In september kunnen de valkeniers hun traditie van de valkerij gaan voordragen voor de nationale Unesco-lijst van immaterieel erfgoed. Nederland loopt achter: in België en de Arabische Emiraten is de traditionele jacht al als erfgoed erkend.

In het Rijksmuseum worden daarom nu unieke historische prenten vertoond uit de 15e, 16e en 17e eeuw. De traditie is afkomstig van de steppevolkenuit Centraal Azie. Daarna verspreidde het zich naar Europa, waar het in de Middeleeuwen het vermaak van de adel was. De vorsten en edelen lieten de verzorging en africhting over aan de valkeniers.

Veel van de valkeniers aan de Europese hoven waren afkomstig uit het dorp Valkenswaard in de Brabantse Kempen. De trekroute van de slechtvalk ging over deze schrale streek en daarom werd Valkenswaard een belangrijk leverancier van valken en valkeniers. Er werd en ingenieuze vangmethode ontwikkeld en een manier om ze te trainen voor de jacht.

Deze getrainde vogels werden aan de Europese hoven aangeboden en de valkeniers warden ingehuurd. DIt bracht welvaart in Valkenswaard, dat van oorsprong in een armoedige streek ligt.

Door de opkomst van andere jachtmethoden werd minder met valken gejaagd. In de 19e eeuw ging de valkerij een nieuwe fase in: de adellijke equipages maakten plaats voor individuele valkeniers. De Vogelwet van 1936 verbood het vangen van wilde vogels en mocht er alleen nog met een gefokte vogel gejaagd worden. Er mag nu alleen nog met de slechtvalk en de havik gejaagd worden.

EenVandaag gaat op zoek naar deze eeuwenoude traditie in Valkenswaard, onder meer bij de valkenier en conservator van het Valkerij Museum, Jac van Gerven.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.