Uitgever Derk Sauer over vergiftiging Navalny: 'Als onafhankelijk journalist of politicus ben je je leven niet zeker in Rusland'

De Russische oppositieleider Alexej Navalny is vandaag opgenomen op de intensive care met vergiftigingsverschijnselen. Navalny is de bekendste tegenstander van president Poetin. "We wisten dat dit moment een keer zou komen."

Volgens zijn advocaat is het niet de eerste keer dat Navalny op deze manier wordt aangevallen. Hij zou vorig jaar tijdens een verblijf in de gevangenis ook zijn vergiftigd. Op dat moment zat hij een celstraf uit van 30 dagen vanwege het organiseren van een protest. Het verhaal van Navalny staat niet op zichzelf: verschillende tegenstanders van het Kremlin zijn de afgelopen jaren verdwenen, vergiftigd, of op een andere manier onder verdachte omstandigheden om het leven gekomen.

'Dit doet veel pijn'

Media-ondernemer in Rusland, Derk Sauer ontmoette Navalny verschillende keren. Het nieuws kwam bij hem hard aan: "Toen wij vanochtend wakker werden en dat bericht zagen, schoten woorden even tekort. Om iemand die zo moedig de oppositie aanvoert, om die zo te zien lijden, dat doet heel veel pijn", vertelt Sauer.

"We wisten eigenlijk wel dat dit moment een keer zou komen. Hij is al zoveel jaren actief in de oppositie en zo fel tegen Poetin. Afschuwelijk om hem zo te horen schreeuwen in dat vliegtuig."

Gif in thee

Zo werd in 2006 dissident en voormalig spion Litvinenko vergiftigd, vermoedelijk tijdens een ontmoeting met twee Russische bekenden in een hotel in Londen. De Russen zouden polonium hebben toegevoegd aan zijn thee. Litvinenko stierf 22 dagen later, nadat hij president Poetin had beschuldigd van moord.

En 5 jaar geleden werd de belangrijkste politieke tegenstander van president Poetin, Boris Nemtsov, onder de rook van het Kremlin in zijn rug geschoten. Sinds Nemtsovs overlijden heeft de oppositie in Rusland het moeilijker dan ooit. Navalny was een van de weinigen die nog openlijk kritiek uitte op het Kremlin.

'Als Navalny dit niet overleeft, is dat een enorme klap'

Navalny is niet alleen een bekend politicus, maar ook een onderzoeksjournalist in Rusland, vertelt Sauer. Hij deed vele onthullingen over corruptie en wanbeleid in zijn land. "Als onafhankelijke journalist of politicus ben je je leven niet zeker in Rusland", zegt Sauer. Oppositiekandidaten komen niet aan de bak in Rusland, weet hij. Ze komen niet op de kieslijst. Daarom zette Navalny een campagne op met de titel Stem Verstandig, waarbij Russen werden aangemoedigd om op politici te stemmen die niet tot de partij van Poetin behoren.

"Dat bleek een ontzettend succes." Volgens Sauer is Navalny een van de laatste criticasters in Rusland. "Hij heeft een enorme machtsfactor en als hij echt zal overlijden - god verhoede - dan is dat een enorme slag voor de Russische oppositie."

Toestand onduidelijk

Navalny raakte vanochtend onwel tijdens een vlucht van Siberië naar Moskou. Het vliegtuig maakte een noodlanding, waarna hij met spoed werd opgenomen in het ziekenhuis van Omsk. Hoe het nu met hem gaat, blijft onduidelijk. Volgens een woordvoerder zou hij in coma zijn en aan de kunstmatige beademing liggen.