Was dood dolfijn Mosa inderdaad een tragische zelfmoord? 'Er is geen afscheidsbrief, maar je moet het zeker niet uitsluiten'

Dolfijn Mosa (7), die in juni van Curaçao naar Saoedi-Arabië werd verscheept, is overleden. Dat werd deze week bekend. Volgens Animal Rights pleegde Mosa zelfmoord. Kunnen dieren zelfmoord plegen? Volgens experts is dat aannemelijk.

Mosa overleed door hard tegen de rand van het bassin te zwemmen. Animal Rights spande een rechtszaak aan tegen het vertrek uit Curaçao. Want volgens de organisatie is het bassin in het Fakieh Aquarium in Saoedi-Arabië veel te klein.

Zelfbewustzijn

Maar kunnen dieren echt zelfmoord plegen? Je ziet wel eens gefrustreerde dieren die steeds hetzelfde rondje blijven lopen. Maar volgens Karen Soeters van House of Animals blijft het daar niet bij. Dieren lijken daarin best veel op mensen, zegt ze.

"Je ziet automutilatie bij dieren", vertelt Soeters. "Bijvoorbeeld varkens die aan zichzelf beginnen te knagen. Die gedragingen bij mensen zijn indicatief voor ernstige stoornissen of trauma's. En daarmee lijkt het absoluut zeer mogelijk dat een dier op zelfmoord overgaat." Soeters benadrukt dat het moeilijk is om te bewijzen dat dieren echt bewust zelfmoord plegen, maar het heeft er volgens haar wel alle schijn van.

Bekijk ook

• 

  'Scheiding steeds vaker uitgevochten over de rug van de huisdieren': relatietherapeut pleit voor gedeelde voogdij

  • 02-12-2021

Frustraties

Bioloog Midas Dekkers is genuanceerder. Dieren hebben geen bewustzijn zoals wij dat hebben, zegt hij. Maar dieren die zich niet lekker voelen, kunnen wel rare dingen doen. "De regel is dat als dieren zichzelf om het leven brengen, ze niet goed bij hun hoofd zijn. Maar je kunt dieren ook niet goed bij hun hoofd máken, door ze bijvoorbeeld op te sluiten in een veel te klein hokje."

Maar inzoomend op dolfijnen, lijkt het erop dat deze diersoort zelfbewuster is dan andere dieren. Dolfijnen halen namelijk bewust adem, zegt Dirk-Jan Verdonk, directeur van World Animal Protection Nederland. Ze zouden daarmee ook zelf kunnen besluiten om te stoppen met ademhalen.

Bekijk ook

• 

  Recordaantal meldingen over exotische huisdieren in Nederland: 'Mensen kopiëren het gedrag van influencers'

  • 01-03-2021

Geen afscheidsbrief

"Voor dolfijnen is het een bewuste beslissing om niet meer te ademen. Dus dat duidt er toch wel echt op dat dieren geen wil meer hadden om te leven", zegt Verdonk. "Daar kun je natuurlijk allemaal filosofische bespiegelingen op loslaten, over of ze het concept van de dood snappen, maar het feit dat een dier een bewuste beslissing neemt om geen adem meer te halen, kun je als een vorm van zelfmoord zien."

Verdonk denkt dat dolfijn Mosa in Saoedi-Arabië door zijn kleine bassin enorm gefrustreerd was, waardoor het misging. "Uit die frustratie komt zelfdestructief gedrag voort, een wanhoopsdaad. Helemaal zeker weet je het natuurlijk nooit. Ze laten geen afscheidsbrief na. Maar dat zoiets tragisch als zelfmoord voorkomt onder dolfijnen moeten we zeker niet uitsluiten."