Spanningen in Koerdische regio Irak lopen verder op

De spanningen in Irak, en dan met name in de Koerdische regio, lopen verder op. De Koerdische bevolking stemde deze week met een overweldigende meerderheid vóór een zelfstandige staat en afscheiding van Irak. Intussen dreigt de Iraakse regering om het Koerdische deel met militaire macht verder te isoleren.

Ook veel westerse landen, waaronder Amerika, zijn fel tegen een Koerdische staat. Volgens de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Rex Tillerson Tillerson was het referendum "niet legitiem en de VS is voorstander van een verenigd, federaal, democratisch en voorspoedig Irak."  Dat de Koerden massaal vóór stemmen is niet verrassend, want de Koerden dromen al sinds 1920 van een eigen staat. Maar de reacties liegen er niet om. De buurlanden willen er niets van weten, Bagdad is vijandiger dan ooit en ook de internationale gemeenschap lijkt niets te voelen voor een riskant experiment met nieuwe grenzen. Masoud Barzani, de president van de Iraaks-Koerdische regio, vond nu hét moment om deze droom te realiseren. Kirkuk valt momenteel onder Koerdisch bestuur, maar ligt in Irak. Barzani hoopt dat het referendum juist een opening kan zijn voor een dialoog over onafhankelijkheid.

Koerden zijn kwetsbaar

De Koerden lijken door het referendum vol zelfvertrouwen, maar in werkelijkheid zijn ze kwetsbaar. Voor zowel hun inkomsten als hun eten zijn ze afhankelijk van anderen. Politicoloog Mariwan Kan waarschuwt in EenVandaag dat het rererendum vooral lijkt te dienen om de leider Barzani in het zadel te houden. "De Koerden willen een onafhankelijk staat, maar zijn nog nooit zo afhankelijk geweest van anderen. En dat maakt hun positie heel erg kwetsbaar."

Isolement 

Landen als Iran en Turkijke, maar ook Irak zelf leggen de uitkomst van het referendum naast zich neer. De landen dreigen de Koerden verder te isoleren van de wereld. Zo heeft Irak alle luchtvaartmaatschappijen gevraagd niet langer te vliegen op de Koerdische steden Erbil en Suleimaniya. De regering in Irak wil dat de Koerden het gezag over hun vliegvelden overdragen aan de centrale regering. De Turkse president Erdogan dreigt met het afsluiten van alle handel. Hierdoor bestaat de kans dat het referendum helemaal verkeerd kan uitpakken. Joost Hiltermann van de International Crisis Group houdt de situatie in de regio nauwlettend in de gaten. "De situatie kan escaleren, maar ik verwacht het in eerste instantie niet. De VS zal proberen de situatie te deëescaleren. Niemand heeft er namelijk een belang bij dat het tot een strijd komt. Maar de situatie blijft onzeker."