door de hoge waterstand van de IJssel vorige winter. "Dat heeft me echt aan het denken gezet. Er is zoveel meer waar we rekening mee moeten houden dan alleen zee."

'Klimaatgetto's'

Don schreef daarom het boek 'Klimaatgetto's', dat gaat over kwetsbare wijken waar de gevolgen van klimaatverandering extra hard aankomen. De inwoners van deze 'klimaatgetto's' hebben niet de middelen om hun huis klimaatbestendig te maken óf te verhuizen. Hierdoor komen zij vast te zitten in een wijk.

"Het is een heftige titel", geeft Don toe. "En we zijn daar nog lang niet in Nederland, maar in landen zoals Indonesië en Amerika zie je dit soort wijken wel al ontstaan. We kunnen nu voorkomen dat klimaatgetto's in Nederland ontstaan."

Niet alleen, maar samen

Volgens Don is het belangrijk dat we leren leven met de pijn van klimaatverandering. Het terugdraaien kan namelijk niet. "Ik heb in het boek een waslijst gemaakt van dingen die we kunnen doen bij extreem weer", vertelt ze. "Je kan bijvoorbeeld kijken naar hoe de hitte naar binnenkomt en aan welke kanten je zonwering installeert."

Maar ze stelt dat dit soort individuele aanpassingen maar een deel zijn van de oplossing. Het is volgens Don juist belangrijk dat we samen kijken in onze buurten naar mogelijkheden, ook voor mensen die niet genoeg geld hebben. "We moeten gaan kijken wie in onze buurt kwetsbaar is onder extreme weersomstandigheden. Wie moeten we gaan bezoeken bij een hittegolf of bij een hevige regen? Samen plannen maken maakt ons weerbaar tijdens extreem weer."