"Houd 1,5 meter afstand." Het is misschien wel de belangrijkste maatregel in de strijd met het coronavirus. Toch blijkt uit nieuw onderzoek dat die afstand niet altijd genoeg is. Fietsers en hardlopers kunnen het virus tot tientallen meters verspreiden.
De oorzaak van die verre verspreiding is de slipstream. Die zorgt er namelijk voor dat vochtdruppels van een wielrenner of hardloper lang in de lucht blijven hangen.
Speeksel of zweet?
Maarten Keulemans, wetenschapsjournalist bij de Volkskrant legt uit wat die druppels precies zijn. "Het gaat over druppels die uit je luchtwegen komen. Dus je moet echt denken aan wielrenners die uitademen of bijvoorbeeld schreeuwen: 'Pas op, tegenligger!'"
De onderzoekers hebben een computermodel nagespeeld met wat er eigenlijk gebeurt als iemand heel hard loopt of fiets uitademt, niest of hoest. Zo kunnen ze zien wat er gebeurt met die druppeltjes. "Het is echt smerig om te zien, vertelt Keulemans lachend. "Maar je ziet dat die druppeltjes heel ver achter zo'n persoon terechtkomen."
Slipstream
Bert Blocken, hoogleraar en aerodynamica-expert aan de TU Eindhoven, is degene die het onderzoek heeft uitgevoerd. Hij voegt eraan toe dat in dit voorlopige onderzoek computersimulaties zijn uitgevoerd, waarbij een wielrenner druppeltjes uitademt en waarbij een andere wielrenner op verschillende plaatsen rondom die persoon zijn gepositioneerd.
Daaruit blijkt dat de uitgeademde druppeltjes voornamelijk terechtkomen in de slipstream. Dat is een windluwe zone die achter jou bevindt wanneer jij je voortbeweegt. In die slipstream is een lagere druk dan daarbuiten waardoor er minder luchtweerstand is. Normaal gesproken proberen sporters juist in deze slipstream te komen, want met minder luchtweerstand kan je makkelijker een hoge snelheid bereiken.
Tegenovergesteld advies
"Nu geven we dus eigenlijk precies het tegenovergestelde advies aan sporters", vertelt Blocken. De druppeltjes die jij uitademt als je beweegt blijven namelijk nog wel een tijdje achter je in de slipstream hangen. Die zijn namelijk licht en hebben tijd nodig om te verdampen of de grond te bereiken.
En dat geldt niet alleen bij wielrenners, maar ook voor mensen die bijvoorbeeld hardlopen. Hierbij geldt: hoe harder je sport, hoe meer afstand je moet bewaren. Blocken legt uit: "Als je in die slipstream zit en je wandelt snel. Laten we zeggen 4 kilometer per uur, dan moet je 4 tot 5 meter afstand houden in de slipstream. Als je hardloopt met zo'n 14 kilometer per uur, dan moet je 10 meter afstand houden. Als je bijvoorbeeld hard fietst, bijvoorbeeld 30 kilometer per uur. Dan moet je zelfs 20 meter afstand houden." Het dwingende advies van de onderzoeker is dus: "Probeer de slipstream te vermijden."
Waarom het coronavirus écht geen normaal griepje is - uitlegvideo
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.