Waarom geeft Biden Oekraïne nu toestemming? En andere vragen over het afvuren van langeafstandsraketten op Rusland beantwoord

Joe Biden heeft Oekraïne toestemming gegeven om Amerikaanse langeafstandsraketten te gebruiken tegen doelen binnen Rusland. Voor EenVandaag Vraagt vroegen we wat jullie hierover willen weten.

Defensie-expert Peter Wijninga en hoogleraar internationale betrekkingen Rob de Wijk geven antwoord op jullie vragen.

1. Wat is het bereik van een langeafstandsraket?

Langeafstandsraketten zijn raketten met een bereik van minstens 100 kilometer, vertelt Wijninga. "Het zogeheten Army Tactical Missile System (ATACMS), de raket van de Amerikanen, kan zelfs 300 kilometer vliegen."

Deze raket zal niet heel dichtbij de grens worden neergezet. Dat is namelijk een kwetsbare positie, legt Wijninga uit. "Dus stel dat hij 50 kilometer van de grens wordt neergezet, dan kan hij 250 kilometer diep in Rusland doordringen."

2. Waarom geeft president Biden nu toestemming, en hoe bijzonder is dat?

Wijninga: "Waar het nu om gaat is de vrijgave voor het gebruik van de ATACMS in het Russische Koersk. Die regio wordt momenteel door Oekraïne bezet. Tegelijk is Rusland daar een troepenmacht aan het verzamelen van rond de 50.000 man. Die bestaat uit Russen en Noord-Koreanen. Men wil de Oekraïners in staat stellen om te voorkomen dat deze troepenmacht van Russen en Noord-Koreanen in Koersk in actie komt."

In hoeverre het bijzonder is dat Joe Biden nu toestemming heeft gegeven? Best wel, zegt Wijninga. "Hij heeft het jarenlang niet gedaan, terwijl er voortdurend om gevraagd werd, met name vanuit Oekraïne. Men is altijd beducht geweest voor het feit dat de Russen dreigden met escalatie."

Wijninga vermoedt dat Biden nu wel toestemming heeft gegeven, omdat de angst voor escalatie minder is. "Inmiddels zijn er al een paar dreigende bewoordingen gedaan door Russische parlementsleden. Maar Poetin kan eigenlijk niks. Want als hij gaat dreigen met een Derde Wereldoorlog, dan verliest hij de steun van Trump. En Poetin heeft die steun echt nodig om deze oorlog tot een goed einde te brengen."

3. Kunnen deze raketten ook het privédomein van Poetin bereiken?

Nee, dat kunnen ze niet bereiken, zegt Wijninga. "Bovendien, is dat ook geen militair doel." Dat maakt het volgens Wijninga een onlogische plek om aan te vallen. "Door militaire doelen te raken, wordt het namelijk moeilijker gemaakt voor de Russen om uiteindelijk met een overwinnningsroes aan de onderhandelingstafel te verschijnen."

De kans dat Poetin ook raketten gaat afvuren op NAVO-landen is niet zo groot, volgens De Wijk. "Want dat zou betekenen dat artikel 5 van het NAVO-verdrag in werking treedt, wat betekent dat we dan met elkaar in oorlog zijn. Dat risico neemt Poetin waarschijnlijk niet."

"We weten ook dat de militaire doctrine, dus de formele aanwijzingen van hoe je een oorlog moet voeren door Rusland, zegt dat je niet met de NAVO in oorlog moet komen. Want als je dat doet dan verlies je die vermoedelijk", zegt De Wijk.

4. Is het denkbaar dat er er door dit besluit een Derde Wereldoorlog komt en dat Rusland ook raketten op NAVO-landen gaat afvuren?

Wijninga en de Wijk denken van niet. Wijninga: "Poetin kan zich het niet veroorloven te ver te gaan omdat hij dan de steun van Trump zal verliezen. Die Amerikaanse steun heeft hij nodig om eruit te slepen wat hij er uit wil slepen."

De Wijk: "Wat we wel iedere keer zien, is dat Rusland wel steeds reageert als er zware wapens worden ingezet, van raketten en tanks tot F16's en nu de langeafstandsraketten. Maar dat zijn reacties in de sfeer van hardere cyberaanvallen, meer desinformatie, meer sabotageoperaties."

Volgens de Wijk is de kans dat Poetin raketten gaat afvuren op NAVO-landen dan ook niet zo groot. "Want dat zou betekenen dat artikel 5 van het NAVO-verdrag in werking treedt, wat betekent dat we dan met elkaar in oorlog zijn. Dat risico neemt Poetin waarschijnlijk niet."

"We weten ook dat de militaire doctrine, dus de formele aanwijzingen van hoe je een oorlog moet voeren door Rusland, die zegt ook dat je niet met de NAVO in oorlog moet komen, want als je dat doet dan verlies je die vermoedelijk", zegt De Wijk.

5. Waarom kan Oekraïne de raketten niet zelf maken?

Aanvankelijk had Oekraïne ze niet in huis, maar het land is nu wel snel raketten en langeafstandsdrones aan het ontwikkelen, legt Wijninga uit. "Alleen dat gebeurt nog niet voldoende", zegt Wijninga.

"Dus die hebben nog niet een explosieve lading die zwaar genoeg is om schade aan te richten. Oekraïne wil die Amerikaanse, Britse en Franse wapens totdat ze zelf in staat zijn om die wapens te bouwen, maar die tijd krijgen ze niet.