Bij jongerenhospice Xenia is de dood altijd dichtbij. Vera helpt jongeren in de laatste fase van hun leven. Dat het leeftijdsgenoten zijn is extra confronterend. "Ik loop straks naar buiten en zij niet. Daardoor kun je zelfs van een regenbui genieten."
Een aantal keer per maand probeert ze op een liefdevolle manier met haar collega's de laatste dagen van jongeren hier zo aangenaam mogelijk te maken. "Onze gasten, zo noemen we de jongeren hier, zijn niet ouder dan 45 jaar. We hebben ook logeergasten. Ook zij worden niet meer beter, maar gaan soms nog weer terug naar huis", vertelt de 20-jarige Vera. "We hebben een woonkamer en proberen samen te koken. Het is voor deze groep juist fijn om leeftijdsgenoten om je heen te hebben en verhalen te delen."
Bewust gekozen
Twee jaar geleden stapte Vera voor het eerst over de drempel. "Ik studeer zelf verpleegkunde en tijdens mijn eerste stage kwam ik in aanraking met iemand die kwam te overlijden. Dat vond ik zo bijzonder, ik voelde dat ik daar meer mee wilde doen. Ik koos hier heel bewust voor, want ik vind het echt heel mooi werk om te doen. Ik vind het ook belangrijk om iets betekenisvols te doen. Ik kan in mijn leven alles doen wat ik wil en anderen hebben die kans niet gekregen."
Want de verhalen van jongeren die nog zoveel willen doen, daar denkt ze regelmatig aan. "Je merkt ook hoe bijzonder mensen zijn, je hoort zoveel verhalen. Er zit zoveel meer achter een persoon. Hoe mensen denken over de dood bijvoorbeeld: wat is er na de dood? Daar zijn zoveel gedachten over. Hele verhalen komen uit mensen, dat verwacht je soms niet. Soms oordeel je over mensen en dan verbazen ze je echt in de laatste levensfase."
Unieke plek
Xenia, opgericht in 2009 en geopend in 2014, heeft plek voor maximaal zes jongeren. Hier kan men terecht als de zorg thuis voor familie of gezin te zwaar wordt. "Als je hier komt dan kun je je eigen spullen meenemen. Want zeker als je komt te overlijden wil je dat een plek voelt als thuis. Van spelcomputers tot schilderijen en van knuffels tot foto's; alles is bespreekbaar."
Mede daardoor voelt het huis als een unieke plek, zegt Vera. Maar ook omdat het in een behoefte voorziet die er elders in Nederland maar nauwelijks is. "Er zijn heel veel plekken voor ouderen, maar niet voor jongeren. Als ik zelf op deze leeftijd zou komen te overlijden, dan zou ik dat liever niet doen in een hospice met ouderen. Als jongere wil je nog zoveel, ouderen berusten misschien meer in het einde. En er zijn zoveel andere behoeftes en wensen in de laatste levensfase."
Bekijk ook
Sterven aan anorexia
Het team draait voornamelijk op enkele tientallen vrijwilligers. Ook is er structureel een verpleegkundige aanwezig, noodzakelijk voor de intensieve zorg die de gasten nodig hebben. "Jongeren met kanker, spierziekten maar ook anorexia." Dat laatste maakt op Vera soms diepe indruk.
"Er bestaan veel misverstanden over anorexia, maar het is echt een ziekte waaraan mensen overlijden. Ik ken uit mijn eigen omgeving ook mensen met een eetstoornis, dus dan is het extra verdrietig om te zien. Je wil dan zo vaak iets doen, je ergens mee bemoeien maar dat kan niet als iemand al afscheid van het leven aan het nemen is. Dan moet je er gewoon voor iemand zijn en luisteren. Maar het komt soms echt hard aan."
Maatschappelijke dienstplicht
Wat opvalt aan de woorden van Vera; naast een groot verantwoordelijkheidsgevoel ervaart ze ook een bepaalde mate van plichtsbesef. "Ik wil graag iets terug doen voor de maatschappij, ik krijg ook heel veel terug van Nederland. Studeren en veilig wonen bijvoorbeeld. Nu wil ik graag iets terug doen."
Een maatschappelijke dienstplicht zou ze dan ook een goed idee vinden. "Ik wil graag een stukje van mijn tijd doneren. Dat zouden echt meer mensen moeten doen want we hebben het heel goed in ons land. Zeker als je het vergelijkt met andere landen, dan ben ik blij dat hier mijn wieg heeft gestaan.
Beste jongerenvrijwilliger
Xenia droeg Vera afgelopen jaar voor als beste jongerenvrijwilliger in de stad Leiden. Tot haar grote verrassing won ze de hiervoor de Leidse Toekomstprijs.
"Ik ben heel erg vereerd. Ik vind het heel normaal dat ik dit doe, ik vind het niet bijzonder. Maar ik vind Xenia wél heel bijzonder; ze verdienen meer aandacht en als dat op deze manier lukt, dan is dat perfect. We hebben maar liefst 6 nieuwe vrijwilligers gekregen door dit nieuws, dus dat is top", lacht Vera.
Bekijk ook
'Eigen leven echt gaan waarderen'
Dat de jongeren in het hospice vaak leeftijdsgenoten zijn maakt de realiteit soms bikkelhard. Tegelijkertijd is het bijzonder hoe Vera als 20-jarige haar eigen leven kan relativeren. "Je gaat de kleine dingen veel meer waarderen, zelfs het lopen door de regen. Je beseft hoeveel geluk je hebt en dat je geen zorgen hebt. Ik ga niet dood. Het contrast is heel groot, maar hoe gek ook: je went eraan."
"Ik praat er nu makkelijker over. Maar het blijft verdrietig. Het voelt oneerlijk en het hoort niet. ik ben mijn eigen leven echt gaan waarderen. daar ben ik heel dankbaar voor. Dat is echt iets wat ik bij Xenia bij mezelf heb ontdekt."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.