Waarom Rusland juist nu probeert zich te mengen in de Europese politiek

Een website vol pro-Russische nieuwsberichten die wordt betaald door Rusland. Zo omschrijft de Tsjechische geheime dienst 'Voice of Europe'. De site zou honderdduizenden euro's betalen aan Europese politici in ruil voor Rusland-vriendelijke standpunten.

"Al veel langer probeert Rusland onze denkbeelden te beïnvloeden", legt Rusland-expert van de Universiteit Maastricht Mariëlle Wijermars uit.

Voice of Europe

Het uiterlijk van de website Voice of Europe lijkt op een nieuwssite, het logo bevat de EU-kleur blauw en de gele Europese sterren. De berichten zijn divers, van een video van jubelende voetbalsupporters tot een bericht overde instorting de brug in Baltimore.

Maar met een nieuwsbericht suggereert de website dat de kapitein van het schip die de brug in Baltimore heeft doen instorten, een Oekraïense burger zou zijn. Terwijl dat niet klopt, de crew kwam uit India.

'Heel erg kritisch op de EU'

"Het ziet er misschien uit als een professionele nieuws website", bevestigd de Rusland-expert over Voice of Europe. "Maar tussen al die goed uitziende nieuwsartikelen, komt er af en toe een opiniestuk of een bepaald artikel dat in één keer toch heel erg kritisch is op bepaalde standpunten die we hebben, of heel erg kritisch is op de EU."

Volgende de Tjechische geheime dienst betaalt de website politici een heleboel geld om bepaalde Rusland-vriendelijke standpunten in te nemen. En ook over Nederlandse partijen wordt er gesproken. In de Tweede Kamer wordt in de richting van Thierry Baudet en Geert Wilders gekeken. Beide werden geïnterviewd door website. Maar of zij door de website zijn betaald, is niet duidelijk.

Grote verschuivingen

Het beïnvloeden van onze mening doet Rusland volgens Wijermans om twee redenen. Allereerst omdat ze invloed willen hebben over hoe wij over Rusland denken. Met name vanwege de oorlog in Oekraïne, zodat wij minder publieke steun betuigen voor Oekraïne. "En natuurlijk juist in dit jaar, dus met Europese verkiezingen die er aankomen, kunnen daar grote verschuivingen plaatsvinden", zegt ze.

"Dus het is een heel erg belangrijk jaar voor Rusland om te proberen om publieke opinie te beïnvloeden. Door bijvoorbeeld voor te stellen dat het geen zin heeft om Oekraïne te steunen. Of dat Oekraïne toch niets kan winnen."

Stoken in Europa

De tweede reden, volgens Wijermans, is om te stoken in onze maatschappij. "Daar is inmiddels veel bewijs voor. Het zorgen voor polarisatie en sociale spanningen in Europa heeft als doel om onze maatschappij zwakker te maken en de machtspositie van Rusland te vergroten."

Rusland zou graag gebruik maken van onze democratie en vrijheid van media, zegt de expert. Dat blijkt wel weer uit de website Voice of Europe, die volgens de Tsjechische geheime dienst wordt betaald door Rusland.

Geen nep nieuws

"Als we het hebben over Russische beïnvloedingsoperaties, is het vaak niet alleen maar nep nieuws, dingen die echt niet waar zijn. Het is veel vaker juist dit ertussenin", legt Wijermans uit.

"Dus informatie die op zichzelf op zich waar is, maar dan op zo'n manier gespind of op zo'n manier neergezet, dat het alsnog gewoon heel duidelijk toe heeft om onze meningen te beïnvloeden. En voor een normaal persoon is dat heel erg moeilijk te duiden."