Het leek een gelopen race, de Hedwigepolder in Zeeland zou zonder twijfel onder water komen te staan. Maar doordat de Westerschelde vervuild is met PFAS, groeit het verzet tegen de ontpoldering. 

De bomen waren gekapt, de huizen waren gesloopt, en het was alleen maar wachten tot de dijk werd doorgestoken en het water naar binnen zou stromen. Althans, dat was het plan.

17 jaar geleden

De aannemer die als taak had gekregen de polder onder water te zetten was in 2020 al begonnen met de voorbereidingen. Maar afgelopen zomer werd bekend dat het water vervuild is met PFAS: chemische stoffen (poly- en perfluoralkylstoffen) die door de mens zijn gemaakt, en schadelijk kunnen zijn voor gezondheid en milieu.

Dit had tot gevolg dat de discussie over de ontpoldering van de Hertogin Hedwigepolder opnieuw oplaaide. Al sinds er in 2005 besloten werd dat de polder onder water zou komen, is er stevig verzet.

Bekijk ook

Uitstel

"We hebben nooit gewild dat die polder onder water zou komen. Maar we hebben nu de kans om aan te geven dat dat besluit van toen moet worden herzien", zegt Jos van Eck, raadslid in de gemeente Hulst.

Namens zijn partij HulstPlus, de voltallige gemeenteraad en B&W van de gemeente schreef Van Eck een brandbrief aan minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat. Boodschap van die brief: stel de ontpoldering uit tot 2024. "Wij vinden dat de dijk intact moet blijven en dat er eerst een gezondheidsonderzoek moet komen."

Modderbad

Dat de Westerschelde met PFAS vervuild is komt door chemie fabriek 3M in het Belgische Zwijndrecht. De fabriek heeft jarenlang giftige stoffen geloosd in de Schelde.

"Als de Hedwigepolder onder water komt te staan, gevoed met water vanuit de Westerschelde, dan is heel het gebied totaal verziekt. Wat krijgen we dan? Wij noemen het een modderbad dat gaat ontstaan, dat totaal vervuild gaat worden door de verschillende giftige stoffen", legt Van Eck uit.

Terug naar de natuur

In 2005 werd besloten om de Westerschelde uit te diepen, zodat de haven van Antwerpen ook bereikbaar werd voor grotere schepen.

Maar omdat bij die uitdieping natuur verloren ging, spraken Nederland en België af dat die natuur gecompenseerd moest worden. Ze besloten dat de Hedwigepolder onder water moet komen te staan en zo terug te geven aan de natuur.

Bekijk ook

Geen natuurgebied

Na jarenlange discussie over de ontpoldering besluit de Hoge Raad in 2018 dat het Rijk door mag gaan met de onteigening van de Hedwigepolder. Maar de voormalige eigenaar legt zich er ook nu nog niet bij neer dat de polder onder water komt te staan.

"We zijn een kort geding gestart bij de Raad van State om de ontpoldering tegen te houden. Pas nu wordt bewaarheid wat we altijd hebben beweerd, dat het geen natuurgebied wordt maar een slibstort, vervuild met PFAS", zegt Hans Mieras, de jurist van voormalig eigenaar Gery de Cloedt.

'Eeuwig zonde'

Mieras heeft toxicoloog Jacob de Boer gevraagd onderzoek te doen naar de kwaliteit van het water in de Westerschelde. "Daar blijkt uit dat er inderdaad heel veel PFAS in het water zit."

"Hij heeft geconstateerd dat er zoveel PFAS in zit ter hoogte van de Hedwigepolder dat het overeen komt met een rioolzuiveringsinstallatie. Eeuwig zonde dat zo'n schoon gebied vervuild wordt."

Bekijk ook

Zorgen om gezondheid

Ook op provincieniveau is er weerstand tegen de ontpoldering. SP-Statenlid Ger van Unen is ook buurtbewoners die zich zorgen maakt om de gezondheid van de Zeeuwen door de aanwezigheid van PFAS in de Westerschelde.

"Ik heb heel hard gevochten voor een bevolkingsonderzoek, wat er wel gaat komen maar er nog steeds niet is. Het gaat erom dat er nu niet ontpolderd wordt tot we weten wat er echt aan de hand is in de Westerschelde en wat dat doet met de gezondheid van de omwonenden."

Petitie

Tijdens een bezoek van minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat aan de provincie Zeeland heeft Van Unen een petitie met 800 handtekeningen aangeboden waarin wordt gevraagd om de ontpoldering tegen te houden.

"Het raakt me emotioneel ook echt dat volksgezondheid van de mensen die hier leven, dat ze daar helemaal niets om geven. Volksgezondheid staat boven iedere wetgeving wat mij betreft."

Ger van Unen
Bron: EenVandaag
Ger van Unen

'Nog niet klaar met ons'

De dijk die om de Hedwigepolder loopt, mag niet voor september worden doorgestoken omdat de rugstreeppad pas dan een plek zoekt voor de winterslaap. Dat geeft de tegenstanders tijd om door middel van juridische procedures de ontpoldering tegen te houden.

"De minister is nog helemaal niet klaar met ons en dat is niet alleen onze mening. Dit wordt hier heel breed gedragen", zegt Van Eck.

Vertrouwen

De oud-eigenaar hoopt dat hij zijn land weer terug krijgt en het weer kan inrichten zoals het ooit was. "Dat heeft hij altijd als inzet gehad. Hij was tegen ontpoldering, hij is tegen ontpoldering en hij blijft tegen ontpoldering", zegt zijn jurist Mieras.

En wat als de rechter de minister gelijk geeft en de ontpoldering wel door kan gaan? Van Eck: "Dan weet ik het ook niet meer, we vertrouwen erop dat men tot het besef komt dat dit niet kan."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.