'Duurzaam' kledingmerk Patagonia blijkt in dezelfde fabrieken te produceren als fast fashion-merken. Voor EenVandaag Vraagt vroegen wij wat jullie wilden weten over duurzame en eerlijke productie van kleding. 

Kledingmerk Patagonia is deze week opnieuw in opspraak: het bedrijf presenteert zich als wereldverbeteraar, maar nu blijkt dat de kleding uit dezelfde fabrieken komt als de kleding van bekende fast fashion-merken als Primark en Zara. Voor EenVandaag Vraagt vroegen wij wat jullie wilden weten over duurzame en eerlijke productie van kleding.

1. Hoe weet ik welke kleding ethisch en duurzaam is? Zijn er speciale labels waar ik op kan letten tijdens het winkelen?

"Er is helaas niet één label waar je op kunt letten", begint deskundige duurzaam textiel Natascha van der Velden. Ze is aan de TU Delft gepromoveerd op verduurzaming van de kledingindustrie. "Er zijn wel 350 verschillende labels. Het ene zegt iets over de materialen die zijn gebruikt, het andere iets over de werknemers die betrokken waren bij de productie. Dat maakt het moeilijk om inzicht te krijgen in het geheel."

Ook uit de prijs kun je niet zomaar afleiden hoe duurzaam een kledingstuk is. Van der Velden: "Helaas is dat niet zo. Ook in het dure segment zie je veel wanpraktijken. En tegelijkertijd zijn er bedrijven in het lagere segment die juist heel goed bezig zijn. Je ziet in ieder geval dat iedereen de noodzaak voelt om iets te zeggen over de eigen duurzaamheid. Sommige bedrijven maken zich daarbij schuldig aan greenwashing: zij doen zich duurzamer voor dan dat ze daadwerkelijk zijn of vertellen niet open over hun (volledige) productieproces. Dat maakt het voor consumenten erg lastig om in te schatten hoe duurzaam kleding is."

Van der Velden verwacht wel dat consumenten binnen een aantal jaar meer duidelijkheid krijgen over de duurzaamheid van kledingstukken. "De Europese Commissie en Nederlandse overheid zijn bezig met het ontwikkelen van één overkoepelend label. Dat heeft jaren geduurd, want het is best complex om duurzaamheid in cijfers te vatten, maar nu gaat de ontwikkeling best wel hard."

2. Bestaat duurzame kleding wel?

Eigenlijk niet, zegt duurzaam textiel-deskundige Van der Velden. "Alles wat je koopt, laat een voetafdruk achter op onze planeet en is daarom in strikte zin niet duurzaam."

Om vast te stellen hoe (niet) duurzaam een kledingstuk precies is, kun je kijken naar de verschillende 'levensfasen' van het stuk, legt Van der Velden uit. "Mensen denken altijd dat het wereldwijde transport van kleding heel slecht is, maar eigenlijk zit de meeste negatieve impact in de productiefase. Niet zozeer in het in elkaar zetten van specifieke kledingstukken, maar echt in de eerste fase waarin grondstoffen worden omgevormd tot textiel. Het maakt bijvoorbeeld veel verschil of verfprocessen met of zonder water worden uitgevoerd, en of textiel aan elkaar wordt gewoven of gebreid. Breien kost 20 keer meer energie dan weven."

Na productie, en na transport, volgt de 'gebruiksfase'. Daar is volgens Van der Velden nauwelijks onderzoek naar gedaan. "Eigenlijk weten we niet hoe de meeste consumenten kleding precies gebruiken en wat ze er daarna mee doen. Hoe wassen mensen hun kleding? Waar gooien ze het weg, verkopen of doneren ze het? In deze fase valt ook nog veel te verbeteren."

Bron: (L) Rosa van Ederen en (R) eigen beeld

3. Waarom wordt er niet wettelijk bepaald dat kleding duurzaam moet zijn?

"Er is geen eenduidige wetgeving omdat de definitie van duurzaamheid onduidelijk is", zegt Luuc Brans, modesocioloog aan de KU Leuven. "De vraag is of het om ecologische duurzaamheid gaat waarbij vervuiling centraal staat of ook sociale duurzaamheid, waar arbeidsomstandigheden ook bij horen."

Hoewel de mode-industrie zich inspant om te verduurzamen, blijft dit een uitdaging. Zowel in de Europese Unie als in de Tweede Kamer zijn daarom initiatieven voorgesteld om sneller te verduurzamen. Een daarvan is de "Sustainable Textile Strategy", onderdeel van de Green Deal van Eurocommissaris van de Europese commissie Frans Timmermans, waarin voorstellen zijn opgenomen voor de invoering van een digitaal productpaspoort. Dit paspoort biedt consumenten de mogelijkheid om de herkomst van hun kledingstukken te achterhalen.

Daarnaast is de Europese Unie bezig met de ontwikkeling van een keurmerk voor duurzame kleding, maar de uitvoering ervan blijkt een uitdaging. "De Europese Unie neemt zijn tijd. En in Nederland is er dit voorjaar wel een nota over duurzame circulaire mode ingediend door Kiki Hagen, Tweede Kamerlid van D66, maar wijst het kabinet naar Brussel", merkt Brans op.

Een factor die het proces bemoeilijkt, is de invloedrijke kledinglobby in Brussel. "Grote merken zoals Louis Vuitton, Zara en H&M hebben sterke banden met de politieke wereld. De grote kledingindustrie wil liever niet gereguleerd worden", legt Brans uit.

"Het is van essentieel belang dat bedrijven die mensenrechten schenden en waarschuwingen negeren, streng worden gestraft", benadrukt Brans. "Hierbij moet je denken aan straffen die kunnen oplopen tot 5% van de wereldwijde omzet van het betreffende bedrijf indien waarschuwingen niet serieus worden genomen."

Deze straffen zijn nu nog nieuwe plannen van de Europese Unie. "Als de Europese plannen ook daadwerkelijk worden geïmplementeerd en dat duurt nog wel even. Wel is het zo dat in Duitsland en Frankrijk al vergelijkbare wetgeving bestaat."

Bekijk ook

• 

  Tweedehands kleding duurzaam? Het is nog beter om gewoon minder kleding te kopen

  • 22-04-2023

4. Waarom is het zo moeilijk voor een hoop merken om kleding eerlijk en duurzaam te produceren?

Dat heeft te maken met eerdere investeringen. Van der Velden: "Bedrijven en fabrikanten die al geïnvesteerd hebben in bepaalde technieken, willen daar vaak mee door blijven gaan. Veranderingen kosten nu eenmaal moeite en geld."

"Je ziet wel verschuivingen in productielocaties, maar ook dat heeft te maken met geld. Vóór de eeuwwisseling werd het meeste van wat we hier in Nederland kopen, geproduceerd in Turkije of Polen. Vijftien jaar geleden kwam het meeste uit China. Nu wordt het vooral geproduceerd in Bangladesh en India, al zie je ook een verschuiving ontstaan richting Afrika. De lonen zijn daar lager, en ook de regelgeving is minder streng."

Volgens Van der Velden wordt de druk op bedrijven om te verduurzamen steeds hoger. "Er zijn meer consumenten die zoeken naar duurzamere kleding, dus als bedrijven daar niet in meegaan, lopen ze de kans dat hun producten blijven liggen. Nu willen of kunnen nog niet alle bedrijven extra moeite en geld steken in verduurzaming, maar op de lange termijn zullen ze wel moeten."

Bekijk ook

• 

  Aantal online winkels groeit: betekent dit het einde van fysieke winkels? En andere vragen beantwoord

  • 14-05-2023

5. Wat kan ik als consument doen om de vraag naar eerlijke en duurzame kleding te stimuleren?

"Het meest duurzame kledingstuk hangt eigenlijk al je kast", stelt duurzaam textiel-onderzoeker Van der Velden. "Als je toch kleding wil of moet kopen, dan kun je jezelf afvragen: heb ik dit echt nodig? Wil ik dit kledingstuk echt graag hebben en ga ik het zo lang mogelijk gebruiken? En: ziet de kwaliteit van dit kledingstuk er goed genoeg uit, zodat het na tien keer wassen nog hetzelfde zal zijn?"

Als consumenten er toch voor kiezen om nieuwe kleding te kopen dan kunnen ze naar de website Good on You, "hier kun je zien hoe duurzaam kleding geproduceerd wordt", zegt Luuc Brans. Maar hij zegt ook dat we uiteindelijk minder kleding moeten kopen en langer met onze kleding moeten doen.

Volgens van der Velden zijn dat dingen waar de consument nog meer van doordrongen moet zijn. "Daarnaast kan de consument ook druk uitoefenen op bedrijven en op de overheid, bijvoorbeeld om één alomvattend ethisch label te ontwikkelen."

"Bovendien is het van groot belang dat jongeren op school al bewust worden gemaakt van de complexiteit van de kledingindustrie. Ze moeten leren waar kleding vandaan komt en hoe ze kleding kunnen repareren." Volgens Brans zijn we het contact met deze belangrijke aspecten van de kleding-industrie volledig kwijtgeraakt.

Bekijk ook

• 

  Geen slechte arbeidsomstandigheden meer: nieuwe EU-wet houdt bedrijven verantwoordelijk voor hele productieketen

  • 22-04-2023

6. Hoeveel zou simpele kleding in Nederland moeten kosten als deze eerlijk zou worden geproduceerd?

Van der Velden probeerde dit te berekenen. "In 2016 - toen ik bezig was met mijn promotieonderzoek - heb ik berekend dat een simpele spijkerbroek 3,36 euro extra zou moeten kosten, om alle werknemers in de keten een leefbaar loon te bieden. Voor een T-shirt was het 0,43 cent. De keten is natuurlijk heel lang en gaat helemaal terug tot de katoenvelden. Dus ik vind 3 euro 36 niet zo ontzettend veel, als je bedenkt hoeveel mensen dan een beter loon krijgen."

Maar dit gaat over de sociaal-economische impact. De werkelijke kosten van de milieu-impact zijn volgens Van der Velden moeilijker te berekenen. "Ik reken met preventiekosten: wat zou het kosten om tegen te gaan dat de impact plaatsvindt? Maar die kosten zijn dus virtueel en niet voor alle producten en ketens te vergelijken met de werkelijke kosten."

Taghi, Holleeder, Razzouki: de gevaarlijkste Nederlandse criminelen verblijven allemaal in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught, oftewel de EBI. De inrichting heeft het hoogste beveiligingsniveau. We vroegen wat jullie erover willen weten.

Vlakbij de zwaar beveiligde gevangenis in Vught is afgelopen vrijdag een zittingszaal geopend voor strafzaken. Het is een maatregel om vluchtgevaarlijke gedetineerden minder vaak te hoeven vervoeren, want dat is peperduur en heeft grote risico's voor de veiligheid.

Beveiliging aanscherpen

"Tijdens een verplaatsing is er het risico dat een gedetineerde een ontsnappingsmogelijkheid vindt, meer dan wanneer iemand binnen de gevangenismuren blijft", verklaart woordvoerder Charlotte Hees van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI).

De opening van de zittingszaal past in een bredere politieke beweging om de beveiliging rond zware criminelen verder aan te scherpen. Het is onder meer een reactie op incidenten waarbij criminelen ondanks hun detentie vermoedelijk toch contact onderhielden met de buitenwereld.

Is er wel personeel voor een nieuwe EBI?

Tweede EBI in Vlissingen

De afgelopen jaren hebben we gemerkt dat er meer hoogrisico-gedetineerden zijn die hun criminele handelen proberen voort te zetten vanuit hun cel, zegt de woordvoerder van de Dienst Justiële Inrichtingen. Het is ook de reden dat er een extra EBI wordt gerealiseerd op het nieuwe Justitieel Complex in Vlissingen, dat naar verwachting in 2030 klaar is.

Advocaat Geert-Jan Knoops, die vaak in de EBI is geweest, stelt vast: "Er is in de samenleving een toenemende toestroom aan georganiseerde criminaliteit, de aard van het strafrecht is veranderd. Er is daardoor meer behoefte ontstaan aan een tweede EBI."

Druk op capaciteit

Op dit moment is er één EBI in Nederland, in de Penitentiaire Inrichting (PI) in Vught. Die heeft plek voor 24 gedetineerden, verdeeld over verschillende afdelingen. Naast de geplande bouw van een nieuwe EBI in Vlissingen wordt ook de capaciteit in Vught uitgebreid, met twaalf extra cellen.

Er is veel druk op de capaciteit in het gevangeniswezen, zowel wat betreft personeelstekorten als celtekorten, maar op deze groep wordt niet bezuinigd, laat de woordvoerder van de DJI weten.

Wat maakt de EBI anders dan een gewone gevangenis?

Afgezonderd van elkaar

Wat maakt zo'n EBI nu anders dan andere plekken waar gedetineerden verblijven? Het belangrijkste verschil is de doelgroep die erin zit, legt de woordvoerder uit. In de EBI komen vooral gedetineerden terecht die een grote rol speelden in georganiseerde criminaliteit, en die bijvoorbeeld een crimineel netwerk aanstuurden.

"Hierdoor zijn we er in de EBI niet alleen mee bezig dat deze gedetineerden - plat gezegd - achter slot en grendel blijven, maar willen we ook voorkomen dat ze hun criminele netwerk vanuit de gevangenis blijven aansturen."

Volledig afgezonderd

Om dat te voorkomen, is er strenge controle op de gedetineerden. "Het meest essentiële verschil is dat een gedetineerde in de EBI volledig afgezonderd is van andere gedetineerden", vertelt Knoops.

"In gewone gevangenissen mogen gedetineerden met elkaar socialiseren. Bijvoorbeeld gezamenlijk naar de luchtplaats gaan of sporten. Dat is in de EBI vrijwel niet het geval."

Hoe wordt hulp van buitenaf tegengegaan?

Contact met buitenwereld

Woordvoerder Hees legt verder uit dat gedetineerden in de EBI absoluut niet samen in één cel geplaatst worden, zoals dat in andere gevangenissen soms wel gebeurt. De gedetineerden in de EBI kunnen heel soms even samen koken of tegelijkertijd sporten. Maar dan wordt er goed gekeken wie met wie mag, en wie zeker niet.

De afgelopen jaren is er ook meer afstand gekomen in het contact tussen de bewaarders en de gedetineerden. Om bewaarders zelf beter te beschermen.

Controle bij telefoongesprekken

Telefoongesprekken met de buitenwereld zijn bovendien streng geregeld. In andere gevangenissen is er vaak een grotere belzaal en algemenere controle. Maar bij de EBI is die controle één-op-één: om te bellen met een gedetineerde in de EBI, moet de beller onder begeleid toezicht naar een andere gevangenis komen. Zodat nauw in de gaten kan worden gehouden wie met wie belt.

Ook zijn de bezoekregels streng: je kunt niet zomaar even op bezoek bij iemand in de EBI.

Bekijk ook

• 

  Kijkje achter gevangenismuren bij unieke rechtszaal naast EBI in Vught: 'Zorg ervoor dat deze categorie criminelen niet meer over straat gaat'

  • 28-03-2025

'Bizar streng'

Volgens Hees is de EBI 'bizar streng'. Ze zegt: "Niemand wordt een momentje losgelaten. De gedetineerden zijn helemaal in hun eentje. En hoewel het natuurlijk terecht is dat ze daar verblijven, is het een heel naar regime om in te zitten."

In 2023 stelde het anti-foltercomité van de Raad van Europa dat de veiligheidsmaatregelen in de EBI 'buitensporig' streng waren.

Ieder jaar opnieuw beoordeeld

De woordvoerder benadrukt dat goed verantwoord moet blijven waarom maatregelen in de EBI nodig zijn. "Dienst Justitiële Inrichtingen staat ook voor een humaan detentiebeleid. Dus bij zo'n streng regime als in de EBI moet je verantwoorden of het noodzakelijk is dat iemand daar verblijft. En als iemand er al langer verblijft: of het niet afgebouwd kan worden. Soms kunnen gedetineerden naar een iets minder zwaar beveiligde inrichting, de Afdeling Intensief Toezicht (AIT)."

Ieder jaar worden de gedetineerden daarom opnieuw beoordeeld. Dat gebeurt onder meer op basis van adviezen van de gevangenisdirecteur.

Cameratoezicht op advocaten

Dan zijn er nog de advocaten die contact hebben met gedetineerden. Ook op dat contact is het toezicht strenger geregeld dan in andere gevangenissen. "In een gewone gevangenis kun je als advocaat gewoon met je cliënt aan een tafeltje zitten, kun je dossiers over en weer uitwisselen, zodat de gedetineerde kan meelezen", weet Knoops uit eigen ervaring.

"In de EBI wordt een gesprek streng gemonitord", zegt Knoops. "Dat is ook altijd zo geweest, voor zover ik weet. Toen ik ruim 10 jaar geleden iemand in de EBI als cliënt had, was dit ook al zo."

Naar de Eerste Kamer

Onder het vorige kabinet stelde minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) nog scherpere maatregelen in de EBI voor. Hieronder was ook het voorstel om cameratoezicht in te stellen bij gesprekken tussen gedetineerden en advocaten.

In februari 2025 stemde de Tweede Kamer in met de wetswijziging die hiervoor nodig was. Het voorstel moet nu nog langs de Eerste Kamer.

Bekijk ook

• 

  Gevangenen 2 weken eerder vrijlaten tegen cellentekort? 'Afbreuk aan oordeel rechter'

  • 20-03-2025

Verdediging moeilijker

Eerder stemde de Tweede Kamer in met wijzigingen die verder gingen dan enkel cameratoezicht, en ook auditief toezicht mogelijk maakte. Na een spoedadvies van de Raad van State werd hiervan afgezien.

"Het scherpe toezicht in de EBI maakt het werk van de verdediging al een stuk moeilijker", zegt Knoops hierover. "Als het toezicht óók nog eens gepaard zou gaan met geluid opnemen en kunnen terugluisteren. Dan zou een advocaat nooit vertrouwelijk informatie kunnen uitwisselen."

'Grenzen van toelaatbare zijn bereikt'

"Dat zou in strijd zijn met het Europese Mensenrechtenverdrag. Zelfs het belang van de veiligheid van de samenleving kan niet opwegen tegen het grote belang dat de wetgever heeft gecreëerd voor ongestoord vrij verkeer tussen advocaat en cliënt", zegt hij.

"Ik denk dat de grenzen van het toelaatbare nu al zijn bereikt met het huidige EBI-regime."

Nog strenger?

De Dienst Justitiële Inrichtingen ziet in principe geen heil in een nog strengere beveiliging in de EBI. "Bij incidenten moet je natuurlijk kijken: hoe wil je dit voorkomen in de toekomst?", zegt de woordvoerder. "En het is goed dat er voor de capaciteit een tweede EBI-vestiging gepland staat. Maar wij zitten niet op de route dat het dagelijks regime van de gedetineerden nu nog strenger moet."

"Het is in de EBI echt al heel streng. Dus de indruk die mensen soms hebben van 'het kan nog wel wat strenger', die klopt niet", zegt ze. "Bovendien moet je ook denken aan wat zo'n extreem streng beleid doet met mensen, wat voor mensen je daarmee maakt. Daar los je niks mee op, zeg maar. Het baat niet."

Vandaag begint Eid al-Fitr, oftwel het Suikerfeest. En dat betekent voor veel mensen: samen zijn én samen eten. De Brabantse Kadir Ahmed probeert daar een rol in te spelen met zijn Kadir's snacks. "Happy halal voor iedereen."

Denk je aan Brabant, dan denk je aan worstenbroodjes, weet ook de van oorsprong Somalische Kadir Ahmed, die in Den Bosch opgroeide. Vroeger kwam hij ze vaak genoeg tegen op kinderfeestjes, als traktaties op school of tijdens een dagje weg. Maar als moslim 'hapte hij dan mis' zoals hij het zelf omschrijft.

'Ik wilde ook'

"Tijdens de kerstbrunch en -diner op school zag ik mijn vriendjes worstenbroodjes eten. Ik had zoiets van: ja, maar dit wil ik ook", vertelt Kadir. "Het zorgde er ook voor dat ik het gevoel had dat ik erbuiten viel, dat ik niet mee kon doen." Als moslim moet je halal eten. Varkensvlees, dat in worstenbroodjes zit, is dat niet.

"Al moslim krijg je van jongs af aan mee dat je halal eet, al snap je als kind misschien niet helemaal waarom", legt Kadir uit. Zijn Nederlandse vriendjes en vriendinnetjes hadden er begrip voor als hij niet alles mee kon eten. "Maar toch had ik vaak het gevoel: waarom jullie wel en ik niet? Waarom is dit er nog niet voor mij?"

Vraag om halal saucijzenbroodjes

Eten verbindt, vindt Kadir, en dan is het ook fijn om alles samen te kunnen eten. Maar pas jaren later kwam hij op het idee om niet-halal producten, zoals worstenbroodjes, voor iedereen beschikbaar te maken.

"Ik werkte bij de klantenservice van Bakkersland (een industrieel bakkersbedrijf, red.) en kreeg de vraag of we halal saucijzenbroodjes hadden. Toen ik daarmee naar mijn baas ging, zei hij: 'Kadir, richt je op brood, we doen niet aan halal.' Maar het gevoel dat ik als kind had, dat gemis, dat bleef aan me knagen."

Bekijk ook

• 

  'Juist in tijden van spanningen kan samen eten verbinden': joodse Noa deed mee aan een interreligieuze iftar

  • 01-04-2024

'Brabants worstenbroodje evenaren'

Zo ontstond het idee om aan de slag te gaan met een halal worstenbroodje. Maar dat ging niet zonder slag of stoot: Kadir was een jaar bezig met het zoeken naar de goede samenstelling voor het deeg en de juiste kruidenmix voor in het gehakt. En werken met rundvlees, wat Kadir gebruikt, gaat anders dan met varkensvlees. "Dat laatste kan een stuk meer aan."

Vergelijkingsmateriaal op het gebied van smaak had hij zelf niet, want een traditioneel worstenbroodje - meestal gemaakt met varkensgehakt, en anders niet halal geslacht vlees - had hij natuurlijk nog nooit geproefd. Dus om de juiste smaak te creëren, kreeg hij hulp van anderen. "Het is echt een specifieke smaak, het was onze uitdaging om het Brabantse worstenbroodje te evenaren."

Hulp van moeder

Met het vinden van de juiste kruidenmix heeft, naast kruidenbedrijf Verstegen, vooral Kadirs moeder geholpen. "Die weet alles van smaken en proeven", vertelt Kadir.

Dat terwijl ze in eerste instantie niet enthousiast was over het idee. "Ze had zoiets van: 'Maak gewoon je studie af en hou op met dat worstenbrood.' Ze begreep niet zo goed wat ik aan het doen was." Maar uiteindelijk ging ook zij erin mee. "Ze zei: 'Je bent zo eigenwijs, ik ga toch maar helpen", zegt Kadir lachend.

Groot verschil

Al lijkt het kunnen eten van een worsten- of frikandelbroodje misschien klein, volgens Kadir kan het een groot verschil maken.

"Het doet mensen enorm veel dat ze het nu ook kunnen eten", merkt Kadir. "Je zorgt met een klein product dat mensen eindelijk kunnen mee-eten, dat ze denken: het is er nu eindelijk ook voor ons."

Steeds meer halal

En dat is belangrijk, want er zijn steeds meer mensen in Nederland die halal eten. In 2023 was 6 procent van de Nederlandse bevolking moslim.

Dat is ook terug te zien in de supermarkten. Er zijn steeds vaker halal-vakken en volgens cijfers van onderzoeksbureau Circana is de omzet van halal-producten in 2024 in 3 jaar tijd verdubbeld: van 23,2 miljoen euro in 2021 naar 53,4 miljoen in 2024. Daarbij zijn het niet alleen moslims, maar ook niet-Islamitische mensen die halal kopen, bijvoorbeeld als ze stoppen met het eten van varkensvlees.

'Zowel Fatima als Dirk-Jan'

Dat ziet Kadir ook weer terug in zijn klanten. "Het is niet alleen een Fatima of Kadir die het koopt, maar ook een Dirk-Jan of een Fleur. Iedereen heeft tegenwoordig wel een schoondochter of -zoon, vriend, buurman of -vrouw die halal eet, en iedereen wil ook voor hen iets op tafel kunnen zetten. Daardoor verkopen we niet alleen veel met Suikerfeest of tijdens de ramadan, maar ook met kerst of Pasen." Vorig jaar verkocht Kadir in totaal 1,7 miljoen snacks.

"Er komen steeds meer mensen uit verschillende landen naar Nederland, en daardoor zie je steeds meer verschillend eten, en meer mensen die halal eten. Tegelijkertijd is er in Nederland nog veel onwetendheid over halal." Al ziet Kadir dat wel langzaam veranderen. "We zijn er nog niet helemaal, maar langzaam gaan we vooruit. In Deurne, waar onze bakkerij laatst geopend is, wisten ze eerst niet eens wat halal was. En nu zijn ze hartstikke positief."

Bekijk ook

• 

  Saïda helpt mensen met diabetes de ramadan door te komen: 'Vasten kan, maar het moet wel op een gezonde manier'

  • 24-03-2024

Geen niche

"Het wordt nog vaak gezien als een niche", gaat Kadir verder. "Als een hype die weer voorbij gaat. Maar het is juist iets wat de komende jaren alleen nog maar blijft groeien. En hoe fijn is het dan dat we kunnen helpen om het voor mensen beschikbaar te maken?"

"Het gaat erom dat iedereen mee kan eten, want iedereen kan het eten, ook als je niet alleen halal eet. Vandaar dat mijn slogan ook is: eten dat je deelt is twee keer zo lekker."

'Eten waar je blij van wordt'

Waar het begon met puur Brabantse worstenbroodje, heeft Kadir nu ook saucijzen- en frikandelbroodjes en bapao in de supermarkten liggen. En er komt nog meer aan. Maar wat precies blijft nog even geheim, laat Kadir weten.

"Onze missie is om mensen en culturen samen te brengen met eten waar je blij van wordt. Als ik daaraan bij kan dragen met mijn eten, vind ik dat mooi", sluit Kadir af.

Bekijk ook

• 

  Is meedoen aan de ramadan verplicht voor alle moslims? En andere vragen beantwoord over de vastenmaand

  • 19-03-2023