radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

MS-patiënt Tanja helpt Nederlandse patiënten uit Moskou te krijgen: 'Direct terugvliegen op Amsterdam kan niet meer'

MS-patiënt Tanja helpt Nederlandse patiënten uit Moskou te krijgen: 'Direct terugvliegen op Amsterdam kan niet meer'
Tanja Berkx
Bron: EenVandaag

Ze zijn zwak en kwetsbaar, de acht Nederlandse MS-patiënten die in het Pirogov-ziekenhuis in Moskou liggen voor een stamcelbehandeling. De vraag is óf en hóe ze straks terug naar Nederland kunnen. Oud-patiënt Tanja Berkx zet zich nu voor ze in.

Ze is de spin in het web tussen patiënten, het ziekenhuis en familie. "Ik kan het niet laten", zegt Tanja Berkx. Ze was zelf 3 jaar geleden als MS-patiënt in hetzelfde ziekenhuis en doet er nu alles aan om haar Nederlandse lotgenoten in Rusland bij te staan.

Bekijk ook

Zware behandeling

De situatie voor de patiënten is op voorhand al onzeker. Ze zijn in Moskou vanwege een zogenaamde HSCT-behandeling, die in Nederland nog niet wordt aangeboden of vergoed. Een dergelijke behandeling kan niet zomaar worden afgebroken, maar ook als een patiënt klaar is, is het maar de vraag of ze wel zo'n lange reis aankunnen.

Het is namelijk een zeer zware behandeling, waarbij stamcellen uit het lichaam worden verwijderd, patiënten een chemokuur krijgen, om hun eigen stamcellen vervolgens weer terug te krijgen. Patiënten zijn na de behandeling ernstig verzwakt.

Bekijk ook

Contact houden

Tanja Berkx onderging 3 jaar geleden de zware stamceltherapie in Moskou om haar aftakeling door MS te stoppen, en bekommert zich nu om de patiënten die daar zijn.

Ze begon met verzamelen van telefoonnummers van familieleden. "Als er iets is, dan kunnen we elkaar vinden om wat lijntjes uit te zetten. We kunnen niet in de toekomst kijken om te zien wat er allemaal geregeld moet worden."

Tanja Berkx bij de kliniek in Moskou
Bron: Eigen foto
Tanja Berkx bij de kliniek in Moskou

'Zorg dat je vast een ticket hebt'

Zolang de patiënten nog behandeld worden, is er sowieso geen sprake van evacuatie. Maar als ze klaar zijn, zullen ze de thuisreis moeten aanvaarden. "Ga alvast boeken, het is wel ver vooruit, maar zorg dat je vast een ticket hebt", adviseert Tanja. "Want tickets worden schaarser en daarmee duurder."

"Ik hou daar mondjesmaat contact over met de patiënten", legt Tanja uit. Intussen kan direct terugvliegen op Amsterdam niet meer, dus moeten er alternatieve routes gevonden worden. Zo kan het momenteel alleen nog indirect via bijvoorbeeld Turkije, Servië of de Emiraten.

Bekijk ook

Omwegen zoeken

Tanja probeert hierin de nodige helderheid te bieden voor de patiënten. "Op dit moment moet je dat dus met een omweg doen. Er vliegen er een aantal via Istanboel en dan weer door naar Amsterdam. Maar ik hoorde alweer dat de vlucht naar Istanboel geannuleerd was. En dan wordt er gekozen voor een vlucht richting Belgrado in Servië."

"We zijn dus bezig omwegen te helpen zoeken", vertelt ze. "Om te kijken of ze vanaf Moskou met een omweg terug op Schiphol kunnen komen. Het kan bijvoorbeeld ook via Qatar."

Vooraf regelen

Op de luchthaven zelf is het momenteel ook een chaos, maar voor de verzwakte patiënten is het belangrijk dat ze toch zorgen dat alles daar zo goed mogelijk verloopt. "Ik adviseer alle patiënten om rolstoelassistentie te regelen, zodat het grondpersoneel je ook echt van de incheckbalie naar het vliegtuig brengt."

"Dan heb je die zorg niet op het vliegveld zelf", legt ze uit. "Dat zijn van die kleine dingetjes, wat natuurlijk een hoop scheelt voor de patiënten, die natuurlijk écht ziek zijn."

Peter van Straalen ging voor een intensieve stamcelbehandeling tegen MS naar Moskou. Toen brak de oorlog met Oekraïne uit en nu worden vliegtuigen uit Rusland bijna overal geweerd. Thuiskomen is nu, naast zijn herstel, voor Peter nog een extra uitdaging.

Verlopen visum

"Maar het is lastig", zegt ze. "Kan iedereen dat wel aan? De ene patiënt is ook de andere niet. De ene heeft een hogere invaliditeit dan de andere, dus dat is ook heel lastig."

"En dan is er nog een andere complicatie, want zo'n visum loopt af", voegt ze er nog aan toe. "Dus het is best een risico als je naar de luchthaven gaat als je visum is verlopen."

Laatste horde

"Maar anderzijds zitten ze wel in een bepaalde mindset", zegt Tanja nog enigszins hoopvol. "Van: 'Ok, ik heb het einde van de behandeling gehaald, dit is de laatste horde, dit ga ik doen'."

Die veerkracht is wat Tanja betreft kenmerkend voor de MS-community, en precies dat zou ze ook hier wel eens doorheen kunnen slepen. "Eén van de patiënten die ik sprak, zei: 'Ik heb dit al overleefd, dan kan ook dit er ook nog wel bij'. Precies dat is wat ik dus bedoel."

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken
Kinderen tijdens een zwemles
Bron: ANP

Nu de overheid 2,3 miljard gaat bezuinigen op het gemeentefonds, wordt ook steeds meer duidelijk dat inwoners dit het meest gaan voelen in hun portemonnee. Bij een vijfde van de gemeentes gaat de onroerendezaakbelasting met meer dan tien procent omhoog

Gemeenten hopen zo een gat te dichten in de begroting om de bezuinigingen van aankomend en volgend jaar alvast op te vangen. Dit blijkt uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis.

Compenseren

"Sommige gemeenten geven aan die verhoging te willen compenseren met bijvoorbeeld een iets lagere riool- of afvalstoffenheffing", zegt woordvoerder van Vereniging Eigen Huis Hans André de la Porte. "Maar die ozb is niet na één jaar weg en gaat er op lange termijn dus echt wel inhakken, ondanks die compensatie."

De woonlasten zullen dus voor veel mensen oplopen. Daarbij bestaat er ook een misvatting over wat woningeigenaren financieel aan zouden kunnen zegt De la Porte. "Huiseigenaar zijn zegt helemaal niets over je bankrekening. Als je bijvoorbeeld een klein pensioen hebt, dan is een aanslag van meer dan duizend euro heel veel. Zeker als je bedenkt dat in sommige gemeenten er wel 200 euro bij komt dit jaar."

info

Wat is ozb?

De onroerendezaakbelasting (ozb) is een belasting die huiseigenaren en bedrijven aan de gemeente betalen. Hoe duurder je huis of pand, hoe hoger de ozb. Gemeenten gebruiken dit geld voor bijvoorbeeld wegen, straatverlichting en afval. Of de woonlasten in jouw gemeenten stijgen, kun je hier bekijken.

Bekijk ook

Geen bibliotheek

Een andere optie om de cijfers voor gemeenten niet in het rood te laten lopen, is het schrappen van publieke voorzieningen. Dat zijn bijvoorbeeld bibliotheken, de buurtbus, sportfaciliteiten, of ontmoetingsplekken voor jongeren.

Miriam de Boer heeft een aantal jaar geleden zo'n ontmoetingsplek in Wormerveer opgezet. Iedere dag kunnen jongeren daar in de middag terecht om te poolen, spelletjes te spelen, met elkaar muziek te luisteren of om met één van de vrijwilligers te praten over problemen thuis of op school.

Onduidelijke toekomst

Maar de toekomst van deze plek is nu onduidelijk.

"Dit jaar en al helemaal volgend jaar gaat financieel heel spannend worden. Ondanks dat mensen bij de gemeente Zaanstad hebben gezegd dat wat wij doen heel belangrijk is én niet heel duur."

Bekijk ook

Brandbrief VVD

Het maken van dit soort keuzes is moeilijk geeft ook wethouder in Zaanstad Stephanie Onclin aan. Zij verstuurde samen met 46 andere VVD-wethouders afgelopen weekend een brandbrief aan de landelijke VVD.

De wethouders uiten hierin hun zorgen over de dreigende bezuinigingen voor gemeenten in 2026, ook wel het 'ravijnjaar' genoemd. Ze stellen dat het door deze bezuinigingen niet langer lukt 'om te staan voor onze inwoners en ondernemers', waardoor het werken hen onmogelijk wordt gemaakt.

Keuzes maken

"Twee derde van onze taken worden bepaald door wettelijke regelingen. Eigenlijk krijgen we daar al te weinig geld voor. Maar dat betekent dat er maar een klein stukje overblijft waar wij echt zelf keuzes kunnen maken", zegt wethouder Onclin.

Ze gaat verder: "En dat is juist het stukje wat inwoners écht belangrijk vinden: de openbare ruimte, veiligheid, sport."

Bekijk ook

Hulp voor jongeren of toch het zwembad?

Maar ook het zwembad valt onder de publieke voorzieningen waarop bezuinigd kan worden. De gemeente Zaanstad heeft nu drie zwembaden. "Maar", zegt de wethouder, "als we teruggaan naar twee, dan kan de wachtlijst voor de zwemles van je kind alleen maar verder toenemen."

Of de ontmoetingsplek voor jongeren van Miriam de Boer open kan blijven is een voorbeeld van hoe moeilijk de keuzes zijn die gemeenten moeten maken.

Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen
Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne
De Amerikaanse president Donald Trump en Russische president Vladimir Poetin tijdens een ontmoeting in 2018
Bron: EPA

Nadat Europese leiders gisteren in Parijs samenkwamen voor spoedoverleg, zitten vandaag delegaties van zowel Rusland als de VS bij elkaar in Saoedi-Arabië. Ze praten daar verder over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne.

De laatste dagen heerst er een crisissfeer in Europa. Sinds het telefoontje tussen de Amerikaanse president Donald Trump en de Russische president Vladimir Poetin is duidelijk geworden dat Europa steeds verder buitenspel wordt gezet. Waarom ziet Poetin in Amerika een interessante onderhandelingspartner?

Geen NAVO-lid en bezet grondgebied opgeven

Dat heeft met een aantal punten te maken, begint correspondent Joost Bosman. Daarvoor moeten we eerst even terug naar de eisen waar de Russische president mee is gekomen. Zo wil Poetin niet dat Oekraïne lid wordt van de NAVO. En daarnaast willen ze geen grondgebied inleveren.

Amerika heeft al toegezegd dat Oekraïne is uitgesloten van het NAVO-lidmaatschap. En Amerikaanse defensieminister Pete Hegseth kondigde eerder aan dat door Oekraïne bezet grondgebied moet worden teruggegeven aan Rusland.

'We doen er weer toe'

Maar dat is niet de enige reden waarom Rusland met de VS onderhandelt, legt Bosman uit. "Het is belangrijk voor het Kremlin om weer met Amerika te onderhandelen. Nu is de nieuwe president van het machtigste land ter wereld bereid om met hem persoonlijk te gaan praten over Oekraïne. En dat is ook voor Poetin heel belangrijk."

Hij zet daarmee Oekraïne en Zelensky buitenspel, gaat Bosman verder. "Daarnaast kan hij ook aan aan zijn eigen burgers tonen: 'kijk, we doen er weer toe. Zelfs de machtigste man ter wereld wil met ons praten.'" Voor Poetin is het dus ook op diplomatiek gebied van belang.

Bekijk ook

Economie

Het heeft ook te maken met de economische gevolgen die Rusland heeft ondervonden van de oorlog. Zo melden Russische media de mogelijke terugkeer van Visa en Mastercard in het land.

"Het geeft ook iets aan over de moeite die de Russen de afgelopen 3 jaar hebben gehad, dat ze zo verstoken zijn gebleven van die bedrijven. En niet meer geld konden sturen naar het buitenland", zegt Bosman.

Tegenslagen voor Rusland

Bosman ziet dat de getroffen economie een belangrijke reden is voor Rusland om Amerika actief te betrekken bij de vredesonderhandelingen. De materiële tekorten is iets waar het Kremlin zich zorgen om maakt. Zo is het defensiebudget bijna de helft van het hele budget.

"Het budget voor defensie is dit jaar opgeschroefd tot 40 procent. Dat is ontzettend veel. Dat betekent dus dat het ook heel veel geld kost. Rusland is bezig met nieuwe wapens maken, nieuwe artilleriegranaten, nieuwe tanks. Maar dat gaat gewoon te langzaam. Rusland kan de verliezen niet bijhouden. Het is gewoon niet te compenseren omdat de verliezen veel te hard gaan."

Bekijk ook

Inflatie en tekort arbeiders

Er zit dus ook haast achter voor Rusland om de oorlog met Oekraïne snel tot een einde te brengen. "Het is duidelijk dat Rusland toch redelijk op apegapen ligt en een adempauze nodig heeft."

Daarnaast ziet de correspondent dat Rusland kampt met meerdere economische problemen, zoals de inflatie en het tekort aan arbeiders. "Er zijn veel duizenden mannen naar het front gegaan. Honderduizenden zijn naar het buitenland gevlucht vanwege de mobilisatie 3 jaar geleden. Dat betekent dus dat er veel mensen te kort zijn die in de fabrieken kunnen werken, daardoor stijgen de lonen en gaat ook de inflatie weer omhoog."

Afwachten wat Trump zegt

Door aan de onderhandelingstafel te zitten kan er ook voorzichtig worden gekeken naar de terugkeer van westerse bedrijven, zoals nu al mogelijk met Visa en Mastercard. "Dat zal toch een verlichting zijn voor de economische malaise die er heerst in Rusland."

Toch houdt Bosman nog een slag om de arm. Het is eerst afwachten wat de Amerikaanse president Donald Trump gaat doen. "Wat hij nu zegt is het één, namelijk: Oekraïne kan maar beter geen lid worden van de NAVO. Maar of dat uiteindelijk ook zo gaat uitpakken, dat moeten we nog maar gaan zien. Als dat zo is, dan heeft Poetin natuurlijk duidelijk op dat punt gewonnen."

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne
Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant