Engelandvaarder Ernst Moltzer werd sinds 1941 vermist. Hij vluchtte met een boot om aan de bezetting te ontsnappen, maar kwam nooit aan. Nu is zijn kaak teruggevonden. "Zijn kleindochter barstte in huilen uit."

De kaak werd al in 2003 gevonden door een Texelse kotter vlak voor de kust bij Petten. Maar pas vorig jaar kwam er een DNA-match, nadat de familie DNA-materiaal afdroeg.

'Ongelofelijk dat het is gelukt'

"De kaak heeft 20 jaar bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) gelegen, zonder dat iemand wist van wie die was", vertelt schrijver Martin Hendriksma, die een boek schreef over Moltzer. "Het is ongelofelijk dat het is gelukt. De Noordzee is 750.000 vierkante kilometer groot. En dan is dus uitgerekend de kaak van Ernst opgevist."

Wendy van Hilst, van het Landelijk Expertisecentrum Persoonsvermissingen vindt de DNA-match ook bijzonder. "Zeker om na meer dan 80 jaar met een DNA-match een identificatie voor elkaar krijgen." Dagelijks doorzoekt de politie de DNA-databank, maar vondsten die al zo oud zijn en een match opleveren, zijn uniek. "Dit is voor ons als politie ook heel bijzonder."

Een wereldreiziger

Hendriksma raakte geïnteresseerd in de adjunct-directeur van drankenconcern Bols toen de onderduikruimte van zijn toenmalige huis werd gevonden. "Hij was tot die tijd iemand die de hele wereld over reisde naar Australië, Hawaii, Zuid-Amerika. Je kon bijna geen land verzinnen waar hij niet was geweest. En toen kwamen de Duitsers en kwam hij de grens niet meer over."

Moltzer stond ook niet achter de leveringen van enorme hoeveelheden sterke drank aan de nazi's, waar Bols goed aan verdiende. "Ernst was dus duivels en toen heeft de directie van Bols Ernst Moltzer uit het bedrijf gezet", zegt Hendriksma.

Bron: EenVandaag

Ontsnappen aan de Duiters

"Hij wilde ontsnappen aan de Duitsers en hij zocht mensen om zich heen die met hem dat avontuur wilden aangaan", vertelt de schrijver. "Hij vond uiteindelijk twee mannen, Kees Kolff en Dick van der Flier. En die durfden ook met hem het avontuur aan om te proberen als Engelandvaarders het buurland te bereiken."

Op 14 november 1941 vertrekken de mannen. In een klein zeilbootje, een 6 meter lange spaarnejol met de naam 'Oranje zal Overwinnen'. Moltzer is een uitstekend zeiler, hij heeft Nederland nog vertegenwoordigd op de Olympische Spelen van 1936. En Van der Flier was Nederlands kampioen nachtzeilen.

80 jaar lang onzekerheid

Maar de mannen hebben Engeland nooit bereikt. Ze hebben alle drie gezinnen en familie achtergelaten. Die zitten avond na avond naar de radio te luisteren. "Ze zouden volgens afspraak, zodra ze in Engeland waren, via radio Oranje de boodschap overbrengen: 'De bloemetjes zijn goed aangekomen.'"

Maar die boodschap kwam nooit, vertelt Hendriksma. "Dus eigenlijk hebben die drie families tijdenlang in onzekerheid gezeten. 80 jaar lang. Er is nooit één snipper van die drie mannen gevonden. Er is nooit één getuigenis geweest."

Bron: EenVandaag

'Mijn doel was om dit raadsel op te lossen'

Tijdens zijn zoektocht naar Moltzer, besloot Hendriksma contact op te nemen met het Bureau Vermiste Personen Noordzee, onderdeel van Team Maritieme Politie. "Mijn doel was om dit raadsel op te lossen." Het bureau coördineert informatie over vermiste personen op zee en gevonden stoffelijk overshot.

Het Bureau Vermiste Personen Noordzee bleek geïnteresseerd in het verhaal en biedt aan om onder familieleden DNA-onderzoek te doen om een mogelijk match te vinden. De familie werkte mee en staat DNA af. "Dat vond ik fantastisch. Tegelijkertijd dacht ik ook: hoe groot is de kans dat er een botje is opgevist van Ernst? Ik was er sceptisch over", vertelt Hendriksma.

Totaal verbijsterd

Maar afgelopen zomer kreeg Hendriksma het nieuws te horen: de kaak van Ernst Moltzer is gevonden. "Ik was totaal verbijsterd. En dan ook nog eens de vondst van zijn kaak, het meest karakteristieke lichaamsdeel van Ernst. Het stond symbool voor zijn wilskracht." Ook de familie reageerde ontroerend op het nieuws. "Zijn kleindochter barstte in huilen uit toen ik haar het nieuws vertelde. 80 jaar naar dato was het mysterie voor haar opgelost."

De kaak van Moltzer is overgedragen aan zijn familie. De kaak wordt begraven op het Nationaal Ereveld in Loenen. "Meer dan 80 jaar lang zat de familie in onzekerheid", vertelt Hendriksma. "Het was een groot mysterie. Het is niet te geloven dat het gelukt is om dit mysterie op te lossen."

Om het overvolle stroomnetwerk te ontlasten, wordt gezocht naar creatieve oplossingen. Minister Sophie Hermans en staatssecretaris Chris Jansen sluiten vandaag een 'netcongestiedeal' met de ov-sector om netcongestie tegen te gaan.

Elektrische auto's, zonnepanelen, warmtepompen: ons stroomnetwerk is overvol. Netcongestie wordt dat genoemd.

File op het net

"We kunnen spreken van file op het elektriciteitsnet", zegt energieanalist Sanne de Boer van de Rabobank. "Vergelijk het met de de snelweg. Als iedereen tegelijk wil invoegen, dan kan dat niet."

"Hetzelfde gebeurt op het stroomnet. De afgelopen jaren heeft iedereen meer elektriciteit verbruikt, en vaker op hetzelfde moment. Dat past niet."

Deal met de ov-sector

Om deze zogenoemde netcongestie te bestrijden, is de komende 15 jaar een investering van 195 miljard euro nodig, volgens het Rijk. In de tussentijd wordt er gezocht naar creatieve oplossingen.

Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei en staatssecretaris Chris Jansen van Openbaar Vervoer en Milieu sluiten daarom vandaag een 'netcongestiedeal' met de openbaar vervoerssector. Het idee is dat het openbaar vervoer gaat helpen om de druk op het elektriciteitsnet te verminderen.

Efficiënter gebruikmaken van infrastructuur

"Op deze manier kunnen we efficiënter gebruikmaken van de infrastructuur die er al is", legt De Boer uit. "Openbare vervoersbedrijven maken gebruik van hun eigen elektriciteitsnetten. Op sommige momenten zijn die kabels hard nodig, bijvoorbeeld in de ochtend- en avondspits", legt ze uit.

"Maar wanneer er minder openbaar vervoer rijdt, kunnen de kabels gebruikt worden om auto's of elektrische bussen op te laden. Hier hoef je dus geen extra kabels voor in de grond te leggen."

Idee op een bierviltje

Het Rotterdamse ov-bedrijf RET is al volop bezig met duurzaam gebruik van energie. "Naast het delen van ons stroomnet, hebben we nu ook een batterij in de buurt van de Erasmusbrug geplaatst", vertelt technicus Leo Vliegenthart van de RET.

"5 jaar geleden heb ik het idee op een bierviltje geschreven. Het woord 'netcongestie' bestond toen nog niet eens."

Batterij die werkt als powerbank

"Op het moment dat er een tram voorbij rijdt, en die remt, dan levert die tram energie terug aan de batterij. De batterij wordt op deze manier continu opgeladen en werkt kostenefficiënt", legt Vliegenthart uit. "De batterij fungeert als powerbank."

De opgeslagen stroom kan weer gebruikt worden om andere voertuigen op te laden. "Op deze manier proberen wij de 'file' op het stroomnet te omzeilen en dragen wij 20 tot 25 procent bij aan de laadsector van Rotterdam."

Alleen geschikt voor kleine hoeveelheden

Maar ondanks de voordelen van zo'n batterij blijft energieanalist De Boer sceptisch. "Batterijen zijn zeker functioneel", zegt ze. "Maar ze nemen ook veel ruimte in."

"Bovendien zijn batterijen alleen geschikt om kleine hoeveelheden energie voor korte tijd op te slaan", vervolgt ze. "Helaas kunnen we de overtollige zonnestroom van de zomer niet bewaren tot aan de winter."

Klein deel van de oplossing

Volgens De Boer is het getekende convenant tussen het Rijk en de ov-sector niet de hele oplossing voor netcongestie. "We moeten niet verwachten dat we hierdoor uit de problemen zijn. Het is ook nodig om de netten te verzwaren, maar dit kost veel tijd en geld."

"Slimmer gebruikmaken van de infrastructuur die we hebben, is een 'no-brainer'. Maar het blijft een klein deel van de oplossing."

Asielminister Faber wil geen handtekening zetten onder koninklijke onderscheidingen voor vijf oud-COA-medewerkers, werd gisteren bekend. Kan dat zomaar? Historicus Kemal Rijken zet de feiten over onderscheidingen voor ons op een rij.

Rijken noemt het 'zeer uitzonderlijk' dat de minister de voordracht voor een koninklijke onderscheiding niet wil ondertekenen. "We hebben dit in de parlementaire geschiedenis in de laatste 80 jaar niet gezien." Hij beantwoordt vier vragen over wat er komt kijken bij het krijgen van een koninklijke onderscheiding en deze situatie.

1. Hoe gaat het toekennen van onderscheidingen in zijn werk?

Voordat de minister een handtekening moet zetten, is daar al een heel proces aan voorafgegaan, weet Rijken. "Een voorbeeld: iemand heeft 40 jaar lang vrijwillig voor de tennisvereniging gewerkt en de mensen op de tennisvereniging vinden dat deze persoon een lintje verdient. Dan gaan die mensen in eerste instantie brieven schrijven over die persoon", vertelt de historicus.

"Die aanbevelingsbrieven worden gestuurd naar de desbetreffende gemeente waar die persoon woont, en die worden allemaal gecontroleerd." Vervolgens maakt de burgemeester de beslissing of iemand in aanmerking komt. "Dan tekent de Commissaris van de Koning en daarna de Kanselarij der Nederlandse Orden." Die beheert de registers van onderscheiden personen en regelt de lintjes.

"En daarna pas gaat het naar het ministerie en de bewindspersoon. Die tekent dan ook. In de meeste gevallen. Vervolgens zet de koning nog zijn handtekening." Nadat de koning de onderscheiding heeft getekend, kan het lintje door de burgemeester worden uitgereikt.

2. Waarom is hier een minister voor nodig?

"In principe is de minister altijd verantwoordelijk en dat heeft te maken met de ministeriële verantwoordelijkheid", vertelt Rijken.

Hij legt uit: "De koning is niet verantwoordelijk voor zijn inhoudelijke daden. Dat zijn de ministers volgens de Grondwet. In dit geval, als de koning tekent, dan betekent dat dat er een minister of een staatssecretaris ook al moet hebben getekend."

"Dus als de koning uiteindelijk een handtekening moet zetten op de koninklijke onderscheiding dan moet dat gedekt zijn, zoals dat heet, door een minister of een staatssecretaris. En daarom is die handtekening nodig."

3. Waarom is het zo uitzonderlijk dat minister Faber weigert?

"De minister mag het doen, maar het is wel uitzonderlijk", vertelt Rijken. "Wat de minister in principe heeft gedaan, is een pure politieke daad. Gewoon om een frame neer te zetten: 'Ik ben tegen deze medewerkers en ik ben tegen asielzoekers en het is mijn beleid niet.'" Ze zet het weigeren dus in om te communiceren waar ze tegen is, volgens de historicus.

En dat is nog niet eerder op deze manier gebeurd, weet Rijken. "Er zijn geen gevallen bekend waarbij de minister zo nadrukkelijk naar buiten trad en zei: 'Ik teken niet omdat het niet mijn politiek is.' En dat komt ook omdat de lintjes zijn staatsonderscheidingen neutraal zijn."

"Die worden gegeven aan mensen die zich meestal decennia lang, vaak vrijwillig, hebben ingezet voor andere mensen. Het is in Nederland dus zo dat de regering en politici niet bepalen wie wel of geen lintje krijgt. Het komt vanuit de samenleving. En dat gegeven wordt dan beloond namens de Staat", legt Rijken uit. "Een koninklijke onderscheiding is dus neutraal en is daardoor ook geen politieke beslissing."

4. Wat betekent het volgens jou dat Faber weigert?

Hierdoor kan een precedent ontstaan, vertelt Rijken. "Het risico dat je nu krijgt, is dat er in de toekomst kabinetten zullen zijn en ministers zullen zijn die zeggen: 'Dit is in het verleden zo gegaan met mevrouw Faber, en deze persoon bevalt mij niet, dus ik ga daarvoor liggen en ik teken niet.' Dat kan nooit de bedoeling zijn van een neutrale staatsonderscheiding, die de koninklijke onderscheidingen toch zijn."

Betekent het dat deze mensen hun lintje niet krijgen? "Nee", zegt Rijken. "Het is namelijk zo dat een andere bewindspersonen ook kan tekenen. Dat zal gewoon ook gebeuren en deze vijf mensen krijgen gewoon een lintje."