Het toerisme in Rotterdam explodeert. Volgens de meest recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek trok de stad alleen al in de eerste drie maanden van dit jaar 26 procent meer toeristen dan het jaar ervoor. Groot feest dus bij de afdeling citymarketing, maar wat betekent het voor de stad en haar inwoners?

Jannelieke Aalstein is adjunct directeur van Rotterdam Partners, de partij die het toerisme in de stad promoot. Ze noemt het niet alleen hun verdienste dat de stad zoveel toeristen trekt. "Uiteindelijk is het vooral de verdienste van de stad. Als die niet zo leuk was, dan viel er voor ons niets te vermarkten."

Een aantal jaar geleden zijn ze met de gemeente bijeen gaan zitten om te kijken hoe ze de stad in de markt wilden zetten. "We wilden de toeristen spreiden over de stad en een focus leggen op architectuur. De Rotterdamse toerist is een zogenaamde frontrunner, iemand die niet op zoek is naar de gebaande paden, maar naar aparte dingen en tips van de mensen uit de stad zelf."

Voordelen voor Rotterdammers?

De Rotterdamse journalist Vincent Cardinaal schreef mee aan het boek ‘Help, we zijn populair! Rotterdam, stad in verandering'. Hij vind dat zijn stad positief is veranderd. "Een paar jaar geleden waren er alleen overdag mensen in het centrum, omdat ze naar hun werk gingen. ‘s Avonds was er niemand. Nu zit alles ook na 18.00 uur vol met bewoners en toeristen."

Hij maakt zich wel zorgen of Rotterdam zijn rauwe randje behoudt en of de inwoners van Rotterdam wel profiteren van deze toerismecijfers. "Zo divers is het centrum niet meer. Ik zie alleen maar witte mensen die gin tonic drinken. En een huurhuis is als middenklasser niet meer te betalen." Volgens Cardinaal profiteren vooral grote ondernemers van het toerisme. Jannelieke Aalstein wijst juist op de werkgelegenheid die het toerisme biedt voor alle Rotterdammers. "Het vergroot de leefbaarheid in de stad en het levert meer banen op voor jongeren, zoals in toerisme en horeca."

Aanpak van armoede

Journalist Cardinaal zou graag zien dat ook de armoede in bepaalde wijken wordt aangepakt. "In een wijk als Zuid leeft 1 op de 5 kinderen op bijstandsniveau. Die zitten niet te wachten op een paar mooie hotels en een hippe bar." Het geld dat naar toerisme is gegaan heeft zich volgens hem uitbetaald, dus daar kan nu op bezuinigd worden om de echte problemen van de stad aan te pakken. Aalstein van Rotterdam Partners zou juist nu graag doorzetten met het toerisme. "We hebben net voor het eerst een wethouder Toerisme in Rotterdam. We kunnen nu goed na denken hoe we dit met z'n allen vorm willen geven en hoe we er voor zorgen dat we niet steden als Amsterdam en Venetië achterna gaan."

Uiteindelijk willen Aalstein en Cardinaal hetzelfde voor de stad. Het moet een beetje een teringbende blijven, het rauwe randje hoort bij de stad en de Rotterdammers en daar zijn ze trots op. Cardinaal: "Vroeger moest ik Rotterdam altijd uitleggen. Dat hoeft nu niet meer. Nu is Rotterdam net als elke andere stad. Ik kan precies vertellen: hier zijn de musea, daar kun je koffie drinken en daar wordt je beroofd. Als het maar niet te gelikt wordt." Dat is volgens Aalstein ook precies waar de toeristen op af komen. Het rauwe, verrassende van Rotterdam en die eerlijke Rotterdamse mensen. Daar kan geen citymarketing tegenop. 

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.

Voor Nederlandse ondernemingen met veel export naar de Verenigde Staten breken spannende tijden aan. Door de extra belasting van 20 procent worden hun producten voor de Amerikaanse consument een stuk duurder. "Dit betekent heel veel onzekerheid."

"Dit valt wel rauw op ons dak", zegt Willem Hulsebosch. Samen met zijn vrouw en zoons runt hij al jaren een bloembollenbedrijf in Julianadorp.

Andere markten

"We doen al decennialang zaken met Amerika en hebben in de loop der jaren echt een goede band opgebouwd met onze klanten in de VS", gaat Hulsebosch verder. "Die willen we graag houden. Maar als het moet, dan gaan we ons op andere markten richten."

Want de familie beseft wel dat Amerikanen zullen afhaken als bloemen door de heffing te duur worden. "Tulpen zijn geen eerste levensbehoefte. Aan het eind van je rondje supermarkt staat er een bosje bloemen. Als dat ineens 20 procent duurder is, dan denk je wel twee keer na."

'We begrijpen zijn visie'

De familie Hulsebosch is flink verweven met de Verenigde Staten. "Onze moeder is Amerikaans, we hebben familie overzee en komen er vaak", vertelt zoon Roy.

"We houden van het land en zijn zelfs pro-Trumpers. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar we begrijpen zijn visie wel. Hij maakt waar wat hij zegt. Dat vinden wij ergens ook wel bewonderenswaardig. Hij zet zijn volk op één, dat is duidelijk. Daar kunnen wij in Europa nog wat van leren. Alleen dit plan, dat maakt het voor ons wel lastig."

Niet volledig afhankelijk

Toch blijft Hulsebosch positief: "We zijn gelukkig niet volledig afhankelijk van Amerika. We exporteren ook naar Engeland, China, Rusland en Kazachstan. En we hebben een uniek product. Bollen kun je maar op één plek in de wereld telen, en dat is hier, in Nederland. Door het klimaat, de bodem, de omstandigheden. Dat kan niet zomaar ergens anders. Daar hebben ze ons gewoon voor nodig.

Er zijn dus genoeg opties. "Als de ene markt moeilijk doet, dan vinden wij onze weg wel via een andere. We hebben al vaker met onzekerheden te maken gehad. Als het even tegenzit, dan nemen we genoegen met wat minder marge en stellen we investeringen gewoon even uit."

'Kennis en ervaring zit in Nederland'

"Trump ziet ons het liefst naar Amerika vertrekken", legt directeur van TTA-ISO Martin Maasland uit. Het Nederlandse bedrijf maakt landbouwmachines en heeft een grote afzetmarkt in de Verenigde Staten.

TTA-ISO heeft zelfs een kantoor in de VS zitten. "Maar de kennis en ervaring op het gebied van high-techsystemen in de tuinbouw zit hier in Nederland. Die gekwalificeerde mensen kun je niet oppakken en in Amerika neerzetten."

Prijs verlagen

Bang voor Amerikaanse concurrenten is Maasland niet. "In ons geval zijn er weinig of eigenlijk geen partijen in de Verenigde Staten die hetzelfde kunnen bieden als wij. We zien onszelf daardoor niet genoodzaakt om de winstgevendheid op onze machines te verlagen."

Maar als de prijs vanwege de invoerheffingen te hoog wordt, dan bestaat er volgens Maasland wel een kans dat de markt afneemt of zelfs helemaal stilvalt. "Dan kunnen we overwegen of we bereid zijn iets van onze marges op te geven, maar we moeten ook de salarissen van onze medewerkers kunnen betalen."

Tegenactie

Over eventuele eigen tarieven die de EU als tegenactie kan invoeren, maakt Maasland zich geen zorgen. "De grootste impact zijn uiteindelijk toch de hoge tarieven van Amerika richting Europa, omdat wij in Europa produceren."

"En andersom importeren wij weinig vanuit Amerika", gaat hij verder. "Dus als Europa hoge handelstarieven gaat invoeren, verwachten wij niet dat dat veel impact op ons heeft."

Minder groei maar geen crisis

Hoofdeconomoom van de ING Marieke Blom begrijpt de zorgen van Nederlandse ondernemers die veel exporteren naar de Verenigde Staten. "Door Trumps nieuwe invoertarieven, gemiddeld 25 procent, en zelfs 54 procent voor China krijgt ook de Europese Unie een tarief van 20 procent opgelegd. Dat leidt naar verwachting tot een exportdaling van zo'n 15 procent richting de VS. Voor Nederland betekent dat een krimp van ongeveer 0,2 procent van het BBP."

Toch is dit volgens Blom geen nieuwe economische crisis in wording. "Dit is niet te vergelijken met corona of de energiecrisis. Het is vooral een rem op de groei."

Niet terugslaan met eigen tarief

Blom verwacht dat Europa met eigen tarieven zal reageren. "Maar hoe dat uitpakt is onduidelijk, omdat we niet zeker weten hoe Trump reageert. Een handelsoorlog moeten we zien te voorkomen."

"We kunnen beter gerichte steun bieden aan getroffen sectoren. Ook kan er veel winst worden geboekt door de interne markt beter te laten werken. En er liggen veel kansen in het versterken van handelsrelaties met landen als India en Zuid-Amerika. Als we dit moment grijpen, kan Europa uiteindelijk sterker en minder afhankelijk van de VS worden. Ook voor Nederland liggen hier echte kansen."