'Tientallen miljoenen extra nodig voor onbewaakte overwegen'

De komende jaren zijn er tientallen miljoenen euro’s extra nodig om de resterende Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO’S) versneld aan te pakken, stelt ProRail directeur Pier Eringa. Jaarlijks vallen er gemiddeld twee tot drie doden op deze overwegen als gevolg van een botsing met een trein. Het rijk stelde eerder al 25 miljoen euro beschikbaar, maar dat is volgens ProRail bij lange na niet genoeg.

Begin dit jaar nog kwamen een 31-jarige vader en zijn 3-jarige zoontje om het leven toen ze na het lammetjes kijken werden geschept door een trein. En aanstaande maandag doet de rechter uitspraak in de zaak tegen de 30-jarige chauffeur van de melkwagen die eind vorig jaar in Winsum op een trein botste, waarbij achttien mensen gewond raakten. Het OM wil de man veroordelen tot het betalen van een boete van 250 euro, omdat hij de trein op de overweg geen voorrang verleende. 

Waarschuwingsborden

Een onbewaakte overweg heeft geen spoorbomen, bellen of alarmlampen. Enkel waarschuwingsborden. Bij het oversteken moet men op het eigen zicht vertrouwen om te kijken of er een trein aankomt. Vooral bij dichte mist of optrekkende nevel kan dit levensgevaarlijke situaties opleveren. Nederland telt nu nog 123 van deze gevaarlijke overwegen op publieke wegen en nog eens 200 op particulier terrein. De meeste NABO’S liggen in de provincie Gelderland, namelijk 31.

Wim Esselink strijdt al ruim 23 jaar om de spoorwegovergang aan de Klandermansweg in het Gelderse Winterswijk beveiligd te krijgen. Op 1 januari 1994 verloor hij daar zijn vrouw en dochtertje toen ze door een trein op de onbeveiligde overweg werden aangereden. Esselink vindt dat ProRail verzaakt. “In de wegenbouw is een aannemer ook verantwoordelijk voor de veiligheid van het verkeer op die plek. Ik vind dat ProRail te laks omgaat met de aanpak van deze problematiek.” Na een jarenlange strijd zal de overweg waar zijn vrouw en kind om het leven kwamen waarschijnlijk pas in 2019 beveiligd worden. 

Het is niet alleen ProRail die de scepter zwaait als het aankomt op het sluiten en beveiligen van de overwegen. Ook op gemeentelijk- en provincieniveau spelen er verschillende belangen. Zo zit er op zo’n tweehonderdmeter van de Klandermansweg nog een onbeveiligde overweg, pal achter de camping van Jan van der Heide. Hij ziet de overweg achter zijn camping niet graag sluiten. “Achter de overweg ligt een natuurgebied waar onze gasten graag gebruik van maken. Als de overweg gesloten wordt moeten ze twee kilometer omfietsen of omlopen.”     

Detectiesensoren

Het beveiligen van een Niet Actief Beveiligde Overweg is een prijzige onderneming en kost ongeveer achthonderdduizendeuro. Met name de detectiesensoren, die de trein aan voelen komen en die in de baan aangelegd moeten worden drijven de kosten hoog op. Ook de experimenten met een app op de smartphone om weggebruikers te waarschuwen voor een naderende onbeveiligde overweg hebben niet het gewenste resultaat opgeleverd. Er zal dus toch meer geld nodig zijn om de problematiek op te lossen. “We moeten met Den Haag maar ook met gemeenten en provincies kijken hoe we dat kunnen oplossen”, stelt Eringa.